Του Βλάση Κωστούρου
Κάπως ανορθόδοξα πήρε τον λόγο η Μιμή Ντενίση στη συνέντευξη Τύπου που δόθηκε στο «Θέατρον – Κέντρο Πολιτισμού Ελληνικός Κόσμος» για τη νέα της παράσταση «Σμύρνη μου αγαπημένη»: «Δεν αξίζει πλέον να δίνονται χρήματα στο θέατρο για μεγάλα θεάματα χωρίς ουσία, για σαπουνόφουσκες. Εχω κάνει κι εγώ εύπεπτα και ευχάριστα έργα στο παρελθόν, αλλά τώρα είναι μια άλλη εποχή. Οι άνθρωποι της Σμύρνης βίωσαν τη δόξα και την κατάρρευση, επέζησαν απ΄ την καταστροφή και μεγαλούργησαν ως πρόσφυγες. Αυτό είναι ένα μεγάλο μάθημα στους δύσκολους καιρούς που ζούμε».
Η ηθοποιός και συγγραφέας, αποτυπωμένη στη συνείδηση του φιλοθεάμονος κοινού με τρόπο συγκεκριμένο, επιχειρεί φέτος ένα φιλόδοξο τόλμημα. Γράφει και σκηνοθετεί για ένα θέμα με ιστορικές διαστάσεις περίπλοκες, το Μικρασιατικό. Γι΄ αυτό άλλωστε και η έρευνα που έκανε διήρκεσε σχεδόν τρία χρόνια. «Η έρευνα για τη Σμύρνη είναι σαν τον τάφο της Αμφίπολης», λέει χαριτολογώντας. «Ξεκινάς νομίζοντας ότι κάτι ξέρεις και καταλήγεις να μην ξέρεις τίποτα. Εχω τελειώσει τη Φιλοσοφική, αλλά διαπίστωσα ότι δεν είχα ιδέα».
«Η Σμύρνη δεν είναι οι στάχτες, αλλά το φως», παραδέχεται. Η ιστορία που έγραψε είναι, βέβαια, μυθοπλασία. Μια αρχόντισσα της Σμύρνης, η Φιλιώ, θυμάται και νοσταλγεί τη ζωή της εκεί. Ο νους της φεύγει απ΄ την προσφυγική γειτονιά όπου ζει πια και ξαναζεί τη χρυσή εποχή της κοσμοπολίτισσας Σμύρνης, όταν ήταν το μαργαριτάρι της Ανατολής. Παρά ταύτα, οι αληθινές ιστορίες των ανθρώπων της Σμύρνης, που προέκυψαν από την έρευνα και φωτίζονται στο έργο, οι αναφορές σε υπαρκτές οικογένειες, τοπωνύμια και δρόμους δίνουν χαρακτήρα ντοκιμαντέρ στο έργο.
Καλύπτοντας την ιστορική περίοδο απ΄ το 1917 μέχρι την προσφυγιά και την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1923, το ζητούμενο είναι ένα: θα έχει το έργο μια αντικειμενική ματιά πάνω στο ζήτημα της Σμύρνης ή στο φινάλε του ο Ελληνας θεατής θα νιώθει πιο «Ελληνας» από ποτέ; Η Μιμή Ντενίση ξεκαθαρίζει: «Στην αρχή θεώρησα ότι θα βρω άλλα δέκα τουλάχιστον έργα που να μιλούν για το θέμα. Δεν βρήκα κανένα. Μέχρι το ΄36 δεν υπήρχε τίποτα. Ενα βράδυ η Κοτοπούλη επιχείρησε να ανεβάσει ένα έργο του Μπαστιά κι έγινε της τρελής απ΄ τις αντιδράσεις. Θέλω να πω ότι το θέμα «καίει» και απαιτεί ειδικό χειρισμό. Είναι πολλά και τα λάθη της Ελλάδας, άλλωστε. Ο θεατρικός συγγραφέας έχει μια πολυτέλεια παραπάνω απ΄ τον ιστορικό. Μπορεί να παραθέσει όλες τις απόψεις μέσα από διαφορετικούς χαρακτήρες. Αυτό προσπάθησα να κάνω κι εγώ. Στο έργο μιλούν και Ελληνες και Τούρκοι, Αρμένιοι και Λεβαντίνοι, βενιζελικοί και βασιλικοί. Ο καθένας από τη σκοπιά του».
Η καλαίσθητη και λειτουργική σκηνή του «Θέατρον» πριμοδοτεί την παράσταση. Ο Γιάννης Βολιώτης έχει αναλάβει να δώσει 3D διάσταση στη σκηνή, ενώ ο συνθέτης Ανδρέας Κατσιγιάννης, που έχει μελετήσει και αναβιώσει τη μουσική παράδοση της Μικρασίας, συνθέτει πρωτότυπη μουσική, που εκτελεί η σπουδαία ορχήστρα «Εστουδιαντίνα». Στο επιτελείο των ηθοποιών συναντάμε τους: Κώστα Βουτσά, Τάσο Χαλκιά, Μιχάλη Μητρούση, Τάσο Νούσια, Δημήτρη Μακαλιά, Χριστίνα Αλεξανιάν, Κρατερό Κατσούλη, Κατερίνα Γερονικολού κ.ά. Τα σκηνικά-κοστούμια υπογράφει ο Γιώργος Πάτσας, τις χορογραφίες η Μάρω Μαρμαρινού και τους φωτισμούς ο Αλέκος Αναστασίου. Πρώτη παράσταση στις 30 Οκτωβρίου.
