ΙΔΕΕΣ


  • Η σοφία της αγάπης

    06/07/14 • θεματικές: ΙΔΕΕΣ

    Από τον Θανάση Γιαλκέτση   Ο Πολωνός κοινωνιολόγος Ζίγκμουντ Μπάουμαν έχει μελετήσει ιδιαίτερα τις μεγάλες αλλαγές που επιφέρει στις ανθρώπινες και τις κοινωνικές σχέσεις η μετάβαση από το «σταθερό» στο «ρευστό» στάδιο της νεωτερικότητας. Ο ρευστός σύγχρονος κόσμος στον οποίο κατοικούμε είναι ένα σύμπαν απορρυθμισμένο, εξατομικευμένο, εκτεθειμένο στη διαρκή ανασφάλεια και αβεβαιότητα που συνοδεύει τις επιταχυνόμενες μεταβολές. Η ρευστή νεωτερικότητα απεχθάνεται οτιδήποτε στέρεο και ανθεκτικό. Στο βιβλίο του «Ρευστή αγάπη» (Εστία, 2006) ερευνά αυτή τη νέα ευθραυστότητα των ανθρώπινων δεσμών. Η ακόλουθη συνέντευξη του Μπάουμαν δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «La Repubblica».   • Τι είναι αυτό

    Περισσότερα.. »
  • Δύο πυροβολισμοί, ένας πόλεμος…

    29/06/14 • θεματικές: ΙΔΕΕΣ

    Από τον Θανάση Γιαλκέτση   Πριν από έναν αιώνα, στις 28 Ιουνίου 1914, ο Σερβοβόσνιος φοιτητής Γκαβρίλο Πρίντσιπ δολοφόνησε στο Σεράγεβο τον αρχιδούκα διάδοχο της Αυστρίας Φραγκίσκο Φερδινάνδο και τη σύζυγό του Σοφία. Ηταν ο πρώτος κρίκος μιας αλυσίδας γεγονότων που οδήγησαν σε διάστημα ενός μήνα στην έκρηξη του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου. Αυτός ο πόλεμος δεν είχε προηγούμενο σε όλη τη μακρά ιστορία των συγκρούσεων που έχουν ματώσει την ανθρωπότητα. Ο κόσμος, που με τη δεύτερη Βιομηχανική Επανάσταση είχε ήδη γνωρίσει τη μαζική παραγωγή, τη μαζική κατανάλωση, τη μαζική πολιτική συμμετοχή, αναμετρήθηκε στα χρόνια 1914-

    Περισσότερα.. »
  • «Τι με συνδέει με τον Μαρξ»

    22/06/14 • θεματικές: ΙΔΕΕΣ, ΣΕΛΙΔΕΣ

    Από τον Θανάση Γιαλκέτση   Στις 25 Ιουνίου 2014 συμπληρώνονται ακριβώς τριάντα χρόνια από τον θάνατο του Γάλλου φιλοσόφου Μισέλ Φουκό (1926-1984). Το κείμενο που ακολουθεί είναι απόσπασμα μιας συνέντευξης που έδωσε ο Μισέλ Φουκό στους μελετητές του έργου του, Κόλιν Γκόρντον και Πολ Πάτον, τον Απρίλιο του 1978. Η συνέντευξη αυτή παρέμενε επί μακρόν ανέκδοτη και δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 2012, στην περιοδική επιθεώρηση «Cités», με τίτλο «Considérations sur le marxisme, la phenoménologie et la pouvoir».   Κόλιν Γκόρντον: Υπάρχει ένα ερώτημα που κυκλοφορεί επίμονα μεταξύ των Αγγλων αναγνωστών σας: εσείς έχετε μια

    Περισσότερα.. »
  • Ανατομία του λαϊκισμού

    15/06/14 • θεματικές: ΙΔΕΕΣ, ΣΕΛΙΔΕΣ

    Από τον Θανάση Γιαλκέτση   Ο Νικόλαο Μέρκερ είναι ομότιμος καθηγητής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο La Sapienza της Ρώμης. Η ακόλουθη συνέντευξή του δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «L’ Unità».   ■ Καθηγητή Μέρκερ, ο λαϊκισμός γεννιέται στην Αριστερά τον 19ο αιώνα, στη Ρωσία και στην Αμερική. Επειτα μεταναστεύει στη Δεξιά, από τον 20ό αιώνα μέχρι σήμερα. Πώς έγινε αυτό;   ■ Ο λαϊκισμός είναι ένα πλάσμα που αποκτά παράξενα γνωρίσματα μέσα στον χρόνο. Το αμερικανικό People’s Party των ετών 1899-90 απέρριπτε την κοινοβουλευτική αντιπροσώπευση και βασιζόταν στις αγροτικές κοινότητες. Ηταν αντίθετο προς την «εγκληματική» πολιτική τάξη, προς

    Περισσότερα.. »
  • Η πρόταση της δίκαιης λιτότητας

    07/06/14 • θεματικές: ΙΔΕΕΣ, ΣΕΛΙΔΕΣ

    Από τον Θανάση Γιαλκέτση   Συμπληρώθηκαν φέτος τριάντα χρόνια από τον θάνατο του Ιταλού κομμουνιστή ηγέτη Ενρίκο Μπερλινγκουέρ (1922-1984). Από την πολιτική κληρονομιά που άφησε είναι περισσότερο γνωστή η συμβολή του στη συμφιλίωση της κομμουνιστικής παράδοσης με την πολιτική δημοκρατία και τον πλουραλισμό. Θυμόμαστε επίσης τις προσπάθειές του για τη θεμελίωση του ευρωκομμουνισμού, τη στρατηγική του ιστορικού συμβιβασμού, τους προβληματισμούς του για το «ηθικό ζήτημα» κ.ά. Λιγότερο γνωστή είναι η πρόταση της «δίκαιης λιτότητας» που διατύπωσε, στην οποία αναφέρεται το ακόλουθο άρθρο του Ιταλού συγγραφέα Αλεσάντρο Λεογκράντε. Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Lo Straniero»

    Περισσότερα.. »
  • Η οπισθοδρόμηση της δημοκρατίας

    01/06/14 • θεματικές: ΙΔΕΕΣ, ΣΕΛΙΔΕΣ

    Κατρίν Κολιό-Τελέν: Για να γίνει εφικτός ένας εκδημοκρατισμός σε ένα επίπεδο ανώτερο από εκείνο των εθνών-κρατών, χρειάζεται οι υπερεθνικές εξουσίες να είναι ορατές στον δημόσιο χώρο και οι αποφάσεις τους να μπορούν να γίνονται αντικείμενο συζήτησης

    Περισσότερα.. »
  • Ωρα για αλλαγή στην Ευρώπη

    24/05/14 • θεματικές: ΙΔΕΕΣ, ΣΕΛΙΔΕΣ

    Από τον Θανάση Γιαλκέτση   Ο Ιβ Μενί είναι καθηγητής πολιτικής επιστήμης και έχει διδάξει σε πολλά πανεπιστήμια στην Ευρώπη (Παρίσι, Μαδρίτη, Ρώμη, Μπολόνια) και στην Αμερική. Από το 2002 ώς το 2009 διηύθυνε το Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο της Φλωρεντίας. Το ακόλουθο κείμενό του δημοσιεύτηκε στην ιταλική περιοδική επιθεώρηση «Il Mulino»:     Οι προοπτικές της Ευρωπαϊκής Ενωσης δεν είναι ενθαρρυντικές. Δύο κολοσσιαία μειονεκτήματα αθροίζονται και ενισχύουν το ένα το άλλο. Ενα μειονέκτημα ουσίας, αφού όλοι διαφωνούν με όλους σε έναν αυξανόμενο αριθμό θεμάτων. Και ένα μειονέκτημα μέσων, αφού το πολιτικό-θεσμικό σύστημα είναι θωρακισμένο και

    Περισσότερα.. »
  • Πού είναι ο κυρίαρχος λαός;

    17/05/14 • θεματικές: ΙΔΕΕΣ, ΣΕΛΙΔΕΣ

    Από τον Θανάση Γιαλκέτση   Κυκλοφόρησε πρόσφατα και στη γλώσσα μας το βιβλίο «Τι είναι λαός;», που περιλαμβάνει κείμενα των Alain Badiou, Pierre Bourdieu, Judith Butler, Georges Didi-Huberman, Sadri Khiari και Jacques Rancière (Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, μετάφραση Γιώργος Καράμπελας). Με αφορμή την ιταλική έκδοση αυτού του βιβλίου, ο Ιταλός φιλόσοφος Ρομπέρτο Εσπόζιτο έγραψε το ακόλουθο κείμενο.   Ο λαός των εκλογών, ο λαός της Αριστεράς, ο ιταλικός λαός, ο εξεγερμένος λαός των πλατειών. Δύσκολα θα βρούμε έναν άλλο πολιτικό όρο που να επιδέχεται τόσο διαφορετικούς προσδιορισμούς. Ο Πιερ Ροζανβαλόν εξάλλου, σε ένα δοκίμιό του

    Περισσότερα.. »
  • Η επιστροφή του «Κεφαλαίου»

    11/05/14 • θεματικές: ΙΔΕΕΣ, ΣΕΛΙΔΕΣ, ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

    kefalaio1

    Το βιβλίο του Γάλλου οικονομολόγου Τομά Πικετί «Le capital au XXIe siècle» (Seuil, 2013) γνωρίζει διεθνή επιτυχία και προκαλεί ζωηρές συζητήσεις όχι μόνο στη Γαλλία αλλά και στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Αγγλία.

    Περισσότερα.. »
  • Το χρέος ως τεχνική διακυβέρνησης

    04/05/14 • θεματικές: ΙΔΕΕΣ, ΣΕΛΙΔΕΣ, ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

    Από τον Θανάση Γιαλκέτση   Κυκλοφόρησε πρόσφατα και στη γλώσσα μας το βιβλίο του Ιταλού κοινωνιολόγου, φιλοσόφου και ακτιβιστή Μαουρίτσιο Λατσαράτο «Η κατασκευή του χρεωμένου ανθρώπου» (εκδόσεις «Αλεξάνδρεια», μετάφραση Γιώργος Καράμπελας). Η συνέντευξη του Μαουρίτσιο Λατσαράτο που ακολουθεί δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Il Manifesto».   • Υποστηρίζετε ότι το όνομα του σύγχρονου καπιταλισμού είναι «οικονομία του χρέους» και ότι γι’ αυτήν, και όχι για «χρηματοπιστωτικό σύστημα», πρέπει να μιλάμε. Γιατί;   Γιατί πίσω από τη χρήση του όρου «χρηματοπιστωτικό σύστημα» λειτουργεί ακόμα η ιδέα μιας διαίρεσης μεταξύ «πραγματικής» οικονομίας και χρηματοπιστωτικής οικονομίας, μεταξύ προσόδου και κέρδους,

    Περισσότερα.. »
  • Η πολιτική ως ηγεμονία

    27/04/14 • θεματικές: ΙΔΕΕΣ, ΣΕΛΙΔΕΣ, ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

    Από τον Θανάση Γιαλκέτση   Την Κυριακή 13 Απριλίου έφυγε από τη ζωή ο Ερνέστο Λακλάου, ένας από τους σημαντικότερους πολιτικούς στοχαστές της εποχής μας. Ο Αργεντινός διανοητής πέθανε στα 78 του χρόνια στη Σεβίλη της Ισπανίας, όπου είχε πάει για μια διάλεξη στο τοπικό πανεπιστήμιο. Η ακόλουθη συνέντευξη του Ερνέστο Λακλάου δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο του 2008 στην ιταλική εφημερίδα «Il Manifesto».   • Από την Αργεντινή του Περόν στην Αγγλία της αναλυτικής φιλοσοφίας. Τι σας οδήγησε να εγκαταλείψετε τη χώρα σας;   Είναι μια ιστορία που αρχίζει το 1966, όταν απέκτησα τον τίτλο του

    Περισσότερα.. »
  • Η πολιτική της συμβίωσης

    20/04/14 • θεματικές: ΙΔΕΕΣ, ΣΕΛΙΔΕΣ

    Από τον Θανάση Γιαλκέτση   Το κείμενο που ακολουθεί είναι ένα απόσπασμα από το Manifeste convivialiste (Le Bord de l’ eau, 2013), ένα μικρό βιβλίο-μανιφέστο που συνυπογράφουν 64 διανοούμενοι από όλο τον κόσμο (ανάμεσά τους και οι Εντγκάρ Μορέν, Σαντάλ Μουφ, Αλέν Καγέ, Σερζ Λατούς κ.ά.).   Ποτέ άλλοτε όσο σήμερα η ανθρωπότητα δεν διέθετε τόσους υλικούς πόρους και τόσες επιστημονικοτεχνικές γνώσεις. Θεωρούμενη στην ολότητά της, αυτή είναι τόσο πλούσια και ισχυρή όσο κανείς στους προηγούμενους αιώνες δεν θα μπορούσε να φανταστεί. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι και περισσότερο ευτυχισμένη. Ωστόσο, κανείς δεν είναι διατεθειμένος

    Περισσότερα.. »
  • Η γνώση της Ιστορίας

    13/04/14 • θεματικές: ΙΔΕΕΣ, ΣΕΛΙΔΕΣ, ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

    Από τον Θανάση Γιαλκέτση   Μία από τις μεγάλες μορφές του σύγχρονου ευρωπαϊκού πνεύματος, ο Γάλλος ιστορικός Ζακ Λε Γκοφ, πέθανε την 1η Απριλίου στο Παρίσι σε ηλικία 90 ετών. Το κείμενο που ακολουθεί είναι απόσπασμα συνέντευξης που έδωσε ο Ζακ Λε Γκοφ στην Ιταλίδα ιστορικό Ντανιέλα Ρομανιόλι τον Οκτώβριο του 2005, στο πλαίσιο της εκδήλωσης Festa della storia, που οργάνωσε το Πανεπιστήμιο της Μπολόνια.   • Ζακ Λε Γκοφ, είναι δυνατό να μελετάμε την πρόσφατη Ιστορία χωρίς να έχουμε μια γνώση, την πληρέστερη και βαθύτερη δυνατή, του μεσαιωνικού παρελθόντος αλλά και της αρχαιότητας;  

    Περισσότερα.. »
  • Η ταυτότητα της Αριστεράς

    06/04/14 • θεματικές: ΙΔΕΕΣ, ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

    Από τον Θανάση Γιαλκέτση   Η ακόλουθη συνέντευξη του Πολωνού κοινωνιολόγου Ζίγκμουντ Μπάουμαν δημοσιεύτηκε στο πολωνικό περιοδικό «Kultura Liberalna».   • Κατά τη γνώμη σας ποια Αριστερά θα έχουμε στο μέλλον; Μια Αριστερά συντηρητική στα θέματα των ηθών ή που θα δίνει έμφαση στην αναδιανομή των εισοδημάτων, εχθρική προς την Ευρώπη ή πρωτοποριακή, ριζοσπαστικά οικολογική που θα παλεύει για τα ανθρώπινα δικαιώματα;   Τίποτα απ’ όλα αυτά. Τα χαρακτηριστικά που παρουσιάζετε δεν καλύπτουν την πολυπλοκότητα του προβλήματος της Αριστεράς σήμερα. Εδώ και πολύ καιρό, έχουμε να κάνουμε με δύο τρόπους οικοδόμησης της Αριστεράς που είναι

    Περισσότερα.. »
Scroll to top