12/10/14 ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

Κανόνας και φάρσα

      Pin It

Του Μισέλ Φάις

 

Πόσοι γνώριζαν τον Ιμρε Κέρτες, τη Χέρτα Μίλερ, την Ελφρίντε Γέλινεκ, την Αλις Μονρό, πριν βραβευτούν με Νόμπελ; Ελάχιστοι. Σπουδαίοι συγγραφείς με ιδιαίτερο βλέμμα και ισχυρό αφηγηματικό σύμπαν. Ζημιωθήκαμε που έγιναν ευρύτερα γνωστοί και διαβάστηκαν μέσω της διάκρισης;

 

Προσωπικά βρίσκω εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, τα τελευταία χρόνια, την τάση της επιτροπής της Σουηδικής Ακαδημίας να «ανακαλύπτει» λογοτεχνικά πρόσωπα τα οποία στέκονται στη σκιά ηχηρών ή επιφανών ονομάτων, που κατά καιρούς παίζουν στις λίστες ή στις προτιμήσεις του μεγάλου αναγνωστικού κοινού.

 

Κι αυτά τα επισημαίνω, επειδή αφουγκράζομαι ένα σούσουρο ―όπως εξάλλου συνέβαινε και άλλες χρονιές, όταν έμενε εκτός κάποιος πολυαναμενόμενος― γύρω από τον φετινό νομπελίστα Πατρίκ Μοντιανό. Δηλαδή ό,τι αγνοούμε μας απειλεί; Κατεδαφίζει την αναγνωστική μας αυτοπεποίθηση; Ή, μήπως, ό,τι ξεφεύγει του λογοτεχνικού μας κανόνα είναι αμελητέο ή ήσσονος σημασίας;

 

Ελπίζω κάποια θερμά δημοσιογραφικά πληκτρολόγια να μην αρχίσουν τώρα να σκαλίζουν τις σεφαρδίτικες θεσσαλονικιώτικες ρίζες του νομπελίστα και να μας τον συστήνουν περίπου ως μακρινό συγγενή μας, ώστε το κοινό αίσθημα να νιώσει πλησιέστερα στον βραβευμένο Γάλλο.

 

Εξάλλου «η τέχνη της μνήμης που ανακαλεί τα πιο άπιαστα πεπρωμένα», σύμφωνα με τη διατύπωση της Σουηδικής Ακαδημίας, στην περίπτωση Μοντιανό είχε επώδυνες προσωπικές καταβυθίσεις και αδιανόητες ιστορικές ανατροπές (όποιος έχει διαβάσει τα βιβλία του γνωρίζει). Οσο για την υποδοχή των επιζώντων Εβραίων στην πρώην Σαλονικάι και γενικότερα την επιβίωση της εβραϊκής μνήμης στη γενέτειρα των προγόνων του Μοντιανό, μόνο ως σκοτεινή φάρσα ακούγεται.

 

Scroll to top