Του Μπάμπη Μιχάλη
Αντίθετα με όσα διατυμπανίζουν εδώ και χρόνια τεχνοκράτες, κεφαλαιοκράτες και οπαδοί του νεοφιλελεύθερου οικονομικού δόγματος, η βελτίωση του κατώτατου μισθού δεν επιδεινώνει ούτε την απασχόληση, ούτε τον πληθωρισμό, ούτε βέβαια την ανάπτυξη μιας οικονομίας. Τουναντίον, η αύξηση του κατώτατου μισθού, πέραν της βοήθειας που προσφέρει στους εργαζόμενους οι οποίοι ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, και οικονομική ανάπτυξη τροφοδοτεί και νέες θέσεις εργασίας δημιουργεί. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει πρόσφατη ανάλυση του αμερικανικού οικονομικού think tank Economic Policy Institute (ΕΡΙ), η οποία εστίασε στα αποτελέσματα που θα προκαλούσε μια μέτρια αύξηση του κατώτατου ομοσπονδιακού ωρομισθίου των ΗΠΑ, από το σημερινό επίπεδο των 7,25 δολαρίων στα 10,10 δολάρια.
Αύξηση του ΑΕΠ
Η ανάλυση διαπίστωσε ότι αν το κατώτατο ωρομίσθιο στις ΗΠΑ αυξηθεί -μέσω τριών ετήσιων αυξήσεων ύψους 0,95 δολαρίων- στα 10,10 δολάρια ώς το 2016, τότε περίπου 27,8 εκατομμύρια εργαζόμενοι θα δουν τις αποδοχές τους να αυξάνονται. Τα 35 δισ. δολάρια, που εκτιμάται ότι θα είναι συνολικά οι επιπλέον απολαβές αυτών των εργαζομένων, θα επιστρέψουν ξανά στην οικονομία. Κι αυτό, επειδή θεωρείται σχεδόν σίγουρο ότι τα χαμηλού εισοδήματος νοικοκυριά, που θα επωφεληθούν κυρίως από την αύξηση του ωρομισθίου, θα δαπανήσουν το επιπλέον εισόδημά τους. Η αύξηση της κατανάλωσής τους θα έχει ως αποτέλεσμα την επέκταση της οικονομίας στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο και την αύξηση του ΑΕΠ – σύμφωνα με τους υπολογισμούς του ΕΡΙ κατά περίπου 22 δισ. δολάρια. Παράλληλα, η οικονομική ανάπτυξη θα τροφοδοτήσει και τη δημιουργία 85.000 νέων θέσεων εργασίας.
Το συμπέρασμα της ανάλυσης είναι απόλυτα συμβατό με τις αντιλήψεις όσων οικονομολόγων βλέπουν την οικονομία από την πλευρά της ζήτησης και υποδεικνύει πολιτικές που οφείλουν να εστιάσουν οι κυβερνήσεις, προκειμένου να δώσουν λύσεις στην επικίνδυνα παρατεταμένη στασιμότητα που αντιμετωπίζει σήμερα η παγκόσμια οικονομία. Η παροχή υψηλότερου εισοδήματος στους χαμηλόμισθους εργαζόμενους τροφοδοτεί την κατανάλωση, αυξάνει τις πωλήσεις και τα έσοδα των επιχειρήσεων, ενισχύει τις επενδύσεις αυτών και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, που φέρνουν νέα εισοδήματα, υψηλότερη κατανάλωση κ.ο.κ. Εν ολίγοις δημιουργεί πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα στην οικονομία. Το συμπέρασμα αυτό έρχεται βέβαια σε απόλυτη αντίθεση με όσα έχουν επιβάλει ως ορθοδοξία εδώ και κάποιες δεκαετίες οι συντηρητικοί οικονομολόγοι, ότι δηλαδή η αύξηση των κατώτατων μισθών βλάπτει παραγωγικότητα, ανάπτυξη και τους φτωχούς εργαζόμενους, αφού, όπως λένε, απέναντι στους υψηλότερους μισθούς οι εργοδότες είναι περισσότερο διστακτικοί σε νέες προσλήψεις.
Η ανάλυση της ΕΡΙ, πάντως, δεν είναι η μόνη που καταλήγει σε αυτά τα συμπεράσματα. Ανάλογη μελέτη της Restaurant Opportunities Centers United διαπίστωσε τον περασμένο Ιούνιο ότι μια αύξηση του κατώτατου ωρομισθίου στα 10,10 δολάρια είναι αρκετή για να βγάλει από τη φτώχεια τους μισούς από τα 10 και πλέον εκατομμύρια Αμερικανών που ζουν σήμερα κάτω από το επίσημο όριο της φτώχειας.
Ούτε για τα βασικά
Αξίζει να σημειωθεί ότι το σημερινό ύψος του κατώτατου ωρομισθίου στις ΗΠΑ δεν επαρκεί, προκειμένου ένα νοικοκυριό ακόμη και ενός ατόμου να ζει πάνω από το όριο της φτώχειας. Σύμφωνα με ανάλυση της Wider Opportunities for Women, για να μπορεί ένα άτομο να ικανοποιήσει τις βασικές του ανάγκες στην πιο φθηνή κομητεία των ΗΠΑ, απαιτείται ωρομίσθιο τουλάχιστον 10,20 δολαρίων. Αποτέλεσμα αυτής της εισοδηματικής ανισορροπίας είναι 46,3 εκατομμύρια άνθρωποι σήμερα στις ΗΠΑ -περίπου ο ένας στους επτά Αμερικανούς- να καταφεύγει στα συσσίτια και τα κουπόνια αγοράς τροφίμων του Δημοσίου προκειμένου να χορτάσει την πείνα του. Η αύξηση για την οποία μιλάει βέβαια το ΕΡΙ δεν πρόκειται να αλλάξει τρομακτικά τα εισοδηματικά μεγέθη στις ΗΠΑ. Οπως χαρακτηριστικά υπογραμμίζει η ανάλυση του Ινστιτούτου, μια αύξηση του κατώτατου ωρομισθίου στα 10,10 δολάρια απλά και μόνο θα επαναφέρει την πραγματική αξία του μισθού (αφού αφαιρεθεί ο πληθωρισμός) στα επίπεδα που αυτή είχε στα τέλη της δεκαετίας του 1960. Δεν είναι τυχαίο, έτσι, ότι οι εργαζόμενοι των αλυσίδων φαστ φουντ, που απέργησαν και διαδήλωσαν επανειλημμένα νωρίτερα φέτος, διεκδίκησαν πολύ περισσότερα από το ωρομίσθιο των 10,10 δολαρίων το οποίο εξετάζει στην ανάλυσή της η ΕΡΙ, που προτείνουν ο πρόεδρος Ομπάμα και μια μερίδα γερουσιαστών και βουλευτών. Απαίτησαν τη θέσπιση κατώτατου ωρομισθίου 15 δολαρίων.
Ολα στους εργοδότες
Και μάλλον είχαν το δίκιο με το μέρος τους, αν συνυπολογιστούν οι εκτιμήσεις αρκετών οικονομολόγων, οι οποίοι διαμηνύουν ότι, για να αντικατοπτρίζει τη βελτίωση που εμφανίζει η παραγωγικότητα των εργαζομένων στα τελευταία 30 χρόνια περίπου, το κατώτατο ωρομίσθιο δεν θα έπρεπε σήμερα να είναι χαμηλότερο των… 21,72 δολαρίων – ούτε λίγο ούτε πολύ, τρεις φορές μεγαλύτερο από αυτό που ισχύει ομοσπονδιακά. Κάτι που σημαίνει ότι την τεράστια αυτή διαφορά που έχει επιφέρει η βελτίωση της παραγωγικότητας καρπώθηκαν σχεδόν αποκλειστικά οι εργοδότες.
