Του Βασίλη Λαδά * Το 1971, εν μέσω χούντας, νέοι των Λεχαινών σχημάτισαν όμιλο φιλολογικό με το όνομα του συμπατριώτη τους, συγγραφέα Ανδρέα Καρκαβίτσα. Από τότε μέχρι και σήμερα οι νέοι αυτοί παραμένουν σε δράση με συνεχείς κοινωνικές παρεμβάσεις και φιλολογικές εκδηλώσεις. Είτε στον παροπλισμένο παλιό σιδηροδρομικό σταθμό των Λεχαινών, είτε στον διασωθέντα, από τους αγώνες τους, κινηματογράφο «Αστρον». Τη δεκαετία του 1970 κυκλοφόρησαν το περιοδικό «Διάλογος». Σε ένα από τα τεύχη του ο εξ Ανδραβίδος ποιητής Γιώργος Γώτης επιμελήθηκε το πρώτο αφιέρωμα που έγινε από περιοδικό στον συγγραφέα Νίκο Καχτίτση. Τη δεκαετία
Περισσότερα.. »
Της Γεωργίας Τριανταφυλλίδου* Mέσα στη στενόχωρη πραγματικότητα που ζούμε, η διάκριση των περιττών από τα απαραίτητα καθίσταται επιτακτική. Συνήθως, σε εποχές κρίσης, το καθημερινό φαγητό δεσπόζει πάνω στο τραπέζι με το συντριπτικό βάρος της αναγκαιότητάς του. Από το ίδιο τραπέζι απομακρύνονται σιγά σιγά τα βιβλία και οι μουσικές. Ο κόσμος δυσκολεύεται να αγοράσει κι εκεί ακριβώς πατούν οι επιβλέποντες τη μηχανή της λογοτεχνίας. Αυτό που αποφασίζουν να εκδώσουν πρέπει να είναι τόσο δελεαστικό ώστε να αίρει κάθε αγοραστική επιφύλαξη. Πεζογραφία και ποίηση ανταλλάσσουν κρυφές ματιές «πάνω από τα τείχη της Τροίας». Ο δυναμισμός, η
Περισσότερα.. »Του Νίκου Δαββέτα Αν υπάρχει κάτι που διαφοροποιεί τον καθηγητή Δ. Ν. Μαρωνίτη από τους άλλους πανεπιστημιακούς δασκάλους, αυτό δεν είναι το εύρος των γνώσεών του, ούτε το μεράκι του για τη διδασκαλία, αλλά κάποιες παρεμβάσεις του στον δημόσιο διάλογο, από τους δίσεχτους χρόνους της επταετίας ώς και τις μέρες μας, όπου με τόλμη και ποιητική διάθεση προσεγγίζει το γενικό μέσα από το ειδικό, τη μεγάλη αφήγηση μέσα από την προσωπική μαρτυρία. Συνήθως πρόκειται για ένα σπαρακτικό βίωμα που η πένα του το μετατρέπει σε μεγεθυντικό φακό, προσφέροντάς μας τη δυνατότητα να διαβάσουμε
Περισσότερα.. »
Για τη γάτα μου, την Γκρίζα Βιολέτα, που εξαφανίστηκε στις 18 Οκτωβρίου
Περισσότερα.. »
Της Βασιλικής Γεωργιάδου* Παρότι με την έλευση κάθε νέου έτους το ενδιαφέρον στρέφεται σε καινούργιες εκδόσεις, κάποιες ματιές σε τίτλους από προηγούμενες χρονιές παραμένει μια καλή συνήθεια. Με αφορμή τον σχηματισμό της κυβέρνησης συνασπισμού στη Γερμανία ξαναπήρα στα χέρια μου δύο βιβλία από τα πιο σημαντικά στο πεδίο της Συγκριτικής Πολιτικής. Αναφέρομαι στα έργα του καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας San Diego, Arend Lijphart, που τιτλοφορούνται «Δημοκρατίες» και «Μοντέλα Δημοκρατίας» (το δεύτερο επανεκδόθηκε το 2012). Η συγκριτική προσέγγιση των δημοκρατικών συστημάτων βρίσκεται στον πυρήνα του γνωστικού ενδιαφέροντος του συγγραφέα, ο οποίος διακρίνει
Περισσότερα.. »Του Θοδωρή Γκόνη* Εχω ένα φίλο που δουλεύει με μεγάλη επιτυχία το γέλιο, εγώ εργάζομαι στο δάκρυ, μεροκάματο, το βάζω στην άκρη, παίρνω την καμπούρα μου και τον ακολουθώ. Ανεβαίνουμε σκαλοπάτια, αλώνια ψηλά, λόφους, βουνά, κάστρα και κυλάμε πέτρες, λιθάρια μεγάλα, κοτρόνια, σκάμε στα γέλια. Το περίεργο είναι ότι αυτός μέσα στα γέλια, κρυφά, όλο και δακρύζει, το αντιλαμβάνομαι, αλλά κάνω το κορόιδο και αναγκάζομαι να παίρνω εγώ το πόστο του γιατί αρχίζει να γέρνει επικίνδυνα το πράγμα και ο δρόμος αυτός είναι στενός, έχει στροφές απότομες, κλειστές, τούνελ, ζικ ζακ, είναι
Περισσότερα.. »
(Μνήμη Πέτρου Κουτσιαμπασάκου)
Περισσότερα.. »
Οι παλιές φωτογραφίες της, από τα χρόνια της Θεσσαλονίκης, δίνουν την εικόνα μιας φίνας, λεπτής γυναικείας φιγούρας με ερευνητική ματιά, πάντα δίπλα στο υπερβολικό ανάστημα του Μανόλη. Οι δυο τους δημιούργησαν το 1959 το περιοδικό Κριτική, πραγματικό σταθμό στα εκδοτικά χρονικά του λογοτεχνικού περιοδικού Τύπου. Εκεί δημοσίευσε τα πρώτα της κείμενα η Νόρα Αναγνωστάκη, που έφυγε από τη ζωή την τελευταία ημέρα του 2013, ύστερα από σύντομη νοσηλεία σε ιδιωτική κλινική. Η ίδια προτίμησε να παραμείνει στο ημίφως – χωρίς πάντως να δανείζεται ή να σφετερίζεται το φως που έπεφτε συνεχώς πάνω στον Μανόλη
Περισσότερα.. »Του Σταύρου Ζουμπουλάκη Γιατί οι άνθρωποι να γεννούν παιδιά, ενώ ξέρουν ότι θα πεθάνουν και οι ίδιοι και τα παιδιά τους; Το γεγονός ότι σε όλο τον κόσμο, χωρίς να θέτουν βεβαίως το ερώτημα αυτό, οι άνθρωποι συνεχίζουν να κάνουν παιδιά, ακόμη και σε περιόδους πολέμων, λιμών, δυστυχίας, αποτελεί πρωτίστως έκφραση της μύχιας πίστης τους στην αξία της ζωής και της ελπίδας τους. «Οι άνθρωποι […] δεν γεννιούνται για να πεθάνουν αλλά για να αρχίσουν τη ζωή τους», γράφει, αντίθετα προς τον μεγάλο δάσκαλό της, η Χάνα Αρεντ (Η ανθρώπινη κατάσταση, Γνώση, Αθήνα 1986,
Περισσότερα.. »Του Γιώργου Κορδομενίδη* Πριν από δέκα μέρες περίπου, μου τηλεφώνησε η γυναίκα του Κάρολου Τσίζεκ, ποιήτρια Μαριέττα (Μαρία) Καραγιάννη. Είχαν λάβει, μου είπε, το τεύχος 101 του Εντευκτηρίου που τους έστειλα με το ταχυδρομείο, διάβασε στον Κάρολο την κριτική του Βαγγέλη Χατζηβασιλείου για τα πεζά του, κι εκείνος ευχαριστήθηκε και συγκινήθηκε. Τα ξημερώματα του Σαββάτου 14 Δεκεμβρίου, ο σπουδαίος αυτός άνθρωπος πέρασε στην απέναντι όχθη, έχοντας ζήσει έναν βίο πλήρη εμπειριών και μοναδικής δημιουργίας σε πολλούς τομείς της τέχνης. Οι ιδιότητες που του αποδίδονται δεν φτάνουν για να ορίσουν αυτό που υπήρξε στην
Περισσότερα.. »Του Θοδωρή Γκόνη* Τα βιβλία είναι καλό να έρχονται στο σπίτι μαζί με τις άλλες αγορές, να ακουμπούν, να τρίβονται, να ερωτοτροπούν οι τσάντες μεταξύ τους στο κουβάλημα, να παίρνουν, να ανταλλάσσουν, να κλέβουν, ήχους, μυρωδιές, αρώματα, να χύνουν υγρά, νερά, βρομιές, λεκέδες, υγρασίες, λόγια, κλιτά και άκλιτα, το άπλωμά τους και το στένεμα, ονόματα, διαθέσεις και φωνές, ολόκληρο το δάσος με τις λέξεις, το φλούδι και τη σάρκα τους. Κανόνες και καρποί μαζί. Να φτάνουν στο τραπέζι της κουζίνας, να παίρνουν τις στρατηγηκές τους θέσεις. Εκεί, να ανοίγουνε οι τσάντες, να μοιράζονται
Περισσότερα.. »
Του Αχιλλέα Κυριακίδη* Στην προτελευταία (!) παράγραφο του «14», του εκπληκτικού και εκπληκτικά πυκνού τελευταίου μυθιστορήματος του Ζαν Εσνόζ που μου δόθηκε η χάρη και η τιμή να μεταφράσω, υπάρχει μια φράση (απόδοση με λέξεις μιας εικόνας που… είναι αδύνατον να ξαναγίνει εικόνα), η οποία δικαιώνει όχι μόνον τον συγκεκριμένο συγγραφέα και το συγκεκριμένο έργο, αλλά και ολόκληρη τη μυθοπλαστική λογοτεχνία. Μακράν απ’ εμού κάθε σκέψη γενίκευσης ή θεωρητικολόγησης, αλλά νομίζω ότι στα περισσότερα λογοτεχνικά κείμενα (όπως συμβαίνει και σε άλλα έργα άλλων τεχνών, στον κινηματογράφο προπαντός), υπάρχει μια φράση, μια εικόνα, η
Περισσότερα.. »
Της Αντζελας Δημητρακάκη* Ανέκαθεν ήμουν καχύποπτη απέναντι στα μυθιστορήματα που σου σερβίρουν στο πιάτο τη ζωή ενός ανθρώπου από γεννήσεως έως θανάτου του. Τα θεωρούσα, και τα θεωρώ, αντι-πειραματικά και εύκολα, και συν-υπεύθυνα για την καλλιέργεια μιας ελαφρολαϊκής έως soap-opera αισθητικής στη λογοτεχνία. Τα μυθιστορήματα μιας ψευδούς βιογραφίας βασίζονται στην παραγωγή συναισθημάτων χαμηλής περιπλοκότητας. Ποντάρουν κατ' εξοχήν στα δάκρυα που θα χύσει ο αναγνώστης – γιατί, εντάξει, φαντάσου να γνωρίζεις ένα μωράκι στις πρώτες σελίδες του βιβλίου και να το κηδεύεις ως γέρο στις τελευταίες. Είναι δυνατόν να μη δεθείς, να μη συγκινηθείς, να
Περισσότερα.. »
Της Βασιλικής Γεωργιάδου* Συζητάμε για τον εξτρεμισμό, αλλά πολύ λιγότερο για το πώς θα τον περιορίσουμε. Βρισκόματε ακόμη στο διαπιστωτικό και περιγραφικό στάδιο, αλλά απέχουμε αρκετά από την εκπόνηση στρατηγικών που βάζουν φρένο στην εξάπλωσή του. Κάνω αυτές τις σκέψεις διαβάζοντας την έρευνα με τίτλο «Strategien gegen Rechtsextremismus» (Στρατηγικές εναντίον του δεξιού εξτρεμισμού) που εξέδωσε το Ιδρυμα Bertelsmann το 2010. Είχε προηγηθεί το πρώτο κύμα της το 2005, που στόχο είχε να προτείνει τρόπους για την καλλιέργεια της ανεκτικότητας και την υπέρβαση των διακρίσεων σε μια εποχή που η άνοδος της επιρροής του φιλοναζιστικού
Περισσότερα.. »
© 2024 Εφημερίδα των Συντακτών | ΟΡΟΙ ΧΡΗΣΗΣ
