Της Λήδας Γαλανού
Στο σκοτάδι
(Blind)
Σκηνοθεσία: Εσκιλ Βογκτ
Ηθοποιοί: Ελεν Ντόριτ Πέτερσεν, Χένρικ Ράφαελσεν, Βέρα Βιτάλι
Η Ινγκριντ έχει χάσει, πριν από λίγο καιρό, την όρασή της. Νιώθει ανασφαλής, ζει μέσα στο σπίτι της, μαζί με τον άντρα της που προσπαθεί να δείξει κατανόηση για την αλλαγή στη ζωή τους. Ζει μέσα στο κεφάλι της, μια και τα εξωτερικά ερεθίσματα δεν μπορεί πια να τα δει. Σ’ ένα γειτονικό διαμέρισμα, ένας μοναχικός άντρας ανακαλύπτει την πληθώρα και τα άκρα του online πορνό, αλλά στα διαλείμματα παρακολουθεί τη συναρπαστική καθημερινότητα μιας κοπέλας που βλέπει στο απέναντι παράθυρο.
Ο Νορβηγός Εσκιλ Βογκτ έγινε γνωστός πρώτα ως σεναριογράφος, υπογράφοντας τις ταινίες του Γιοακίμ Τρίερ, όπως το «Οσλο, 31 Αυγούστου». Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία που σκηνοθετεί βραβεύτηκε για το σενάριό της στο Σάντανς και πρόσφατα στις Νύχτες Πρεμιέρας. Κι εκεί, στην εντυπωσιακή δεξιοτεχνία που δείχνει ως σεναριογράφος κρύβεται η μαγεία της ταινίας του – αλλά κρύβεται καλά.
Σαν ένα παζλ από μαγνήτες, που αγωνίζονται να πλησιάσουν ο ένας τον άλλο για να ταιριάξουν, ξετυλίγονται οι φράσεις και οι σκηνές της ταινίας, σ’ ένα παιχνίδι που εναλλάσσει την πραγματικότητα, τη φαντασία και τη μυθοπλασία, μη επιτρέποντας στον θεατή να είναι ποτέ σίγουρος για το πόσο πραγματικό είναι αυτό που βλέπει, ούτε και να νιώθει την οποιαδήποτε συμπάθεια για τους ήρωες, απόλυτα συγκεντρωμένος στο να λύσει το εγκεφαλικό παιχνίδι της ταινίας.
Μέχρι το υπέροχο τρίτο μέρος και το φινάλε, όπου οι αφηγηματικές γραμμές και οι ταυτότητες των ηρώων όχι απλώς ξεκαθαρίζουν αλλά και οδηγούνται σε εξαιρετικά συγκινητικές αποκαλύψεις, συμπυκνώνοντας όλη τη ζεστασιά που λείπει ώς τότε από το φιλμ.
Σε μια ταινία όπου η κεντρική ηρωίδα είναι τυφλή και οι γύρω χώροι, ο φωτισμός, τα πρόσωπα, η υφή της εικόνας έχει δραματουργική σημασία, ο Θύμιος Μπακατάκης, ως διευθυντής φωτογραφίας, δουλεύει σε χαμηλούς τόνους, αποχρωματισμένους ή θερμούς, φροντίζοντας με τα κάδρα του και τις επιλογές του να δίνει ουσία στις σιωπές και νόημα στις λεπτομέρειες σ’ ένα ανθρώπινο σκηνικό που σιγά-σιγά γίνεται μυσταγωγικό.
Το «Blind» είναι μια ταινία–γρίφος. Είναι, ταυτόχρονα, ένα φιλμ απόλυτα αυτοαναφορικό, που παίζει με τις ισορροπίες του πώς και πόσο το γράψιμο, η μυθοπλασία, επηρεάζεται από τους γύρω και, την ίδια στιγμή, τους επηρεάζει στις ζωές τους. Κι είναι ένα θαυμάσιο σκηνοθετικό ντεμπούτο ενός ιδιαίτερου δημιουργού που ανυπομονούμε να ξανασυναντήσουμε.
………………………………………
Dracula Untold
Σκηνοθεσία: Γκάρι Σορ
Ηθοποιοί: Λουκ Εβανς, Ντόμινικ Κούπερ, Σάρα Γκέιντον, Τσαρλς Ντανς
Το 1462, ένα πριγκιπάτο της Τρανσιλβανίας απειλείται από Τούρκους κατακτητές. Τη σωτηρία θα προσπαθήσει να εξασφαλίσει ο Βλαντ ο Παλουκωτής, τέως γενίτσαρος, αντρειωμένος πολεμιστής, ο οποίος για να προστατεύσει τη γυναίκα του, τον γιο του και τον λαό του θα τολμήσει να ζητήσει βοήθεια από δυνάμεις υπερφυσικές, μυστικιστικές και αιμοβόρικες.
Αυτός δεν είναι ο Δράκουλας του Μπραμ Στόκερ. Είναι ο άνθρωπος στον οποίο βασίστηκε ο μύθος, ο οποίος, αν πιστέψουμε την ταινία, ήταν κατ’ αρχάς κούκλος και κατά δεύτερον άξιος οικογενειάρχης! Στο σκηνοθετικό του ντεμπούτο, ο Γκάρι Σορ επενδύει στον Λουκ Εβανς του «Χόμπιτ», που καταφέρνει, με τη σκυθρωπή, σκληρή φυσιογνωμία του κι ένα συγκρατημένο παίξιμο, να διαμορφώσει έναν ήρωα σχετικά πειστικό, δεδομένης της απίστευτης ιστορίας του. Ο δικός του Βλαντ, άλλωστε, ο πρώτος στη σειρά, ξεκινά ως κανονικός άνθρωπος, ενάρετος άντρας και μας αφήνει να δούμε τους λόγους και τα κίνητρα που τον ώθησαν να προσφερθεί στις απέθαντες δυνάμεις. Αποφεύγοντας έξυπνα το camp στοιχείο των νέων βαμπιρικών ταινιών, στήνοντας πληθωρικές σκηνές δράσης με δημιουργική χρήση του CGI, ο Σορ προσφέρει ένα διασκεδαστικό και, κατά στιγμές, ατμοσφαιρικό παραμύθι, που είναι βέβαιο ότι θα έχει μια σειρά από κινηματογραφικές συνέχειες.
……………………………………..
Ο φύλακας της μνήμης
(The Giver)
Σκηνοθεσία: Φίλιπ Νόις
Ηθοποιοί: Mπρέντον Θουέιτς, Οντέγια Ρας, Τζεφ Μπρίτζες, Μέριλ Στριπ, Αλεξάντερ Σκάρσγκαρντ, Κέιτι Χολμς, Τέιλορ Σουίφτ
Σ’ έναν φαινομενικά ουτοπικό κόσμο του μέλλοντος, χωρίς πόλεμο, χωρίς αδικία, με απόλυτη ειλικρίνεια, τάξη και ομοιογένεια, ο νεαρός Τζόνας θ’ αναλάβει να παραλάβει και ν’ αξιοποιήσει, μόνο εκείνος από την τάξη του, όλες τις μνήμες του παρελθόντος που για τους υπόλοιπους κατοίκους της πολιτείας είναι ανύπαρκτες. Εκεί, ανάμεσα στην οδύνη, την απώλεια και τη βία, θ’ ανακαλύψει και τον έρωτα, τη χαρά, την αγάπη, το χρώμα που λείπει από τη δική του, ασπρόμαυρη κοινωνία.
Ο σκηνοθέτης του «Patriot Games» μεταφέρει στην οθόνη το young adult μυθιστόρημα της Λόις Λόουρι του 1993, ένα από τα πρώτα στην τάση της εφηβικής τελολογικής λογοτεχνίας φαντασίας. Η ηλικία και των δύο φαίνεται στην ταινία. Το σενάριο είναι απλοϊκό, ο φανταστικός κόσμος του Νόις, παρά τις ανθρωπιστικές προθέσεις του, μοιάζει με b movie του ’70, στοιχείο μάλλον χαριτωμένο αλλά αναποτελεσματικό, η ιδεολογική ματιά μοιάζει αφελής, οι σκηνές δράσης αμήχανες και η έλευση του χρώματος σ’ έναν ασπρόμαυρο κόσμο είναι ένα εύρημα που δύσκολα επαναλαμβάνεται μετά το «Pleasantville». Στο δικό του σύμπαν, προσεκτικά αλλά ετεροχρονισμένα φιλοτεχνημένο, ο Νόις φέρνει κοντά τον Οργουελ με τον εφαρμοσμένο κομμουνισμό, τον Πολίτη Κέιν και τον ΕΤ.
Η Μέριλ Στριπ κι ο Τζεφ Μπρίτζες σε δεύτερους ρόλους μοιάζουν over qualified για τις ατάκες που αναγκάζονται να ξεστομίσουν, και ο μόνος που διασώζεται είναι ο 25χρονος Αυστραλός Μπρέντον Θουέιτς (ο πρίγκιπας του «Maleficent») με την εφηβική, σχεδόν, γλυκύτητα που θα του εξασφαλίσει πλούσια καριέρα σε αμερικανικές teen movies.
……………………………………….
Ενα γενναίο ψέμα
(The Good Lie)
Σκηνοθεσία: Φιλίπ Φαλαρντό
Ηθοποιοί: Ρις Γουίδερσπουν, Αρνολντ Οτσένγκ, Γκερ Ντουάνι, Εμάνιουελ Τζαλ, Κόρεϊ Στολ
Τέσσερις νεαροί Σουδανοί, τρία αγόρια και μία κοπέλα, διανύουν τον επικίνδυνο δρόμο από το πνιγμένο στον εμφύλιο πόλεμο Σουδάν, σ’ ένα στρατόπεδο προσφύγων στην Κένυα κι από εκεί στη Γη της Επαγγελίας, την Αμερική της Nike και της Coca-Cola. Στο Κάνσας, όπου θα εγκατασταθούν, θα βρουν απρόσμενο σύμμαχο σε μια αφελή αλλά φιλάνθρωπη ταξιδιωτική πράκτορα που θα τους βοηθήσει στη νέα τους ζωή. Αλλά οι ενοχές για τον αδελφό τους που έχουν αφήσει πίσω δεν σβήνουν.
Μια ταινία κοινωνικής καταγγελίας, γραμμένη με την αφέλεια μαθητών δημοτικού αμερικανικού σχολείου. Ο σκηνοθέτης του «Εξαιρετικού κυρίου Λαζάρ» στήνει ένα αυτονόητο πολιτικό δράμα, γεμίζοντάς το με κωμικά στοιχεία από τη δυσκολία προσαρμογής των Σουδανών στον δυτικό πολιτισμό, λύνει όλα του τα προβλήματα με μια καθόλου πειστική ευκολία και βάζει τη Ρις Γουίδερσπουν να ερμηνεύει μια ηρωίδα ανάμεσα στην Εριν Μπρόκοβιτς και την Ελ Γουντς του «Legally Blonde».
Η Αμερική φυσικά καταδικάζει τις πράξεις βίας παντού, οι Σουδανοί γίνονται αποδεκτοί στη μικρή αμερικανική κοινότητα χωρίς ίχνος ρατσισμού κι όλοι οι άνθρωποι είναι καλόβουλοι και πρόθυμοι, σ’ ένα φιλμ που μοιάζει περισσότερο με παραμύθι παρά με ταινία βασισμένη σε μια πραγματική τραγωδία, οι συνέπειες της οποίας είναι ακόμα ορατές.
………………………………………..
Φίλοι ή κάτι παραπάνω;
(What if?)
Σκηνοθεσία: Μάικλ Ντάουζ
Ηθοποιοί: Ντάνιελ Ράντκλιφ, Ζόι Καζάν, Ανταμ Ντράιβερ, Μέγκαν Παρκ
Μπορούν ένας άντρας και μια γυναίκα, στρέιτ και οι δυο, να μείνουν μόνο φίλοι; Οσα δεν απάντησε στο προαιώνιο ερώτημα ο Χάρι του «Οταν ο Χάρι γνώρισε τη Σάλι», αναλαμβάνει να τα απαντήσει ο τέως Χάρι Πότερ, ο Ντάνιελ Ράντκλιφ, σ’ έναν από τους πρώτους ρόλους του όπου δεν κρατά μαγικό ραβδάκι.
Ο μοναχικός κι εσωστρεφής Γουόλας αποφασίζει να βάλει την ερωτική ζωή του να κοιμάται, κι όταν γνωρίζει την Τσάντρι, που είναι επί χρόνια ζευγάρι με τον Μπεν, οι δυο τους ξεκινούν μια στενή φιλία, που ωστόσο αφήνει να φανούν σπίθες χημικών αντιδράσεων.
Καθόλου πρωτότυπη ρομαντική κομεντί, παρά τα μικρά διαλείμματα animation που ενσωματώνει στην πλοκή, αλλά εξαιρετικά χαριτωμένη, κυρίως χάρη στους πρωταγωνιστές της, την αξιολάτρευτη Καζάν, τον Ράντκλιφ σε ταιριαστό ρόλο αμήχανου και ντροπαλού αντι-γόη και τον Ανταμ Ντράιβερ να κλέβει την παράσταση ως συγκάτοικος με μνήμες από τον Ρις Ιφανς του «Notting Hill». Παρά τα κλισέ, παγιδεύει στις σκηνές της την αίσθηση του πρώτου έρωτα και βλέπεται ευχάριστα με φίλους, αν και όχι κάτι παραπάνω.
…………………………………….
* Ακόμα στις αίθουσες αυτήν την εβδομάδα:
Nymph()maniac (Μέρος Α’) – Uncut, του Λαρς φον Τρίερ. Η ταινία–γεγονός της περασμένης σεζόν, όπως τη θέλησε, τη γύρισε, τη μόνταρε ο δημιουργός της. Οι fans να μην τη χάσουν, όχι μόνο για τις παραπάνω σκηνές hardcore sex, αλλά κυρίως για την επιπλέον νοηματική συνοχή της σε σχέση με την ταινία που είδαν πέρσι.
Αναφορά στον Ηλία Καζάν. Η Ταινιοθήκη της Ελλάδος διοργανώνει, από τις 9 ώς τις 19 Οκτωβρίου, μεγάλο αφιέρωμα στο έργο του Καζάν, με 15 ταινίες του (ανάμεσά τους τα κλασικά «Βίβα Ζαπάτα», «Το λιμάνι της αγωνίας», «Λεωφορείον ο Πόθος», «Συμφωνία κυρίων» «Ο Συμβιβασμός»), οι περισσότερες με αποκατεστημένες κόπιες, αλλά και ένα ντοκιμαντέρ με τίτλο «A Letter to Elia» σε σκηνοθεσία των Μάρτιν Σκορσέζε και Κεντ Τζόουνς.
