- Εφημερίδα των Συντακτών - http://archive.efsyn.gr -

«Δεύτερος γύρος» για τα σκουπίδια

21/01/13 Αρχείο Άρθρων,ΕΛΛΑΔΑ

Με «ανταγωνιστικό διάλογο» ξεκινά αύριο η διαδικασία για τις νέες μονάδες επεξεργασίας απορριμάτων στην Αττική. ΠΟΕ-ΟΤΑ: «Υπηρετούν τους ιδιώτες, όχι τους πολίτες και το περιβάλλον»

 

Του Ιάσονα Παναγιωτόπουλου

 

[1]Ξεκινούν αύριο, με πρώτο το Γραμματικό, οι εκδηλώσεις ενδιαφέροντος για την κατασκευή των τεσσάρων νέων μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων με τη μορφή Σύμπραξης Δημόσιου-Ιδιωτικού Τομέα στην Αττική στον ανταγωνιστικό διάλογο που διοργανώνει ο ειδικός διαβαθμητικός σύνδεσμος νομού Αττικής (ΕΣΔΝΑ).

 

 

Η Περιφέρεια Αττικής εν μέσω αντιδράσεων πολιτών, δημοτικών αρχών και της ΠΟΕ-ΟΤΑ καταγγέλλεται ότι παραδίδει τη διαχείριση των απορριμμάτων σε ιδιώτες και ζητά την υποβολή προτάσεων από τους ενδιαφερόμενους επενδυτές για την κατασκευή των νέων μονάδων στο Γραμματικό, την Κερατέα, τη Φυλή και τα Ανω Λιόσια.

 

Μέσω του ανταγωνιστικού διαλόγου θα επιλεχθεί ο ιδιώτης που θα αναλάβει την κατασκευή και διαχείριση της νέας μονάδας διαχείρισης απορριμμάτων για τα επόμενα 27 χρόνια. Η συμμετοχή του Δημοσίου θα είναι 200 εκατ. ευρώ που έχουν δεσμευτεί από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αττικής και θα χρηματοδοτήσουν τη δαπάνη. Το υπόλοιπο ποσό θα το καταβάλει ο ιδιώτης ο οποίος θα ορίσει και τον τρόπο με τον οποίο θα κάνει απόσβεση του κόστους. Θα μπορεί να κοστολογήσει όπως ο ίδιος πιστεύει τη χρήση των υπηρεσιών και προφανώς να εμπορευθεί το εμπόρευμα-σκουπίδι.

 

Οι συμβάσεις που θα υπογραφούν δεν εμπίπτουν στη νομοθεσία περί δημόσιων έργων καθώς η κατασκευή των μονάδων θα γίνει με σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Αυτή η σύμβαση δεν θα μπορεί να αλλάξει με καταγγελία του Δημοσίου και θα εποπτεύεται από μια νέα επιτροπή διαιτησίας που θα οριστεί από το Δημόσιο και τους ίδιους τους επενδυτές.

 

Ο ανταγωνιστικός διάλογος είναι μια μορφή διαγωνισμού που δεν έχει ξαναγίνει στην Ελλάδα, ενώ πρωτόγνωρα θα είναι και τα αποτελέσματα που μπορεί να έχει. Ταυτόχρονα διατυπώνονται επιφυλάξεις ότι πρόκειται για μια εντελώς αδιαφανή διαδικασία καθώς δεν γνωρίζουμε ούτε ποιος στελεχώνει την επιτροπή που διαπραγματεύεται με τους ιδιώτες ούτε λεπτομέρειες που αφορούν τις προτάσεις.

 

Η ιδιαιτερότητα που παρουσιάζει η διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου είναι πως στη συγκεκριμένη περίπτωση οι ιδιώτες θα ορίσουν τις προτάσεις και η πολιτεία θα αποφασίσει μεταξύ αυτών. Σε έναν συνηθισμένο διαγωνισμό η πολιτεία ζητά κάτι συγκεκριμένο και περιμένει την κατάθεση σχετικών προτάσεων από τους ενδιαφερομένους.

 

Μιλώντας για τη διαχείριση απορριμμάτων, θα έπρεπε να θεωρείται δεδομένο πως η πολιτεία ορίζει τις τεχνολογίες που η ίδια χρειάζεται (μονάδες κομποστοποίησης, ανακύκλωσης, διαλογής απορριμμάτων στην πηγή) έχοντας ένα στρατηγικό σχέδιο με απώτερο σκοπό τη μείωση του όγκου των απορριμμάτων και την ταυτόχρονη προστασία του περιβάλλοντος και της υγείας των πολιτών.

 

Ωστόσο στη συγκεκριμένη περίπτωση η πολιτεία ζητά από τους ιδιώτες να τηρήσουν το ελάχιστο που προβλέπει η σχετική κοινοτική νομοθεσία και να καταθέσουν προτάσεις για τη διαχείριση σύμμεικτου απορρίμματος όπως ορίζεται ρητά στην πρόσκληση ενδιαφέροντος του ΕΣΔΝΑ. Με αυτόν τον τρόπο φωτογραφίζονται οι παλαιές τεχνολογίες της καύσης και της ταφής, αποκλείοντας έτσι άλλες «πράσινες» επιλογές που χρησιμοποιούνται στο εξωτερικό.

 

Η ηθελημένη προχειρότητα που διέπει τη συγκεκριμένη διαδικασία συνεχίζεται και στο πεδίο των στρατηγικών μελετών περιβαλλοντικών επιπτώσεων που απουσιάζουν ηχηρά, σύμφωνα με όσους παρακολουθούν τα τεκταινόμενα. Στην τελευταία αναθεώρηση του -ξεπερασμένου πλέον- Περιφερειακού Σχεδιασμού Αττικής του 2006 δεν συμπεριλαμβάνονται σχετικές μελέτες για την κατασκευή των συγκεκριμένων μονάδων διαχείρισης απορριμμάτων.

 

Την ίδια στιγμή οι ιδιώτες, εκτός του ότι θα διαχειρίζονται πλέον ως εμπόρευμα το σκουπίδι, θα μπορούν να απαιτούν από την πολιτεία να διευκολύνει το έργο τους προκειμένου να εξασφαλίζουν κέρδος. Τέτοιο παράδειγμα είχαμε στην αντίστοιχη διαδικασία που βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη στην Πελοπόννησο με τον διαγωνισμό για την κατασκευή μιας νέας μονάδας διαχείρισης απορριμμάτων. Εκεί οι ιδιώτες ζητούν από τον περιφερειάρχη Πέτρο Τατούλη να ρυθμιστεί νομοθετικά πως δεν θα λειτουργήσουν ανταγωνιστικές εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων στην περιοχή, κατοχυρώνοντας ουσιαστικά ένα μονοπώλιο στα σκουπίδια, αίτημα που προώθησε ο Π. Τατούλης.

 

Με την προκήρυξη του ανταγωνιστικού διαλόγου για την κατασκευή των τεσσάρων μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων της Αττικής, ουσιαστικά το Δημόσιο δεσμεύεται να τροφοδοτεί τις συγκεκριμένες μονάδες των ιδιωτών με σκουπίδια παραιτούμενο από τις αναγκαίες προσπάθειες μείωσης των απορριμμάτων.

 

Εντονες είναι οι αντιδράσεις από την ΠΟΕ-ΟΤΑ που προγραμματίζει στάσεις εργασίας τις μέρες που θα διεξαχθούν οι διαγωνισμοί για την κατασκευή των τεσσάρων μονάδων. Οι εργαζόμενοι στην Τοπική Αυτοδιοίκηση σε ανακοίνωσή τους κάνουν λόγο για «προσπάθειες της κυβέρνησης, των αιρετών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των μεγάλων επιχειρηματικών-εργολαβικών συμφερόντων να επιβαρύνουν το περιβάλλον και τις τσέπες των πολιτών. Επιλογές που το μόνο που υπηρετούν είναι τα συμφέροντά τους και όχι τους πολίτες της Αττικής».

 

Σε προηγούμενο έγγραφο όπου αναλύονται οι θέσεις της ομοσπονδίας για τη διαχείριση των απορριμμάτων, χαρακτηρίζεται αδιαφανής η διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου που θα οδηγήσει στην κατασκευή υπερκοστολογημένων εργοστασίων, χωρίς μελέτες, με παλαιές τεχνολογίες που θα επιβαρύνουν το περιβάλλον.

 

Οσον αφορά τις αντιδράσεις των κατοίκων στις περιοχές όπου πρόκειται να κατασκευαστούν οι νέες μονάδες, οι θέσεις τους είχαν γίνει ξεκάθαρες από τις κινητοποιήσεις στην Κερατέα και το Γραμματικό. Στα Λιόσια, οι κάτοικοι ζητούν εδώ και χρόνια το κλείσιμο του ΧΥΤΑ και τάσσονται κατά της επέκτασης των εργασιών στις ήδη κορεσμένες χωματερές της Φυλής και των Ανω Λιοσίων.

 


Σύνδεσμος άρθρου : http://archive.efsyn.gr/?p=17060