ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Τζώρτζης Ρούσσος

 

Συνηθίζεται πολύ το καλοκαίρι να απασχολούνται νεαροί (ακόμη και μαθητές Γυμνασίου ή Λυκείου) σε διάφορες θέσεις απασχόλησης με σκοπό να μάθουν μια τέχνη. Πρόκειται για τις συμβάσεις μαθητείας που δίνουν το έναυσμα αφενός να μάθει κάποιος μια τέχνη (θητεύοντας σε κάποιον επαγγελματία) και αφετέρου να αποκτήσει την περιβόητη εργασιακή εμπειρία που είναι χρήσιμη σε όποια θέση θελήσει να καταλάβει στο μέλλον. Ωστόσο δεν είναι λίγοι οι εργοδότες οι οποίοι εκμεταλλεύονται αυτό το καθεστώς προκειμένου να προσλάβουν προσωπικό και να του αποδίδουν λιγότερα από αυτά που οι εργαζόμενοι δικαιούνται.

 

Τι είναι

 

Σύμβαση μαθητείας είναι η σύμβαση κατά την οποία ο ένας από τους συμβαλλόμενους αναλαμβάνει την υποχρέωση να μεταδώσει στον άλλο τις αναγκαίες εμπειρικές γνώσεις για την άσκηση από τον τελευταίο ορισμένου επαγγέλματος ή ορισμένης τέχνης. Ειδικότερες μορφές της σύμβασης μαθητείας είναι η γνήσια σύμβαση μαθητείας και η σύμβαση εξαρτημένης εργασίας μαθητευόμενου.

 

Στη γνήσια σύμβαση μαθητείας προέχον στοιχείο είναι η παροχή εκπαίδευσης στον μαθητευόμενο, η δε τυχόν παροχή εργασίας από αυτόν δεν γίνεται με σκοπό την εκτέλεση παραγωγικού έργου, αλλά για τις ανάγκες της εκπαίδευσης και της εξοικείωσής του με το αντικείμενο του επαγγέλματος ή της τέχνης του.

 

Στη σύμβαση αυτή, για την οποία δεν υπάρχει ειδική νομοθετική ρύθμιση και κατά την οποία ο μαθητευόμενος παρέχει εργασία για ορισμένο ή αόριστο χρόνο, εφαρμόζονται αναλογικά οι διατάξεις της σύμβασης εργασίας του ΑΚ, εφόσον συμβιβάζονται με τη φύση και τον σκοπό της σύμβασης αυτής, ενώ δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας για τα χρονικά όρια εργασίας, τις νόμιμες αποδοχές, την καταγγελία της σύμβασης εργασίας, την αποζημίωση απόλυσης κ.λπ., οι οποίες προϋποθέτουν παροχή εξαρτημένης εργασίας, που δεν αποτελεί προέχον στοιχείο στη γνήσια σύμβαση μαθητείας.

 

Εξαρτημένη εργασία

 

Αντίθετα, επί συμβάσεως εξαρτημένης εργασίας μαθητευομένου, η οποία υφίσταται όταν ο μαθητευόμενος μισθωτός παρέχει εργασία σε επιχείρηση ή εκμετάλλευση, επιδιώκοντας παραλλήλως την απόκτηση γνώσεων ή ικανότητας σε ορισμένη ειδικότητα ή επάγγελμα, η εκμάθηση τέχνης επέρχεται ως αυτόματη συνέπεια της εφαρμογής της συμβάσεως και εντός των πλαισίων της συνήθους λειτουργίας αυτής και δεν αποτελεί αντικείμενο ιδιαίτερης υποχρέωσης του εργοδότη και, συνεπώς, επί της σύμβασης αυτής (εξαρτημένης εργασίας μαθητευομένου) εφαρμόζονται τόσο οι γενικές όσον και οι ειδικές διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας, εφόσον προέχων σκοπός της είναι η παροχή εκ μέρους του μαθητευομένου εργασίας έναντι αμοιβής και παρεπόμενος σκοπός, η εκμάθηση τέχνης ή επαγγέλματος από τον μαθητευόμενο, σύμφωνα με τις οδηγίες και κατευθύνσεις του εργοδότη.

 

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΣ

Καταχρηστική απόλυση και μέσα στο πρώτο 12μηνο

 

Προκειμένου περί εργαζομένων, οι οποίοι έχουν προσληφθεί με σύμβαση εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου, καθιερώνεται υπέρ του εργοδότη στάδιο δοκιμασίας του εργαζομένου 12 μηνών, εντός του οποίου ο εργοδότης μπορεί να απολύσει τον εργαζόμενο χωρίς υποχρέωση καταβολής αποζημιώσεως. Ωστόσο ο νόμος και τα δικαστήρια δεν αφήνουν εκτεθειμένο τον εργαζόμενο και τον προστατεύουν όταν βρίσκεται αντιμέτωπος μέσα στο πρώτο 12μηνο με εκδικητικές συμπεριφορές. Ετσι, έχει κριθεί ότι καταχρηστική απόλυση εργαζομένου μπορεί να υπάρξει και στην περίπτωση που δεν έχει συμπληρωθεί ακόμη 12μηνο από την πρόσληψη του εργαζομένου, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 281 ΑΚ. Η απόλυση του εργαζομένου και στο στάδιο ακόμη της δοκιμασίας συνιστά άσκηση δικαιώματος, η οποία, για να είναι σύννομη, δεν πρέπει να έρχεται σε προφανή αντίθεση με τα όρια που επιβάλλουν η καλή πίστη, τα χρηστά ήθη ή ο κοινωνικός ή οικονομικός σκοπός του δικαιώματος, συνεκτιμώμενου, βεβαίως, προς σχηματισμό της σχετικής κρίσεως και του γεγονότος ότι το χρονικό αυτό διάστημα, θεωρείται ως χρόνος δοκιμασίας του εργαζομένου και γι’ αυτό, άλλωστε, παρέχεται στον εργοδότη η δυνατότητα καταγγελίας της σύμβασης μέσα σ’ αυτό χωρίς καταβολή αποζημιώσεως και χωρίς την τήρηση εγγράφου τύπου.

 

 ΕΡΓΟΔΟΤΗΣ

Η παραχώρηση εργαζόμενου

 

Είναι έγκυρη η συμφωνία με την οποία ο εργοδότης παραχωρεί σε άλλον εργοδότη την υπηρεσία του συνδεόμενου με αυτόν με σύμβαση εργασίας μισθωτού κατόπιν συναίνεσης του τελευταίου. Ετσι, ο παραχωρήσας εργοδότης, εκτός διαφορετικής ειδικής συμφωνίας, είναι ο μόνος υπόχρεος προς καταβολή του μισθού λόγω της μη μεταβολής της σύμβασης εργασίας ως προς την υποχρέωση αυτή έναντι του μισθωτού. Η μετατροπή της σύμβασης προσωρινής απασχόλησης του μισθωτού σε σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου μεταξύ αυτού και του έμμεσου εργοδότη, στην περίπτωση που ο πρώτος απασχολήθηκε διαδοχικά στον δεύτερο για μεγαλύτερο από τα προβλεπόμενα στον νόμο σχετικά διαστήματα, επέρχεται χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η τυχόν διαφορά του προσώπου του άμεσου εργοδότη. Η υποχρεωτική μετατροπή της σύμβασης εργασίας του μισθωτού με την Εταιρεία Προσωρινής Απασχόλησης σε σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου του πρώτου με τον έμμεσο εργοδότη, στον οποίο απασχολήθηκε επί χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 18 μηνών, δεν αντίκειται στις διατάξεις του άρθρου 22 παρ. 4 του Συντάγματος περί αναγκαστικής εργασίας ούτε συνιστά ανεπίτρεπτη δέσμευση και περιορισμό στην ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας του έμμεσου εργοδότη ή υπέρβαση των ακραίων ορίων που επιβάλλονται από τη συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της αναλογικότητας.

 

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

 

ΕΥΡΕΣΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

 

Μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου θα μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να υποβάλουν τις αιτήσεις τους για την υπαγωγή τους στις Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης του ΟΑΕΔ. Οσοι ενδιαφέρονται θα πρέπει να προσέξουν αφού άλλες είναι Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης και άλλες οι Επαγγελματικές Σχολές Μαθητείας του ΟΑΕΔ. Στις Σχολές Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΣΕΚ) του ΟΑΕΔ θα ενταχθούν 2.075 μαθητές και μαθήτριες σε 22 νέες ειδικότητες. Δικαίωμα υποβολής αίτησης έχουν οι απόφοιτοι Γυμνασίου ηλικίας έως είκοσι ετών (όσοι έχουν γεννηθεί τα έτη 1994 έως 1999). Αιτήσεις υποψηφιότητας υποβάλλονται από 4-7-2014 έως 18-7-2014 και από 25/8/2014 έως 30/9/2014 στις Γραμματείες των Επαγγελματικών Σχολών του ΟΑΕΔ κατά τις εργάσιμες ημέρες και ώρες. Η επιλογή των μαθητών γίνεται με τον βαθμό Τίτλου Σπουδών και με κοινωνικά κριτήρια. Περισσότερες πληροφορίες παρέχονται από την ιστοσελίδα του Οργανισμού στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.oaed.gr και στη γραμματεία συγκεκριμένων Επαγγελματικών Σχολών Μαθητείας.

 

ΜΙΣΘΟΔΟΣΙΑ

 

Δεν λαμβάνει πρόσθετες αποδοχές όποιος βρίσκεται σε ετοιμότητα προς εργασία αλλά ωστόσο δεν εργάζεται. Συγκεκριμένα, η νομοθεσία θεωρεί ότι η σύμβαση με την οποία ο ένας από τους συμβαλλομένους αναλαμβάνει την υποχρέωση να περιορίσει μερικώς την ελευθερία των κινήσεών του υπέρ του άλλου, χωρίς όμως να διατηρεί σε εγρήγορση τις σωματικές ή πνευματικές δυνάμεις του ώστε να είναι στη διάθεση του αντισυμβαλλομένου κάθε στιγμή, έχει μεν τον χαρακτήρα συμβάσεως εργασίας, αλλά εξαιτίας της ιδιομορφίας της δεν υπόκειται στις διατάξεις των ειδικών νόμων και των συλλογικών συμβάσεων εργασίας. Αυτές οι τελευταίες ορίζουν ελάχιστο όριο αμοιβής και προσαυξήσεως για νυκτερινή ή άλλη εργασία σε ημέρες εορτής ή αναπαύσεως ή για υπερεργασία. Σύμφωνα με τα δικαστήρια, ο λόγος είναι ότι οι διατάξεις αυτές, αν δεν συμφωνήθηκε το αντίθετο, εφαρμόζονται σε περίπτωση πλήρους απασχολήσεως και πάντως διατηρήσεως σε εγρήγορση των σωματικών και πνευματικών δυνάμεων του μισθωτού στις καθορισμένες για κάθε περίπτωση ώρες.

 

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ

 

Πολλές είναι οι φορές στην πραγματική οικονομία που ο εργοδότης είναι διαφορετικό πρόσωπο από τον ιδιοκτήτη μιας επιχείρησης. Αυτό είναι καίριας σημασίας, ειδικά σε σχέση με τον τρόπο οργάνωσης της εργασίας. Ετσι, ο μισθωτός μπορεί να απορρίψει εντολές ή οδηγίες προσώπου που δεν τον θεωρεί εργοδότη του. Τα δικαστήρια λοιπόν έχουν κρίνει ότι επί σύμβασης εξαρτημένης εργασίας ο εργοδότης είναι συνήθως, αλλά όχι πάντοτε, ο κύριος της επιχείρησης προς εξυπηρέτηση των συμφερόντων της οποίας συνάπτεται η σύμβαση. Εάν υφίσταται αμφισβήτηση ως προς το πρόσωπο του εργοδότη, για τον προσδιορισμό αυτού αποβλέπουμε πρώτα στο πρόσωπο εκείνου προς το συμφέρον του οποίου παρέχεται η εργασία, αυτός δε είναι ο φορέας της επιχείρησης, και περαιτέρω αποβλέπουμε στο πρόσωπο, φυσικό ή νομικό, που φέρει τις δαπάνες και τους κινδύνους της επιχείρησης.