20/10/14 ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

Η παράσταση «Ο βασιλιάς της Ασίας» στο Ιδρυμα Κακογιάννη

Η Κονιόρδου παλεύει με τα πλάσματα του Χειμωνά

Αποσπάσματα από το λογοτεχνικό και μεταφραστικό του έργο δέθηκαν από τον σκηνοθέτη Κωνσταντίνο Χατζή σε ενιαίο κείμενο, με αρχή, μέση και τέλος. Ο «Γιατρός Ινεότης» συναντά τον «Αμλετ», ενώ ο ίδιος ο Γιώργος Χειμωνάς γράφει γράμματα στη Λούλα Αναγνωστάκη από το Παρίσι.
      Pin It

Της Εφης Μαρίνου

 

Γιώργος Χειμωνάς

Γιώργος Χειμωνάς

«Ο βασιλιάς της Ασίας» εγκαθίσταται από σήμερα μέχρι και τις 25 Νοεμβρίου στο Ιδρυμα Κακογιάννη, μια παράσταση για τον Γιώργο Χειμωνά με ερμηνεύτρια τη Λυδία Κονιόρδου, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Χατζή. Είναι η δεύτερη φορά που συνεργάζονται. Προηγήθηκε το «Ουρανός κατακόκκινος» της Λούλας Αναγνωστάκη και τώρα μια παράσταση για τον σύντροφό της Γιώργο Χειμωνά.

 

Το κείμενο, που έχει τη μορφή ενιαίου έργου με αρχή, μέση, τέλος, προέκυψε από τη σύνθεση φράσεων μέσα από το σύνολο του πεζογραφικού και μεταφραστικού έργου του ποιητή, εργασία με την οποία ο σκηνοθέτης καταπιάνεται τα τελευταία τέσσερα χρόνια αλλάζοντας, διορθώνοντας, κόβοντας, εμπλουτίζοντας. Στην παράσταση ξεχωρίζουν αποσπάσματα από έργα του Χειμωνά (από τον «Πεισίστρατο» μέχρι τους «Κτίστες» και τον «Γιατρό Ινεότη») και μεταφράσεις του (δύο σκηνές από τον «Αμλετ» και τον «Μάκβεθ, τα χορικά από την «Ηλέκτρα», όλα μελοποιημένα από τον Νίκο Ξυδάκη).

 

Πριν από την παράσταση, σε έναν ειδικά διαμορφωμένο χώρο, θα προβάλλεται video art της Κατερίνας Αθανασίου. H Ζυράννα Ζατέλη ακούγεται να διαβάζει από τους «Κτίστες» του Χειμωνά (1979). «Ο κόσμος να γίνει εικόνα. Αυτή θα είναι η τελευταία ζωή των ανθρώπων. Να τους σκεπάσει μια εικόνα».

 

Βαγγέλης Παπαδάκης, Λυδία Κονιόρδου

Βαγγέλης Παπαδάκης, Λυδία Κονιόρδου

Στη συνέχεια δύο ηθοποιοί και δύο μουσικοί συναντιούνται πάνω στη σκηνή. Η Λυδία Κονιόρδου ντυμένη μ' ένα απλό μαύρο φόρεμα μεταμορφώνεται σε δεκάδες αντρικούς και γυναικείους ρόλους που γεννάει γι' αυτήν επιτόπου ο Ποιητής (Βαγγέλης Παπαδάκης). Οι δυο τους είναι ακροβολισμένοι σ' ένα διάδρομο 30 μέτρων, ο ένας απέναντι στον άλλον. Τα πόδια εκείνου είναι βυθισμένα στο χώμα κι εκείνης μέσα στο νερό.

 

Η έναρξη γίνεται με την πυρετώδη επιστολή του Γιώργου Χειμωνά προς τη Λούλα Αναγνωστάκη όταν εκείνος ήταν στο Παρίσι. Τότε που είχε συλλάβει το θέμα του στο εσχατολογικό «Γιατρός Ινεότης» (1971). Της γράφει: «Είμαι άυπνος, κρυωμένος φριχτά, χωρίς θέρμανση αλλά επιτέλους έχω συλλάβει εντελώς το βιβλίο μου. Βρήκα και τον τίτλο του αλλά δεν θα σου τον πω ακόμα. Είναι καταπληκτικός, ο ωραιότερος τίτλος που έγινε ποτέ. Τα λέει όλα! Είμαι ποιητής και γράφω το τελευταίο βιβλίο του κόσμου».

 

Η παράσταση αναδεικνύει την άμεση, αέναη σχέση του δημιουργού με το δημιούργημά του όταν αυτό αυτονομείται, ζει ερήμην του δημιουργού ή ακόμα κι όταν στρέφεται εναντίον του. Η Λυδία Κονιόρδου «διαλέγεται» και «μάχεται» -άλλοτε ως λογοτεχνική ύπαρξη και άλλοτε ως υπαρκτό πρόσωπο- με τον Ποιητή.

 

«Δεν αγαπάω την τέχνη» λέει η Γυναίκα, δηλαδή το δημιούργημα. «Είναι επικίνδυνη για τη ζωή. Τίποτε δεν συγκρίνεται με τη ζωή. Ομως εγώ σεβάστηκα τη σχέση του με την τέχνη. Δεν είχε άλλη ζωή από την τέχνη, κανέναν άλλο τρόπο να ζει. Πόσες φορές τον λυπήθηκα γι’ αυτό… αγαπάω σημαίνει κάνω ένδοξο έναν άνθρωπο».

 

«Η εμμονή μου για τον Χειμωνά ξεκινά από τότε που ήμουν 14 χρονών και διάβασα τους “Κτίστες”» λέει ο σκηνοθέτης της παράστασης Κωνσταντίνος Χατζής. «Ηταν σαν να με χτύπησε ηλεκτρικό ρεύμα. Δεν καταλάβαινα τίποτα, αλλά συγχρόνως ήμουν εντυπωσιασμένος, συγκλονισμένος δίχως να ξέρω γιατί. Αρχισα να τον μελετώ συστηματικά, μανιωδώς. Οι λέξεις, η προφορικότητα, τα νοήματα που δεν καταλάβαινα και στα οποία προσπαθούσα να εμβαθύνω με συντρόφευαν επί χρόνια. Ενιωθα ένα δέος με τα κείμενά του, μια παράξενη συγγένεια μαζί του».

 

Τι αντικρίζει κανείς εισβάλλοντας στο μυαλό του ποιητή; «Αναγνωρίζεις την τρομακτική του αγωνία να καταλάβει τις ανθρώπινες συμπεριφορές και πράξεις σε ακραίες καταστάσεις, ενώ την ίδια στιγμή είναι σαν ψάχνει έξω από τον άνθρωπο. Ενώ αναφέρεται συνεχώς στον θάνατο, το τέλος για εκείνον συνιστά πάντα μια αναγέννηση. Η ποιητική διαστροφή είναι παρούσα στην παράσταση. Σε μια σκηνή από τον “Πεισίστρατο”, ο νέος δημιουργεί ένα θεό και μάλιστα μονόχειρα. Ο Χειμωνάς έλεγε ότι η ψυχιατρική δεν τον βοήθησε σχεδόν καθόλου, αλλά η ιατρική, με τη συναλλαγή με τους ανθρώπους τού γνώρισε τον πόνο, την αγωνία, τον θάνατο. Φλέρταρε πολύ με τα άκρα. Αλλοτε γράφει ότι οι άνθρωποι είναι “βάρκα και ταξιδεύουν” και άλλοτε “κρεμασμένα κομμάτια που περιφέρονται”».

 

Κάποια βιογραφικά στοιχεία ξεπροβάλλουν εδώ κι εκεί. Ερωτες, φίλοι,οικογένεια, αναμνήσεις, παιδικά χρόνια. Η επιθυμία του Γιώργου Χειμωνά ήταν να γίνει ζωγράφος. Δεν τα κατάφερε, έγινε γιατρός. Φοιτητής άκουσε για πρώτη φορά την καρδιά με το στηθοσκόπιο. Και ο γιατρός τού είπε: «Αυτός είναι ο φυσιολογικός χτύπος. Μεγάλη δουλειά να ξεχωρίζεις την καλή από τη βλαμμένη καρδιά”».

 

*INFO: Ιδρυμα Μιχάλη Κακογιάννη (Πειραιώς 206-Ταύρος-τηλ.: 210-3418550 «Ο βασιλιάς της Ασίας» του Γιώργου Χειμωνά. Διασκευή-σκηνοθεσία-φωτισμοί: Κωνσταντίνος Χατζής. Σκηνικά-κοστούμια: Κατερίνα Αθανασίου. Πρωτότυπη μουσική: Νίκος Ξυδάκης. Ερμηνεύουν: Λυδία Κονιόρδου-Βαγγέλης Παπαδάκης, Ζυράννα Ζατέλη. Συμμετέχουν ζωντανά επί σκηνής οι μουσικοί: Δημήτρης Χουντής (σαξόφωνο), Γιώργος Πούλιος (sound design/live electronics). Για 12 παραστάσεις κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21.30.

 

[email protected]

 

Scroll to top