12/02/14 ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

Αιρετική τέχνη στη Μόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία στον ΟΟΣΑ

Η Ελλάδα τού σήμερα και του χθες: «ΝΟ WAY OUT»

Με την ευκαιρία της ελληνικής προεδρίας στην Ε.Ε., το ιστορικό κτίριο της Villa Saϊd στο Παρίσι φιλοξενεί έργα του καταξιωμένου και κοσμοπολίτη εικαστικού Κωνσταντίνου Ξενάκη. Είναι το πρώτο άνοιγμα ενός τεχνο­κρατικού οργανισμού στον πολιτισμό.
      Pin It

Με την ευκαιρία της ελληνικής προεδρίας στην Ε.Ε., το ιστορικό κτίριο της Villa Saϊd στο Παρίσι φιλοξενεί έργα του καταξιωμένου και κοσμοπολίτη εικαστικού Κωνσταντίνου Ξενάκη. Είναι το πρώτο άνοιγμα ενός τεχνο­κρατικού οργανισμού στον πολιτισμό

 

Της Μαριαλένας Σπυροπούλου

 

Τι συμβαίνει όταν ένας πανεπιστημιακός δάσκαλος και πρέσβης μιλά για τέχνη, μια επιμελήτρια τέχνης αναλαμβάνει ρόλο κοινωνικής ευθύνης και ένας εικαστικός μιλά για πολιτική; Για πρώτη φορά, από σήμερα και επί έναν ολόκληρο μήνα, η Mόνιμη Ελληνική Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στον ΟΟΣΑ (Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης) στο πλαίσιο της ελληνικής προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης και σε συνεργασία με την γκαλερί Citronne οργανώνει στο Παρίσι έκθεση με έργα του Κωνσταντίνου Ξενάκη, υπό τον τίτλο «NO WAY OUT – εικαστικές καταγραφές: χάρτες και κώδικες».

 

Τα έργα θα εκτεθούν στο ιστορικό κτίριο της Villa Saϊd όπου στεγάζεται η Ελληνική Αντιπροσωπεία, εγκαινιάζοντας έτσι την πρώτη πολιτιστική εκδήλωση στον χώρο αυτό, σε μια συγκυρία στην οποία ο ΟΟΣΑ έχει προτάξει την «προσαρμοστικότητα» (resilience) ως μέσο αντιμετώπισης μιας εκτεταμένης κρίσης, την οποία δεν μπορεί να αποτρέψει η οικονομική επιστήμη. Μέσα σ' αυτό το κλίμα ο ΟΟΣΑ ανοίγεται σε διάλογο με τον κόσμο υπό το πρίσμα της τέχνης. Και μάλιστα μιας τέχνης αιρετικής, που θέτει σε αμφισβήτηση την καθεστηκυία τάξη του κόσμου και κυρίως της Ευρώπης. Αυτό το πρώτο βήμα, εν αναμονή και άλλων αντίστοιχων εκδηλώσεων, έκαναν σε συνεργασία ο καθηγητής Γεώργιος-Στυλιανός Πρεβελάκης, μόνιμος αντιπρόσωπος στον ΟΟΣΑ για την Ελλάδα, η Τατιάνα Σπινάρη-Πολλάλη, διδάκτωρ της Ιστορίας της Τέχνης και διευθύντρια της γκαλερί Citronne, και ο Κωνσταντίνος Ξενάκης, διεθνώς καταξιωμένος εικαστικός.

 

Τα έργα του Κ. Ξενάκη, που θα εκτεθούν, αναπτύσσονται πάνω στον άξονα Επανάληψη/Αντιπαράθεση/Υπέρθεση, όπου «τα σύμβολα-κώδικες συναντώνται με τρόπο χαοτικό και, μέσα σε ένα διάλογο φόρμας, χρώματος και εννοιών, προσπαθούν να βρουν έναν τρόπο συνύπαρξης στο πλαίσιο του πίνακα». Πρόκειται για μια κωδικοποιημένη εικόνα του σύγχρονου πολιτισμού γενικότερα και του ελληνικού και ευρωπαϊκού αδιέξοδου ειδικότερα. Στην έκθεση παρουσιάζονται ζωγραφικά έργα, χάρτες, κολάζ και βιβλία-αντικείμενα. Ενας χάρτης της Ελλάδας τού σήμερα και του χθες, με τίτλο «NO WAY OUT», έδωσε το έναυσμα για την εκδήλωση.

 

…………………………………………………………………………………………………………………………….

 

getF8456ileΓεώργιος-Στυλιανός Πρεβελάκης (μόνιμος αντιπρόσωπός μας στον ΟΟΣΑ)

 

«Εκτός από την οικονομία και τις στατιστικές, υπάρχει και η κοινωνία»

 

• Γιατί αισθάνθηκε την ανάγκη ο ΟΟΣΑ να προχωρήσει πρώτη φορά σε ενα πολιτιστικό δρώμενο;

 

«Η πρεσβεία της Ελλάδας στον ΟΟΣΑ φιλοξενεί αυτή την έκθεση για δύο λόγους. Πρώτον, γιατί φέτος είναι η προεδρία της Ελλάδας και είναι μια ευκαιρία να προβληθεί η χώρα. Μια εκδήλωση στο πλαίσιο της προεδρίας συγκεντρώνει περισσότερα βλέμματα. Και δεύτερον, από τότε που ανέλαβα, συνειδητοποίησα ότι το κτίριο της πρεσβείας είναι ένα πολύ ενδιαφέρον οικοδόμημα του 19ου αιώνα. Υπό αυτή την ιδιαιτερότητα, εκτός από γραφεία, μπορεί να φιλοξενεί και εκδηλώσεις· επιστημονικές, καλλιτεχνικές κ.λπ. Επομένως, το ισόγειο έχει διαμορφωθεί ως χώρος πολλαπλών χρήσεων».

 

• Βλέπετε να υπάρχει κάποια ιδιαίτερη σχέση της έκθεσης Ξενάκη με τον ίδιο τον οργανισμό;

 

«Ο ΟΟΣΑ είναι ένας τεχνοκρατικός οργανισμός. Δίνει την έμφαση στην οικονομία και μάλιστα με έναν αρκετά κλασικό και συντηρητικό τρόπο. Είναι πολύ σημαντικό να μελετούμε τις στατιστικές και τους αριθμούς, αναζητώντας τις καλύτερες προσεγγίσεις για να λειτουργούν οι οικονομίες υγιώς. Αυτή την οικονομική διάσταση δεν μπορεί κανείς να την αποκόψει από την ευρύτερη κοινωνική προβληματική, η οποία περιλαμβάνει και τις πολιτικές και τις πολιτιστικές διαστάσεις. Ο ΟΟΣΑ διευθύνεται από έναν γενικό γραμματέα, τον Ανχελ Γκουρία, μια πολύ σημαντική προσωπικότητα, ο οποίος κάνει προσπάθειες να διευρύνει την τοποθέτηση του οργανισμού. Σκέφτεται, δηλαδή, και τη μακρά διάρκεια και το περιβάλλον. Πιστεύω ότι το θέμα το οποίο επελέγη φέτος, η Resilience (προσαρμοστικότητα), είναι κάτι που δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο τεχνοκρατικά και οικονομικά. Σε αυτή τη λογική, η οργάνωση της έκθεσης του Κων. Ξενάκη είναι μια παρέμβαση που ερεθίζει, που προκαλεί τον οικονομικό συντηρητισμό του ΟΟΣΑ, αλλά, ταυτοχρόνως, εντάσσεται στο πλαίσιο ανανέωσης του ΟΟΣΑ».

 

• Το κτίριο της ελληνικής αντιπροσωπείας έχει κάποια δική του ιστορία;

 

«Βρίσκεται σε ένα αδιέξοδο, ιδιωτικό δρόμο, τη Villa Saϊd, στον αριθμό 15. Εχει μια ενδιαφέρουσα και σκοτεινή ιστορία να αφηγηθεί: Ηταν το σπίτι του Πιερ Λαβάλ, του πρωθυπουργού της κυβέρνησης του Πετέν, την περίοδο του Πολέμου. Αυτό συνιστά, φυσικά, τη σκοτεινή πλευρά του κτιρίου. Από την άλλη, δεν μπορεί να αγνοηθεί η ιστορικότητα και η σημασία του. Η προσπάθεια η δική μας είναι να το αξιοποιήσουμε και να ξορκίσουμε τη σκοτεινή πλευρά του».

 

• Τι αντίληψη πιστεύετε ότι έχουν για μας οι ξένοι;

 

«Οι πρέσβεις με τους οποίους συνεργάζομαι στη διοίκηση του ΟΟΣΑ είναι πολύ θετικοί και φιλικοί απέναντι στη χώρα μας. Φυσικά, η Ελλάδα είναι μια χώρα αδυνατισμένη σήμερα. Και εκεί έρχονται οι δυσκολίες, καθώς δεν έχουμε οικονομικά μέσα. Η έκθεση αυτή λειτουργεί ως παράδειγμα δυνατοτήτων, πώς, δηλαδή, μπορούμε να δείξουμε ότι η Ελλάδα υπάρχει. Να κινηθούμε μέσω της ποιότητας και όχι μέσω της ποσότητας».

 

…………………………………………………………………………………………………………………………

 

ΤΑΤΙΑΝΑ ΣΠΙΝΑΡΗΤατιάνα Σπινάρη (επιμελήτρια της έκθεσης)

«Δεν μπορούμε να ζούμε στον μικρόκοσμό μας»

 

• Ποια ήταν η αφετηρία της έκθεσης;

 

«Η γκαλερί Citronne έχει ξεκινήσει από πέρυσι να διοργανώνει εκθέσεις που δεν έχουν εμπορικό χαρακτήρα, παρότι η κύρια δραστηριότητά της είναι η εμπορική. Πέρυσι το καλοκαίρι συνδιοργανώσαμε με το Αρχαιολογικό Μουσείο Πόρου μια έκθεση του Κρις Γιαννάκου για την Ημέρα των Μουσείων, με τίτλο «Διάλογοι με τον χρόνο». Με αυτό το σκεπτικό και επειδή φέτος, τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, θα φιλοξενήσουμε τα έργα του Κωνσταντίνου Ξενάκη με τίτλο «No Way Out-εικαστικές καταγραφές: χάρτες και κώδικες» πρότεινα στον κ. Πρεβελάκη να ταξιδέψουν τα έργα του Ξενάκη και στο Παρίσι με την αφορμή της ελληνικής προεδρίας του ΟΟΣΑ. Η έκθεση στη Villa Saϊd δεν έχει εμπορικό χαρακτήρα, τα έργα δεν είναι δηλαδή προς πώληση. Επιλέξαμε τη δουλειά του Κων. Ξενάκη επειδή είναι ένας διεθνώς καταξιωμένος Ελληνας, αλλά και πολίτης του κόσμου. Ανέλαβα αυτή την πρωτοβουλία γιατί αισθάνθηκα την ευθύνη που μου αναλογεί. Δεν μπορούν να συμβαίνουν όλα αυτά γύρω μας, και εμείς να συνεχίζουμε να ζούμε στον μικρόκοσμό μας. Ας εκμεταλλευτούμε το γεγονός ότι η Ευρώπη στρέφει λόγω της προεδρίας το βλέμμα της στην Ελλάδα και ας αναδείξουμε και κάτι άλλο πιο δημιουργικό, σημαντικό, εκτός από τους αριθμούς».

 

• Γιατί διαλέξατε τον Κωνσταντίνο Ξενάκη;

 

«Η επιλογή δεν είναι τυχαία. Είναι από τους τελευταίους σημαντικούς καλλιτέχνες αυτής της γενιάς και έχει ζήσει μεγάλο μέρος της ιστορίας του 20ού αιώνα. Γι' αυτό έκρινα ότι είναι κατάλληλος να εκφράσει συνολικά μέσα από τα έργα του αυτό που ζούμε σήμερα. Τα έργα του είναι αιχμηρά, διότι ο Ξενάκης έχει βαθιά πολιτική σκέψη, η οποία δεν εγκλωβίζεται στην Ελλάδα. Εχει γεννηθεί στο Κάιρο, έχει ζήσει στη Γαλλία και τη Νέα Υόρκη και πηγαινοέρχεται ακόμα και σήμερα από την Ελλάδα. Αυτό που τον απασχολεί είναι να ανοίγει ο διάλογος πάνω στα θέματα της συνύπαρξης Ελλάδας και Ε.Ε».

 

• Τι ακριβώς είναι τα έργα που εκθέτει;

 

«Τον απασχολεί η έννοια του σπασμένου κώδικα, της σπασμένης επικοινωνίας διαχρονικά. Προβάλλει την αμφιβολία για κάθε γραπτό κείμενο, για κάθε χάρτη. Οι χάρτες του Ξενάκη δεν καταγράφουν με κλίμακα μια χώρα ή μια ήπειρο. Είναι χάρτες με συμβολισμούς. Αναιρεί την πραγματικότητα, αλλά και αναδεικνύει ταυτόχρονα μια άλλη».

 

………………………………………………………………………………………………………………………..

 

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΞΕΝΑΚΗΣΚωνσταντίνος Ξενάκης:

«Η Ελλάδα σαν ανεύθυνο παιδί χρειάζεται κηδεμόνα»

 

«Εχω την υπαρξιακή ανάγκη να πω μερικά πράγματα και έχω επιλέξει την εικαστική γλώσσα να τα πω. Από την πρώτη στιγμή που συνειδητοποίησα στη ζωή μου ότι έχω ανάγκη να εκφράζομαι, άρχισα να κάνω κριτική και σε όσα ζούσα. Θεωρώ ότι ο 20ός αιώνας είναι αιώνας παρακμής. Μέσα στην ιστορία του βρίσκεται και η σταγόνα του ωκεανού, που είναι η Ελλάδα. Δεν είναι η πρώτη φορά που παίρνω θέση απέναντι στα προβλήματα της Ευρώπης. Το έχω κάνει πολλάκις. Εχουν γίνει πολλά λάθη στην προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Ενωσης και δεν μιλώ σαν οικονομολόγος, ούτε ως πολιτικός ευτυχώς. Φυσικά η τέχνη με αφορά, δεν μου είναι αρκετό να είμαι ένας δημοσιογράφος της αθλιότητας, να καταγράφω μόνον ό,τι συμβαίνει. Προσπαθώ να εκφράζω το αδιέξοδο με μια ποιητικότητα. Αναζητώ δηλαδή την ίδια στιγμή την υπέρβαση».

 

• Η κρίση στην Ελλάδα τι ιδιαίτερα χαρακτηριστικά έχει;

 

«Η Ελλάδα χρεώνεται σε μεγάλο βαθμό ένα μέρος της παγκόσμιας κρίσης επειδή είναι ανώριμη και παιδική. Ολος ο δυτικός κόσμος έχει εμπλακεί σε σκάνδαλα κακοδιαχείρισης και αλαζονείας, έχει πάψει να ενδιαφέρεται για τον άνθρωπο, αλλά η κοινωνία σε μεγάλο βαθμό της δικής μας χώρας συμπεριφέρεται ανεύθυνα. Γι' αυτό κάθε ανεύθυνο παιδί χρειάζεται έναν κηδεμόνα να του πει τι θα κάνει. Σε αυτή την κατάσταση είμαστε ακόμα. Εδώ σε αυτή τη χώρα κανείς δεν πιστεύει πραγματικά αυτό που διακηρύσσει. Ξεκινώντας από τα κόμματα. Και έχω εντοπίσει ότι το μεγάλο πρόβλημά μας είναι η ελληνική οικογένεια και μετά το σχολείο. Εάν δεν σοβαρέψουν αυτοί οι δύο θεσμοί, τότε θα τραβάμε όσα τραβάμε».

 

• Και στο μεταξύ, το κόστος που πληρώνουμε;

 

«Πρέπει να αντέξουμε ως χώρα να έρθουμε σε επαφή με τον εαυτό μας. Να δούμε κατάματα τι έχουμε μέσα μας και να το αντέξουμε. Αυτό θεωρώ ότι είναι το πένθος που πρέπει να περάσουμε».

 

Scroll to top