30/12/13 ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

Αλλάζουμε ή βουλιάζουμε;

Καθηγητές, ιστορικοί και δημοσιογράφοι, με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου «Η ελληνική κρίση στο ευρωπαϊκό της πλαίσιο», μίλησαν για το αν και πώς μπορεί η Ελλάδα να ανατρέψει την κατάσταση.
      Pin It

Καθηγητές, ιστορικοί και δημοσιογράφοι, με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου «Η ελληνική κρίση στο ευρωπαϊκό της πλαίσιο», μίλησαν για το αν και πώς μπορεί η Ελλάδα να ανατρέψει την κατάσταση

 

Της Ιωάννας Σωτήρχου

 

Αρκετά «ζουμερή» ήταν η συζήτηση που έγινε με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου «Η ελληνική κρίση στο ευρωπαϊκό της πλαίσιο» (εκδόσεις Κριτική). Ενδεικτικά:

 

Ενας δημοσιογράφος από το κοινό επιχείρησε να απαντήσει σε μια εκδοχή τού «μαζί τα φάγαμε». Αφού περιέγραψε το μελανό παρελθόν του Σόιμπλε για να τεκμηριώσει ότι η ελληνική «παθογένεια» είναι ένας μύθος καθώς η φοροαποφυγή και οι παράδεισοι μαύρου χρήματος ευδοκιμούν ακόμη και στη Γερμανία, χρησιμοποίησε τα λόγια του Πολ Πόρτερ, απεσταλμένου του Τρούμαν για την επιτήρηση της οικονομικής βοήθειας των ΗΠΑ στην κατεστραμμένη Ελλάδα του ’47, ο οποίος περιέγραφε τη μεγάλη αδυναμία της ως ένα κλειστό σύστημα εξουσίας που εφαρμόζει θεσμούς υπεξαίρεσης όπου ρέει δημόσιο χρήμα και καταχράται αυτό το χρήμα (από το βιβλίο «Ζητείται: ένα θαύμα για την Ελλάδα»).

 

Ευκαιρία για ανατροπή

 

Ο καθηγητής Δημοσίου Δικαίου στο Δημοκρίτειο, Γιώργος Κατρούγκαλος, είχε νωρίτερα αντιστρέψει τη φράση λέγοντας πως είναι σαν να λέει ο βιαστής στο θύμα «μαζί το κάναμε» αποδίδοντας την πρωτοφανή κρίση που βιώνουμε στο νεοφιλελεύθερο στάδιο του καπιταλισμού που έχει κηρύξει τον πόλεμο στους φτωχούς και βλέποντας μια ιδανική ευκαιρία, λόγω «αδυναμίας των ισχυρών», στην ανατροπή του.

 

Ο αναπληρωτής καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο, Μάνος Ματσαγγάνης, έδωσε τη συνέχεια του προαναφερθέντος βιβλίου: το «Επιτηρητές σε απόγνωση» του συναδέλφου του Μ. Ψαλιδόπουλου, που κυκλοφόρησε σχετικά πρόσφατα, όπου ανάμεσα σε άλλα η χώρα παρομοιάζεται με ένα σφουγγάρι που δεν μπορεί να κορεστεί με όσο ρευστό κι αν δέχεται και μια πολιτική ηγεσία που αντί να προσπαθεί να στηριχθεί στις δυνάμεις της ζητά «δίκην επαίτη» περισσότερη βοήθεια.

 

Δεν το είπε για να τονίσει τις αναπόφευκτες συγκρίσεις, παρά τη χρονική απόσταση και τα όσα έχουν μεσολαβήσει από τότε μέχρι σήμερα. Αλλά για να μιλήσει για την αναγκαιότητα των μεταρρυθμίσεων που οφείλουν να γίνουν έστω και σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία που περιέγραψε ως τη χειρότερη σε ό,τι αφορά την πτώση του βιοτικού επιπέδου που έχει γνωρίσει η χώρα σε καιρό ειρήνης.

 

Το βιβλίο, που επιμελήθηκαν οι Αννα Τριανταφυλλίδου (καθηγήτρια στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο), η Ρουμπίνη Γρώπα (λέκτορας στο Δημοκρίτειο) και η ιστορικός Χαρά Κούκη, αποτελεί ένα εγχείρημα διαλόγου πάνω σε τέσσερις κεντρικές διαστάσεις της κρίσης, παρουσιάζοντας αντικρουόμενες απόψεις σχετικά με την οικονομία, τη νομική και πολιτική κουλτούρα, το σύστημα κοινωνικής πρόνοιας και τη θέση της θρησκείας στη σύγχρονη κοινωνία. Σ’ αυτό συμβάλλουν εκτός των προαναφερθέντων και οι Γ. Βαρουφάκης, Ν. Διαμαντούρος, Θ. Δραγώνα, Σ. Ζουμπουλάκης, Μ. Πετμεζίδου, Ι. Τασόπουλος και Λ. Τσούκαλης.

 

Ελληνικές αδυναμίες

 

Στην παρουσίαση αναδείχθηκαν τόσο οι ελληνικές αδυναμίες, οι περιγραφές των οποίων ανάγονται ακόμη και σε προ δεκαετιών κείμενα «κλασικών» της σύγχρονης ελληνικής διανόησης που υπήρξαν καθηγητές των επιμελητριών (Ν. Μουζέλης, Κ. Τσουκαλάς, Ν. Διαμαντούρος), όσο και οι δυσλειτουργίες του ευρωπαϊκού μοντέλου.

 

Ενδιαφέροντα και τα όσα ειπώθηκαν για το σύστημα κοινωνικής προστασίας των ασθενέστερων: Το γεγονός ότι στη Σουηδία για παράδειγμα δεν υπάρχει ούτε ένας συνταξιούχος κάτω από 65 ετών σε αντίθεση με τους χιλιάδες συνταξιούχους στη χώρα μας που είναι ακόμη και 10 χρόνια νεότεροι, για να μη γίνει λόγος για τη συνταξιοδότηση των άγαμων θυγατέρων των δημοσίων υπαλλήλων, που αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία σε αντιπαράθεση με τις ευρωπαϊκές επιταγές για τη συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους.

 

Κι ακόμη, σε ό,τι αφορά τις διαφορές Βορρά – Νότου, όπως αυτές αποτυπώνονται και στην αναδιανομή του εισοδήματος αλλά και στην ίδια τη λειτουργία του κράτους πρόνοιας, καθώς οι χώρες με υψηλές κατά κεφαλήν κοινωνικές δαπάνες έχουν λιγότερο χρέος και ανήκουν στον Βορρά, ενώ αυτές με τις λιγότερες κοινωνικές δαπάνες έχουν υψηλότερο χρέος και είναι στον Νότο, ήταν μια απάντηση για τις προσαρμογές που επιβάλλονται σε βάρος του κοινωνικού κράτους και των μισθών.

 

Υπό το πρίσμα των δυσβάσταχτων συνθηκών της κρίσης έγινε αναφορά και στις αναδυόμενες αντιευρωπαϊκές δυνάμεις, με την ιδιαιτερότητα της εγκληματικής νεοναζιστικής οργάνωσης που ανέδειξαν οι ελληνικές εκλογές.

 

Συλλογική δράση

 

Ο αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Ι. Τασόπουλος μίλησε για την ελληνική οικογένεια ως τον θεμέλιο λίθο της ελληνικής κοινωνίας, που θυσιάζει τα πάντα για τα παιδιά της και ξαφνικά καταλαβαίνει ότι έτρωγε από το μέλλον τους. Είπε ότι θα ήταν αυτοκτονικό λάθος να γίνουμε αντιευρωπαϊστές θεωρώντας ότι η χώρα μας θα είχε ίσο λόγο στον διεθνή συσχετισμό δυνάμεων αν μίλαγε μόνο στη βάση της εθνικής της υπόστασης, μακράν του σημερινού εγγυημένου της ρόλου στο πολιτικό σύστημα, και επισήμανε ότι είναι ζωτικής σημασίας να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε με όρους συλλογικού συμφέροντος και δράσης.

 

Από την πλευρά της η καθηγήτρια στο Δημοκρίτειο Μ. Πετμεζίδου τόνισε την ανεπάρκεια του πολιτικού προσωπικού, που ακόμη και αυτή την ύστατη στιγμή δεν αξιοποιεί τα εφόδια που παρέχει η Ε.Ε. για την αντιμετώπιση των μεγάλων προβλημάτων των ασθενέστερων.

 

Παρεμβαίνοντας από την πλευρά του κοινού, ο καθηγητής Στέφανος Πεσμαζόγλου (Πάντειο), κάνοντας μια αναφορά στην κριτική αγοράς και κράτους, αλλά και ξεπερνώντας τόσο τις ελληνικές όσο και τις ευρωπαϊκές παθογένειες, αναζήτησε τις προϋποθέσεις που θα οδηγήσουν στην υπέρβαση και τη σύνθεση ώστε να ιχνηλατηθεί το τι μπορεί να γίνει «επί του πρακτέου».

 

Scroll to top