^[1]Του Τάσου Σαραντή

 

Τα αεροδρόμια σε όλο τον κόσμο διεξάγουν έναν πόλεμο εναντίον των πουλιών, προκειμένου να αποτρέψουν τις προσκρούσεις τους σε αεροπλάνα, παρ’όλο που στην πραγματικότητα οι συγκρούσεις αυτές δεν είναι συχνές και, ενώ εξοντώνονται γι’ αυτό τον λόγο δεκάδες χιλιάδες πουλιά, ο αριθμός αυτών των συγκρούσεων δεν έχει μειωθεί.

 

Τα αεροπλάνα μοιράζονται τον εναέριο χώρο με τα πουλιά, με αποτέλεσμα οι προσκρούσεις των πτηνών να καθίστανται αναπόφευκτες. Στις 15 Ιανουαρίου 2009 χήνες του Καναδά αναρροφήθηκαν από δύο κινητήρες ενός Airbus 320 της US Airways, λίγο μετά την απογείωση από το αεροδρόμιο La Guardia της Νέας Υόρκης. Η ταχύτητα του αεροσκάφους μεγέθυνε τη δύναμη των επιπτώσεων της σύγκρουσης και οι δύο κινητήρες έχασαν την ισχύ τους. Η καταστροφή αποφεύχθηκε χάρη στον πιλότο, που έσωσε τις ζωές όλων των επιβατών του αεροσκάφους, προσθαλασσώνοντας το αεροπλάνο στον ποταμό Χάντσον.

 

Οι συγκρούσεις με τα αεροσκάφη είναι σχεδόν πάντα θανατηφόρες για τα πουλιά. Οταν παρασύρονται από τους κινητήρες, συνθλίβονται τόσο που για να εντοπιστεί το είδος τους πρέπει να γίνει ανάλυση της αλληλουχίας του DNA των λειψάνων τους. Οταν τα πουλιά συγκρούονται με τη μύτη, τα φτερά και την άτρακτο του αεροπλάνου, αφήνουν το αίμα τους πάνω σε βαθουλώματα, ενώ μπορούν να συνθλιβούν και πάνω στο παρμπρίζ μικρών αεροσκαφών, ραντίζοντας τους πιλότους με αίμα.

 

Λίγο μετά το περιστατικό στον ποταμό Χάντσον, τρία κύρια αεροδρόμια της Νέας Υόρκης –το JFK, το La Guardia και το Newark- ξεκίνησαν τη σφαγή των χηνών του Καναδά, γεγονός που διέφυγε την προσοχή του κοινού μέχρι τον Ιούνιο του 2010, όταν συλλέχθηκαν περισσότερα από 400 πουλιά στο Prospect Park και μεταφέρθηκαν σε ένα κοντινό κτίριο, όπου τα εξόντωσαν με διοξείδιο του άνθρακα. Οι ακτιβιστές επισήμαναν τη ματαιότητα της θανάτωσής τους, αφού τα τεστ DNA αποκάλυψαν ότι οι χήνες που προκάλεσαν την προσθαλάσσωση του αεροσκάφους δεν ήταν ντόπιες, αλλά ένα μεταναστευτικό είδος που είχε πετάξει νότια από τον βόρειο Καναδά. Ωστόσο, μέχρι το φθινόπωρο του 2013 «εξαφανίστηκαν» όλες από τα δημοτικά ακίνητα εντός 160 τετραγωνικών χιλιομέτρων.

 

^[2] Στις 6 Ιουνίου 2010, μια σύγκρουση με χήνες έπληξε ένα Boeing 737, που αναχωρούσε από το αεροδρόμιο Schiphol, με αποτέλεσμα να χάσει ισχύ ο αριστερός κινητήρας του και να πιάσει φωτιά, αλλά ο πιλότος κατάφερε να το προσγειώσει με ασφάλεια. Και επειδή οι χήνες προσελκύονταν από γεωργικές εκτάσεις γύρω από το αεροδρόμιο, δηλητηριάστηκαν 5.000 με αέρια μέσα στο 2012. Το 2013, η ακτίνα στην οποία οι χήνες θεωρούνταν κίνδυνος για τα αεροσκάφη επεκτάθηκε, καλύπτοντας 20 χιλιόμετραν γύρω από το αεροδρόμιο και επιπλέον 10.000 δηλητηριάστηκαν με αέρια μεταξύ Ιανουαρίου και Ιουλίου.

 

Η σφαγή των πτηνών εντάθηκε στη Νέα Υόρκη τον Δεκέμβριο του 2013, όταν προστέθηκαν στη λίστα των «επικηρυγμένων» πουλιών στο αεροδρόμιο JFK οι χιονογλαύκες κουκουβάγιες, κάτι που τερματίστηκε με τη συγκέντρωση 63.000 υπογραφών. Επιμένοντας, οι αρχές του αεροδρομίου ανακοίνωσαν τον Ιανουάριο τα σχέδιά τους για την εξάλειψη του συνόλου του πληθυσμού των 2.200 άγριων βουβόκυκνων, ένα σχέδιο που επίσης αποτράπηκε έπειτα από την αντίδραση 50.000 ανθρώπων. Ωστόσο, τον Μάιο του 2014 τα αρχεία έδειξαν ότι, κατά τη διάρκεια μιας πενταετίας, οι ελεγκτές της άγριας ζωής του αεροδρομίου είχαν πυροβολήσει 26.000 πουλιά. Περισσότερα από 1.600 από αυτά ήταν από 18 προστατευόμενα είδη που τα αεροδρόμια δεν έχουν την άδεια να σκοτώνουν.

 

Προς τα νότια, στο Νιου Τζέρσι, η εικόνα είναι παρόμοια, καθώς 6.000 ζώα, κυρίως πουλιά, έχουν σκοτωθεί στο όνομα της ασφάλειας των αερομεταφορών. Και εδώ επίσης, ο αριθμός των συγκρούσεων με τα αεροσκάφη δεν έχει μειωθεί. Στη δυτική ακτή, σε πέντε αεροδρόμια στην περιοχή του Σαν Φρανσίσκο Μπέι πυροβολήθηκαν 3.000 πουλιά σε μια περίοδο δύο ετών, μέχρι τον Μάιο του 2013, συμπεριλαμβανομένων 57 γερακιών με κόκκινη ουρά. Στο αεροδρόμιο Worcester της Μασαχουσέτης πυροβολούνται μικρά πουλιά, συμπεριλαμβανομένων χελιδονιών και κορυδαλλών, αλλά και 2.000 ψαρονιών ετησίως.

 

Μεταξύ 1990 και 2012 οι έρευνες για προσκρούσεις πτηνών σε όλες τις ΗΠΑ ταυτοποίησαν τα απομεινάρια από 482 είδη. Εντούτοις, ο αριθμός των προσκρούσεων των πτηνών συνέχισε να αυξάνεται, με τους εμπειρογνώμονες να υποστηρίζουν ότι η σφαγή είναι αναποτελεσματική, καθώς δημιουργούνται κενοί οικότοποι, που γρήγορα κατοικούνται από άλλα πτηνά. Ομως, στον απόηχο του περιστατικού στον ποταμό Χάντσον σε ολόκληρο τον κόσμο υιοθετείται η ίδια σκληρή γραμμή για τα πουλιά.

 

Η εντατικοποίηση της σφαγής τους υποδεικνύει ότι οι προσκρούσεις των πτηνών αποτελούν σημαντική αιτία σοβαρών αεροπορικών ατυχημάτων. Στην πραγματικότητα, η συντριπτική πλειονότητα των πληγέντων αεροπλάνων προσγειώνονται με ασφάλεια και ενώ περίπου 5.000 προσκρούσεις με πουλιά συμβαίνουν κάθε χρόνο. Επιπλέον, μόνο ένα μικρό ποσοστό των προσκρούσεων οδηγεί σε θανάτους. Από το 1988, οι προσκρούσεις με πουλιά, αλλά και ζώα που περιφέρονται σε διαδρόμους, έχουν καταστρέψει περίπου 229 αεροπλάνα σε όλο τον κόσμο. Περισσότεροι από 250 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, αλλά αυτό είναι ένα μικρό ποσοστό των θανάτων που προκαλούνται από αεροπορικά ατυχήματα. Το 2013 και μόνο υπήρξαν 265 θάνατοι σε αεροπορικά δυστυχήματα, και αυτό ήταν το ασφαλέστερο έτος στα αρχεία αφού, κατά την τελευταία δεκαετία, ο ετήσιος μέσος όρος ήταν 720 θάνατοι.