H ανησυχία μήπως οι Αμερικανοί κατακυριεύσουν το Man Booker, με κάθε βήμα του βραβείου καταλαγιάζει. Φέτος, για πρώτη φορά στη 46χρονη ιστορία του, ανοίχτηκε σε κάθε συγγραφέα, οποιασδήποτε εθνικότητας, φτάνει να γράφει στα αγγλικά και να εκδίδεται στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ευτυχώς, στη βραχεία λίστα, που ανακοινώθηκε χθες το μεσημέρι, με 6 από τα 13 μυθιστορήματα της πρώτης επιλογής (μακρά λίστα) υπάρχει μια διπλωματική ισορροπία. Δύο οι Αμερικανοί συγγραφείς, δύο οι Βρετανοί, ένας Ινδός και ένας Αυστραλός.

 

Ποιος θα είναι ο νικητής και αν παίξουν ρόλο στην τελική κρίση εθνικές σκοπιμότητες και στρατηγικές, θα το ξέρουμε στις 14 Οκτωβρίου. Η κριτική επιτροπή, πάντως, με πρόεδρο τον φιλόσοφο και συγγραφέα Α.Κ. Γκρέιλινγκ, εξέφρασε στην ανακοίνωσή της τον ενθουσιασμό της, που «έξι μοναδικά βιβλία θα ταξιδέψουν τον αναγνώστη σε όλο τον κόσμο, σε Μ. Βρετανία, Ν. Υόρκη, Ταϊλάνδη, Ιταλία και Καλκούτα, αλλά και από το παρελθόν, στο παρόν και το μέλλον».

 

Τα έξι μυθιστορήματα της short list, που βέβαια θα δουν τις πωλήσεις τους να εκτινάσσονται, είναι τα εξής:

 

 «Ηοw to be both» της Βρετανής (Σκοτσέζας, μέρες που είναι) Αλι Σμιθ, που έχει μπει στη βραχεία λίστα άλλες δυο φορές, με τα «Hotel Cosmos» (2001) και «Η τυχαία» (2005, εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα). Αυτήν τη φορά η μινιμαλίστρια, αντισυμβατική συγγραφέας συνδυάζει τις ιστορίες μιας έφηβης, που έχει μόλις χάσει τη μητέρα της, και ενός Ιταλού ζωγράφου της Αναγέννησης.

 

 «J», του εβραϊκής καταγωγής Βρετανού Χάουαρντ Τζέικομπσον, που πήρε το Μπούκερ το 2010 με το «Η περίπτωση Φίνκλερ» (εκδ. Ψυχογιός). Αυτήν τη φορά ο συγγραφέας, που διακρίνεται για το χιούμορ του, έγραψε ένα δυστοπικό μυθιστόρημα για μια Μ. Βρετανία όπου είναι επικίνδυνο να μιλήσεις για το παρελθόν και βασιλεύουν ο κομφορμισμός και ο αντισημιτισμός.

 

 «To Rise Again at a Decent Hour», του 39χρονου Αμερικανού Τζόσουα Φέρις, νεότερου της λίστας. Ο Στίβεν Κινγκ το έχει χαρακτηρίσει «Catch-22 της οδοντιατρικής». Ενας οδοντίατρος ανακαλύπτει με φρίκη ότι ένα σάιτ, μια σελίδα στο facebook και ένας λογαριασμός στο Twitter δημιουργούνται με το όνομά του.

 

 «We Are All Completely Beside Ourselves», της Αμερικανίδας Κάρεν Τζόι Φάουλερ, που της χάρισε ήδη το πολύ σημαντικό βραβείο PEN/Faulkner και γνωρίζει και μεγάλη εμπορική επιτυχία. Η νεαρή Ρόζμαρι διηγείται την ιστορία της παράξενης οικογένειάς της, που κάποιοι την έχουν χαρακτηρίσει ως «την πιο ασυνήθιστη της σύγχρονης λογοτεχνίας» και, φυσικά, καμιά κριτική δεν αποκαλύπτει τα μυστικά της.

 

 «The Lives of Others» του γεννημένου στην Καλκούτα Νιλ Μουκερτζί (Mukherjee). Η ιστορία μιας οικογένειας της Βεγγάλης, που οδηγείται στην καταστροφή όταν ένας γιος της εξαφανίζεται και συνδέεται με εξτρεμιστική πολιτική οργάνωση.

 

 «Τhe Narrow Road to the Deep North» του Αυστραλού Ρίτσαρντ Φλάναγκαν, με θέμα τους συμπατριώτες του στρατιώτες, που στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου κλείστηκαν στα ιαπωνικά στρατόπεδα συγκέντρωσης της Βιρμανίας και δούλεψαν για την κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής μεταξύ Μπανγκόκ, Ταϊλάνδης και Ρανγκούν, γνωστής και ως Death Railway (γραμμή του θανάτου).

 

Υπήρξαν, βέβαια, και οι εκπλήξεις, όσο και αν σε γενικές γραμμές η βραχεία λίστα κρίθηκε θετικά από τα βρετανικά ΜΜΕ.

 

Οι δύο πολύ γνωστοί Αμερικανοί συγγραφείς Σίρι Χούστβεντ και Ρίτσαρντ Πάουερς δεν πέρασαν από την κρησάρα της επιτροπής -αν και το πρώτο «θύμα» του φετινού Μπούκερ ήταν η συμπατριώτισσά τους Ντόνα Ταρτ, που δεν μπήκε καν στη μακρά λίστα. Από τη βρετανική πλευρά απώλεια ήταν ο Ντέιβιντ Μίτσελ («The Bone Clocks», ένα φανταστικό, επικό ταξίδι στον χρόνο), που μέχρι χθες το μεσημέρι θεωρείτο από πολλούς φαβορί για το ίδιο το βραβείο!

 

Επιμ.: Β. Γεωργ.