Του Πέτρου Θ. Πιζάνια

Οι αξιωματούχοι του ορθόδοξου κλήρου (όχι οι απλοί παπάδες) που πήραν μέρος στην Ελληνική Επανάσταση ήταν ελάχιστοι. Οι υπόλοιποι, οι πάρα πολλοί, δεν μπορούσαν να συμφύρονται με κάτι περίεργους Ελληνες και Ευρωπαίους που μάχονταν για την ελευθερία τους. Αυτό δεν ήταν όμως ένα περιστασιακό φαινόμενο. Αργότερα, σε δικτατορίες, ακόμη και στη ναζιστική κατοχή της χώρας, οι υψηλοί αξιωματούχοι του ορθόδοξου κλήρου ήταν πάντα με το μέρος των κατακτητών και των δικτατόρων, ακόμη και μέχρι πρόσφατα που ο αείμνηστος Χριστόδουλος επιδίωξε με προνουντσιαμέντο να παραγκωνίσει τη δημοκρατία σε δευτερεύοντες θεσμικούς ρόλους.

Ολοι αυτοί είναι άγιοι ή τέλος πάντων υποψήφιοι άγιοι. Ωστόσο η αγιοσύνη τους δεν τους εμπόδισε καθόλου να συνεργαστούν με φασίστες, δικτάτορες και άλλους σφαγείς των λαών και της δημοκρατίας. Μολοντούτο, αυτή η δυνητική αγιοσύνη φαίνεται πως διατηρεί κάποια αξία. Αξία με διπλή σημασία: αυτή που μετριέται με την προστασία του εκκλησιαστικού θεσμού από κάτι περίεργους ενοχλητικούς εφοριακούς που ψάχνουν να βρουν τα αργύρια από τις αγοραπωλησίες δημόσιου, δηλαδή λαϊκού, πλούτου, και από την άλλη φαίνεται πως έχει την αξία της δύναμης προσανατολισμού ψήφων.

Ενας μεγάλος Ελληνας διανοούμενος του ελληνικού Διαφωτισμού είχε γράψει το 1819 στους «Στοχασμούς του Κρίτωνος» ότι «η ορθόδοξη Εκκλησία, ακόμη και αυτή η ίδια η πίστη απομυζούν την ηθική υπόσταση του λαού και στερούν την ηθική ανάπτυξη της χώρας». Πόσο πιο έντονα ισχύει αυτό σήμερα που οι άγιοι ευαγγελίζονται με τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ και εξαχρειώνουν περαιτέρω το κοινωνικό σύνολο; Τι θα κάνει για την ηθική ανάπτυξη των Ελλήνων πολιτών σε σχέση με την Εκκλησία και τα κομματικά κολλητάρια της ο ΣΥΡΙΖΑ (καλά υπάρχουν και οι καλοί); Αραγε θα ήταν απαραίτητο να πισωγυρίσουμε στην κριτική ενάντια στα μαύρα κοράκια;