Της Αφροδίτης Τζιαντζή

Την πολιτική παρακαταθήκη που άφησε ο Κώστας Κάππος στους αγώνες της Αριστεράς τού σήμερα επιχείρησε να αναδείξει η χθεσινή πολιτική εκδήλωση της Αριστερής Πλατφόρμας του ΣΥΡΙΖΑ, για τα 9 χρόνια από τον θάνατο του απροσκύνητου κομμουνιστή και επί 15 χρόνια βουλευτή του ΚΚΕ, που διαγράφηκε το ’89 διαφωνώντας με τη συγκυβέρνηση Αριστεράς και Δεξιάς.

Η αίθουσα του Σινέ Κεραμεικός γέμισε από εκατοντάδες κόσμου που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα για μια πολιτική εκδήλωση «τιμής και χρέους» στον Κώστα Κάππο. Στις πρώτες θέσεις βρίσκονταν βουλευτές και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ (Μαρία Μπόλαρη, Νάντια Βαλαβάνη, Δημήτρης Στρατούλης, Αντώνης Νταβανέλος, Γιάννης Μηλιός, Αλέξης Μητρόπουλος κ.ά.).

Στην αίθουσα ωστόσο εκπροσωπούνταν όλες οι τάσεις της Αριστεράς, από τον ΣΥΡΙΖΑ, το Νέο Αριστερό Ρεύμα και την εξωκοινοβουλευτική Αριστερά. Διακρίναμε μέχρι και τον παλαίμαχο δημοσιογράφο και πρώην υποψήφιο υπερνομάρχη με τη Ν.Δ. Γιάννη Τζαννετάκο.

«Είναι ανάμεσά μας»

«Ο Κώστας Κάππος βρίσκεται ανάμεσά μας» είπε ανοίγοντας τη συζήτηση ο δημοσιογράφος Στάθης Σταυρόπουλος, τονίζοντας ότι ο «κομμουνιστής Κάππος τις κρίσιμες δεκαετίες του ’80 και του ’90 συγκρούστηκε με το Κόμμα αλλά δεν συγκρούστηκε με τον κομμουνισμό».

Ο επίκουρος καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Φίλιππος Προύντζος σκιαγράφησε ένα πορτρέτο του Κώστα Κάππου όχι μόνο ως «ενός ξεχωριστού ανθρώπου του αριστερού μαρτυρολογίου» αλλά και ως «συνισταμένης ενός αριστερού χώρου που έχουμε οραματιστεί». Ο Κάππος, θύμισε, ήταν ένας από τους πιο «σακατεμένους πολιτικούς κρατούμενους».

Ολοι οι ομιλητές αναφέρθηκαν στην ηθική ακεραιότητα του Κώστα Κάππου, που ποτέ δεν πλούτισε από την πολυετή κοινοβουλευτική του θητεία. Αντίθετα έζησε όλη του τη ζωή φτωχικά, στο ίδιο μικρό διαμέρισμα στου Γκύζη, παραχωρούσε τη βουλευτική αποζημίωση στο Κόμμα και όλη τη σύνταξή του στην Κούβα. Ο συγκρατούμενός του στο στρατόπεδο εξορίστων στη Λέρο, Βασίλης Δερμουτζίδης, θύμισε το μορφωτικό έργο του Κάππου, που διοργάνωσε μαθήματα πολιτικής οικονομίας στους εξόριστους και αποδόμησε την εικόνα του ως δογματικού και άτεγκτου: «Ηταν ο μόνος που ένιωσε την ανάγκη να λογοδοτήσει για την πτώση της ΕΣΣΔ, γράφοντας την “Κριτική του Σοβιετικού Σχηματισμού”, με την καρδιά κομμάτια, όταν άλλοι προσποιούνταν ότι όλα πάνε καλά». Ως «άνθρωπο της εποχής του που συγκρούστηκε με τον συρμό της εποχής του», παρουσίασε τον Κώστα Κάππο ο δημοσιογράφος Θανάσης Σκαμνάκης, επισημαίνοντας την ανάγκη να δούμε «τον Κάππο τού σήμερα ως εμπροσθοφυλακή του μέλλοντος και όχι ως οπισθοφυλακή του παρελθόντος».

«Ο αλύγιστος»

«Αν ο Χαρίλαος Φλωράκης ήταν ο βράχος, ο Κώστας Κάππος ήταν ο αλύγιστος», είπε κλείνοντας την εκδήλωση ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Παναγιώτης Λαφαζάνης. «Οπως ο Αρης δεν ήταν αντικομματικός όταν διαφώνησε με τη συμφωνία της Βάρκιζας έτσι και ο Κάππος δεν έπραξε αντικομματικά όταν διαφώνησε με την, λανθασμένη όπως αποδείχθηκε, επιλογή της κυβέρνησης Τζαννετάκη», δήλωσε μεταξύ άλλων.

Με έκκληση στους αγώνες του μέλλοντός μας, στην ανάγκη να αντληθεί έμπνευση από γνήσιες επαναστατικές μορφές όπως του Θανάση Κάππου, που «θα μας πάνε πιο ψηλά και πιο μακριά», ολοκληρώθηκε η εκδήλωση, που απέφυγε να θυμίσει μνημόσυνο, αλλά δεν γλίτωσε κάποιες πινελιές αγιογραφίας.

………………………………………………………………………………………

Από το Κεφαλόβρυσο στην αγκαλιά της ιστορίας

Του Φώτη Παπούλια

Ασφυκτικά γεμάτη η αίθουσα του Σινέ Κεραμεικός, στην εκδήλωση – φόρο τιμής στον κομμουνιστή Κώστα Κάππο

Οταν η ιστορία σε οδηγεί από τον δρόμο της βαθιάς «κομματικότητας» σε εκείνον του «μοναχικού κομμουνιστή», τότε είναι εξαιρετικά πιθανό να έχεις βιώσει «μέχρι μεδούλι» την ουσία της κομμουνιστικής καθαρότητας.

Από το Κεφαλόβρυσο, ένα χωριό της ορεινής Αργολίδας, ο Κ. Κάππος, παιδί αριστερής οικογένειας, με τη βοήθεια ενός θείου του δασκάλου, κατατρεγμένου για τα πολιτικά του φρονήματα, 18χρονος οργανώθηκε στην ΕΔΑ, και οι σπουδές του «μετά κόπων και βασάνων» στην Ανωτάτη Βιομηχανική τον έφεραν κοντά στη μαρξιστική οικονομική θεωρία.

Η δικτατορία δεν του χαρίστηκε, εξορίστηκε στη Γυάρο και τη Λέρο, και με την «επάνοδό» του -σε εποχή παρανομίας- βρίσκεται στη θέση του γραμματέα της ΚΝΕ. Εχει ήδη προηγηθεί η ανασύνταξη των οργανώσεων του Κόμματος και ο Κ. Κάππος το 1974 συλλαμβάνεται και βασανίζεται στο ΕΑΤ-ΕΣΑ. Πέρασε και άντεξε τα «πάθη του λιναριού», βγήκε παραμορφωμένος, αλλά συνήθιζε να λέει για τους βασανιστές του: «Κανείς δεν γεννιέται κακός· ο καπιταλισμός μεταβάλλει τον άνθρωπο σε κτήνος». Οπως και με την «περηφάνια του κομμουνιστή» κατέθεσε στη δίκη της χούντας, με το ειρωνικό μειδίαμα στο σημαδεμένο του πρόσωπο.

Από το 1974 μέχρι το 1989 εκλεγόταν συνεχώς βουλευτής με το ΚΚΕ, και όταν τον Ιούνιο του 1989 σχηματίστηκε η συγκυβέρνηση Ν.Δ.-Συνασπισμού ο «κομμουνιστής Κώστας» είχε καταψηφίσει την κυβέρνηση Τζ. Τζαννετάκη λέγοντας, μεταξύ άλλων, από το βήμα της Βουλής: «Είμαι αντίθετος στη συνεργασία του Συνασπισμού με τη Νέα Δημοκρατία, πιστεύω ότι η συνεργασία αυτή είναι ολέθρια για το ΚΚΕ. Το ΚΚΕ τείνει να υποταχτεί σε μικροαστικές και αστικές εκσυγχρονιστικές θέσεις… Είμαι κατά της συνεργασίας του Συνασπισμού και με το ΠΑΣΟΚ».

Ο κομμουνιστής που είχε πει για τον Ν. Ζαχαριάδη ότι «παρά τα οποιαδήποτε λάθη που έκανε ή ελαττώματα που είχε, επρόκειτο για μια σημαντική προσωπικότητα, που συνέβαλε αποφασιστικά στην ανάπτυξη του κομμουνιστικού κινήματος στην Ελλάδα», και ασκούσε κριτική στους «Παρτσαλίδη, Δημητρίου και Ζωγράφο, που ψήφισαν για να εκτοπιστεί ο τέως γραμματέας του κόμματος», τον Σεπτέμβριο του 1989, όταν η περεστρόικα» σάρωνε, αποχώρησε από το ΚΚΕ και συνέβαλε στην ίδρυση του ΝΑΡ, το οποίο στελεχώθηκε από στελέχη και μέλη του ΚΚΕ που είχαν αποχωρήσει μετά τη διάσπαση του κόμματος. «Δεν είναι αποχώρηση· διαγράφηκα. Εγώ δεν επρόκειτο να φύγω ποτέ μου από το ΚΚΕ. Βεβαίως δεν μου ήταν δυνατόν να μείνω στην καθοδήγηση του ΚΚΕ και το ΚΚΕ να έχει μετατραπεί από κομμουνιστικό κόμμα σε σοσιαλδημοκρατικό», είχε πει (περιοδικό «Ενα» 18/11/1992) και κατέληγε αναφερόμενος στο αν ήταν επαρκείς οι λόγοι της διαγραφής του: «Ημουν ένα εμπόδιο και έπρεπε να με διαγράψουν». Και περιέγραφε την αφορμή: «Είχε δηλώσει ο Φλωράκης ότι με τις εκλογές του Νοέμβρη διατηρήσαμε τις κύριες δυνάμεις μας… Ε, είπα ότι στόχος ενός Κομμουνιστικού Κόμματος δεν είναι να διατηρεί τις κύριες δυνάμεις της η Αριστερά».

Εχοντας χαρίσει τη σύνταξή του εξ ημισείας στην κουβανέζικη πρεσβεία και στο ΚΚΕ, εργαζόταν ως λογιστής, πετυχαίνοντας να «αλλάξει σε βάθος, αλλά ταυτόχρονα να μένει ο ίδιος». Οπως είχε πει σε ανύποπτη στιγμή ο ίδιος: «Οποιος έμαθε κάτι απ’ το μαρξισμό, ξέρει ότι όλες οι αναλύσεις πρέπει να ξεκινάνε από την ανάλυση των τάξεων…»