ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Τζώρτζης Ρούσσος

Στον ΟΑΕΕ έχουν σφίξει τα λουριά και δεν υπάρχουν παρά λίγα και πολύ μικρά παράθυρα για πρόωρη συνταξιοδότηση, οπότε -και εν όψει των σαρωτικών αλλαγών που έχουν συμφωνηθεί μεταξύ κυβέρνησης και τρόικας και μένει να επικυρωθούν το ερχόμενο φθινόπωρο- δεν είναι λίγοι αυτοί οι ασφαλισμένοι που κινδυνεύουν να εγκλωβιστούν σε μεγαλύτερα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι με βάση την πρόθεση της κυβέρνησης αναμένεται να καταργηθούν τα κατοχυρωμένα δικαιώματα.

Με βάση τον τελευταίο νόμο, που αφορούσε αλλαγές στο συνταξιοδοτικό (4093/12), προβλεπόταν ρητώς ότι διασφαλίζονται τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα που είχαν θεμελιωθεί έως 31/12/2012. Διευκρινίζεται ότι θεμελιωμένο δικαίωμα υφίσταται όταν ο ασφαλισμένος συμπληρώνει τον ελάχιστο χρόνο ασφάλισης και το όριο ηλικίας (όπου αυτό προβλέπεται) που απαιτούνται για τη συνταξιοδότησή του. Το θεμελιωμένο συνταξιοδοτικό δικαίωμα μπορεί να ασκηθεί οποτεδήποτε, ο δε ασφαλισμένος έχει τη δυνατότητα να συνεχίσει να εργάζεται. Ο ίδιος νόμος προστάτευε και τα κατοχυρωμένα συνταξιοδοτικά δικαιώματα, αφού προβλεπόταν ότι όσα δικαιώματα (κυρίως όρια ηλικίας συνταξιοδότησης) έχουν κατοχυρωθεί ή κατοχυρώνονται -με ή χωρίς αναγνώριση πλασματικών χρόνων– προκειμένου για συνταξιοδότηση θα συνεχίσουν να ισχύουν με τις υπάρχουσες προϋποθέσεις έως 31/12/2012. Αποτέλεσμα τούτου είναι όσοι ασφαλισμένοι συμπλήρωσαν μέχρι 31/12/2012 τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης ή το όριο ηλικίας δικαιούνται σύνταξη, ανεξάρτητα από το πότε θεμελιώνουν το σχετικό δικαίωμα. Ολοι αυτοί, λοιπόν, που έχουν κατοχυρώσει δικαίωμα και με βάση την ασφαλιστική νομοθεσία περίμεναν τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας (ή, αν το είχαν, περίμεναν τη συμπλήρωση του χρόνου ασφάλισης), τώρα πλέον δεν μπορεί να είναι σίγουροι ότι θα συνταξιοδοτηθούν με το παλαιό καθεστώς. Θα πρέπει ακόμη να διευκρινιστεί ότι οι μόνοι ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ που δεν υπέστησαν δυσμενείς αλλαγές στο συνταξιοδοτικό τους με βάση τον τελευταίο ασφαλιστικό νόμο είναι όσες ασφαλισμένες θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης ως μητέρες τέκνων ανικάνων για κάθε βιοποριστική εργασία, σύμφωνα με γενικές ή ειδικές διατάξεις, καθώς και οι χήροι πατέρες ανικάνων για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνων. Κάτω από αυτά τα δεδομένα ο χάρτης των συνταξιοδοτήσεων στον ΟΑΕΕ έχει ως εξής:

ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ ΜΕΧΡΙ 31/12/1992 (ΠΑΛΑΙΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ)

Α. Συνταξιοδότηση με 37ετία

Παραμένει η συνταξιοδότηση χωρίς όριο ηλικίας για όσους μέχρι την 31/12/2010 είχαν συμπληρώσει 37 έτη πραγματικής ασφάλισης σε φορείς αυτοαπασχολούμενων. Θα πρέπει να σημειωθεί ωστόσο ότι το ευεργέτημα αυτό δίνεται σε όσους είχαν 37 έτη πραγματικής ασφάλισης σε φορείς αυτοαπασχολουμένων, που σημαίνει ότι δεν μετρά ασφαλιστική προϋπηρεσία σε ταμεία κύριας ασφάλισης μισθωτών (ΙΚΑ κ.λπ.).

Β. Συνταξιοδότηση με 35ετία

1. Οι ασφαλισμένοι που συμπλήρωσαν 35 έτη ασφάλισης μέχρι 31/12/2012 διατηρούν το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθούν με τη συμπλήρωση 35 ή 36 ή 37 ετών ασφάλισης κατά περίπτωση, και του 60ού έτους της ηλικίας.

2. Οι ασφαλισμένοι που συμπλήρωσαν 35 έτη ασφάλισης από 01/01/2013 και μετά, συνταξιοδοτούνται με τη συμπλήρωση 40 ετών ασφάλισης και ηλικία 62 ετών.

Γ. Συνταξιοδότηση με 15ετία

1. Οι ασφαλισμένοι που μέχρι 31/12/2012 συμπλήρωσαν 15 έτη ασφάλισης και το 65ο έτος της ηλικίας, έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, και μπορούν να συνταξιοδοτηθούν και μετά την 01/01/2013 με 15 χρόνια και στην ηλικία των 65 ετών.

2. Οι ασφαλισμένοι που συμπλήρωσαν 15 έτη ασφάλισης ή το 65ο έτος της ηλικίας από 01/01/2013 και μετά, συνταξιοδοτούνται με τη συμπλήρωση 15 ετών ασφάλισης και του 67ου έτους της ηλικίας.

Δ. Συνταξιοδότηση γυναικών

Οι ειδικότερες προϋποθέσεις για τις γυναίκες (παλαιές ασφαλισμένες) του Τομέα Ασφάλισης Ναυτικών & Τουριστικών Πρακτόρων καθώς και τις προερχόμενες από το πρώην ΤΣΑ, που επιλέγουν να συνταξιοδοτηθούν με τις καταστατικές διατάξεις του πρώην ΤΣΑ, διαμορφώνονται ως εξής:

1. Οι ασφαλισμένες που συμπλήρωσαν 25 έτη ασφάλισης μέχρι 31/12/2010 διατηρούν το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθούν με τη συμπλήρωση του 60ού έτους της ηλικίας.

2. Οι ασφαλισμένες που συμπλήρωσαν 25 έτη ασφάλισης από 01/01/2011 και εφεξής, και συγχρόνως συμπλήρωσαν το 60ό έτος της ηλικίας μέχρι 31/12/2012, διατηρούν το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθούν με τη συμπλήρωση του 61ου ή του 62ου έτους της ηλικίας.

3. Οι ασφαλισμένες που συμπλήρωσαν 25 έτη ασφάλισης από 01/01/2011 και εφεξής, και συμπλήρωσαν το 60ό έτος της ηλικίας από 01/01/2013 και μετά, συνταξιοδοτούνται με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας.

Ε. Συνταξιοδότηση μητέρων  ανηλίκων τέκνων

1. Οι μητέρες ανηλίκων τέκνων που μέχρι 31/12/2010 είχαν συμπληρώσει 25 έτη ασφάλισης διατηρούν το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθούν με τη συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας, ανεξάρτητα εάν κατά τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας συντρέχει η ανηλικότητα του τέκνου.

2. Οι μητέρες ανηλίκων τέκνων που συμπλήρωσαν 25 έτη ασφάλισης μέχρι 31/12/2012 διατηρούν το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθούν με τη συμπλήρωση του 55ου (25ετία, 2010-11) ή του 58ου έτους ηλικίας (25ετία εντός του 2012), ανεξάρτητα εάν κατά τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας συντρέχει η ανηλικότητα του τέκνου.

3. Οι μητέρες ανηλίκων τέκνων που συμπληρώνουν 25 έτη ασφάλισης από 01/01/2013 και μετά, συνταξιοδοτούνται με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας, ανεξάρτητα εάν κατά τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας συντρέχει η ανηλικότητα του τέκνου.

……………………………………………………………………………………………………..

ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ ΑΠΟ 01/01/1993 ( ΝΕΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΙ)

Ο ασφαλισμένος μετά την 01/01/93 (νέος) δικαιούται σύνταξη γήρατος από τον ΟΑΕΕ μετά τη διακοπή επαγγέλματος:

α) Με συμπληρωμένο το 65ο έτος της ηλικίας και 15 χρόνια ασφάλισης (πλήρης σύνταξη) εφόσον και οι δύο προϋποθέσεις συντρέχουν ταυτόχρονα μέχρι 31/12/2012.

β) Με συμπληρωμένο το 67ο έτος της ηλικίας και 15 χρόνια ασφάλισης (πλήρης σύνταξη).

γ) Με συμπληρωμένο το 60ό έτος της ηλικίας και 15 χρόνια ασφάλισης, από τα οποία 2,5 χρόνια ή 750 ημέρες μέσα στην τελευταία πριν από την αίτηση πενταετία για σύνταξη μειωμένη κατά 1/200 της πλήρους μηνιαίας σύνταξης για κάθε μήνα που λείπει από το όριο ηλικίας των 65 ετών (μειωμένη σύνταξη), εφόσον και οι δύο προϋποθέσεις συντρέχουν ταυτόχρονα μέχρι 31/12/2012.

δ) Με συμπληρωμένο το 62ο έτος της ηλικίας και 15 χρόνια ασφάλισης, από τα οποία 2,5 χρόνια ή 750 ημέρες μέσα στην τελευταία πριν από την αίτηση πενταετία για σύνταξη μειωμένη κατά 1/200 της πλήρους μηνιαίας σύνταξης για κάθε μήνα που λείπει από το όριο ηλικίας των 67 ετών (μειωμένη σύνταξη).

ε) Με συμπληρωμένο το 62ο έτος της ηλικίας και 40 χρόνια ασφάλισης (πλήρης σύνταξη).

στ) Μητέρες ή χήροι πατέρες ανηλίκων τέκνων που συμπληρώνουν το 55ο έτος της ηλικίας (πλήρες ποσό) ή το 50ό (μειωμένο ποσό) και 20 έτη ασφάλισης έως 31/12/2012, θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα το οποίο μπορούν να ασκήσουν οποτεδήποτε.

ζ) Μητέρες ή χήροι πατέρες ανηλίκων τέκνων που συμπληρώνουν 20 έτη ασφάλισης από 1/1/2013, συνταξιοδοτούνται με τη συμπλήρωση του 67ου έτους της ηλικίας. Η προϋπόθεση της ανηλικότητας του τέκνου εξετάζεται κατά τη συμπλήρωση του απαιτούμενου συντάξιμου χρόνου, ενώ δεν εξετάζεται κατά τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας.

η) Μητέρες ή χήροι πατέρες με ανίκανα για κάθε βιοποριστική εργασία τέκνα, εφόσον είναι άγαμα, με συμπληρωμένο το 55ο έτος της ηλικίας και 20 χρόνια στην ασφάλιση (πλήρης σύνταξη) ή με συμπληρωμένο το 50ό έτος της ηλικίας και 20 χρόνια στην ασφάλιση, για λήψη σύνταξης μειωμένης κατά το 1/200 της πλήρους μηνιαίας σύνταξης για κάθε μήνα που λείπει από το όριο ηλικίας των 55 ετών.