Τoυ Δημήτρη Δασκαλόπουλου*
Το μάλλον θορυβώδες, και όχι πολύ αποτελεσματικό, επετειακό «Ετος Καβάφη» έχει εκπνεύσει ημερολογιακώς, αλλά από την αρχή του τρέχοντος έτους εμφανίζονται κάθε τόσο καινούργια βιβλία για τον Αλεξανδρινό και το έργο του, όπως και διάφορες ανατυπώσεις ποιημάτων του. Μερικά απ’ αυτά τα βιβλία προβάλλονται και σχολιάζονται ήδη ποικιλοτρόπως.
Στο σημερινό σημείωμά μου θέλω να συστήσω και να προτείνω στους αναγνώστες του Καβάφη ένα μελέτημα που δεν πρόκειται να απασχολήσει τον ημερήσιο και περιοδικό Τύπο, τουλάχιστον στον βαθμό και την έκταση των υπολοίπων. Πρόκειται για τη διδακτορική διατριβή της Ευφροσύνης (Φρύνης) Κωσταρά, με τίτλο Καβάφης και Αρχαίο Θέατρο, που υποβλήθηκε, εγκρίθηκε και εκδόθηκε από το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πατρών (2014).
Στις 570 σελίδες του βιβλίου, με υποδειγματική μεθοδολογία και γνωστική επάρκεια, η Κωσταρά καλύπτει ένα χρονίζον ζητούμενο των καβαφικών σπουδών: τη σχέση του ποιητή με το θέατρο και, ειδικότερα, με το αρχαίο θέατρο, όχι μόνον της ελληνικής αλλά και της ρωμαϊκής και της ύστερης αρχαιότητας. Η διερεύνηση του θέματος γίνεται παράλληλα προς τις φάσεις της ποιητικής ανέλιξης του Καβάφη: από τα πρώιμα δείγματα γραφής του προς τον ρομαντισμό και τον συμβολισμό και απ’ εκεί προς την ώριμη ρεαλιστική του περίοδο. Ιδιαίτερο κεφάλαιο αφιερώνεται στις σχέσεις Καβάφη-Αισχύλου, όπως και στο γνωστό καβαφικό κείμενο που τιτλοφορήθηκε «Εκκλησία και Θέατρο», γραμμένο ως βιβλιοκρισία για την ομότιτλη μελέτη τού μετέπειτα καθηγητή Θεολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Γρηγορίου Παπαμιχαήλ.
Στηριγμένη, με εντυπωσιακή ενημερότητα, στην ελληνική και διεθνή βιβλιογραφία για το θέμα της, η Κωσταρά προσφέρει όχι μόνον στον ειδικό αλλά και στον απλό αναγνώστη εξαιρετικά και πρωτότυπα στοιχεία για το κλίμα της θεατρικότητας, που αποτελεί μόνιμο και επανερχόμενο μοτίβο σε πολλά ποιήματα του Αλεξανδρινού. Θα τολμούσα να πω ότι ακόμη και ο ιδιαιτέρως εξοικειωμένος με το έργο του Καβάφη μπορεί να αλιεύσει σωρεία πληροφοριών που του έχουν διαφύγει. Πρόκειται για βιβλίο αναφοράς.
Αναζητήστε το.
* Ο Δ. Δασκαλόπουλος είναι ποιητής και βιβλιογράφος
