- Εφημερίδα των Συντακτών - http://archive.efsyn.gr -

Θρησκευτικός όλεθρος από αγνά υλικά

26/10/14 ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

Του μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου

 

[1]Θα αρχίσω με τη σκέψη του π. Ιωάννου Ρωμανίδη ότι ο αγώνας των προφητών και των Αποστόλων στρεφόταν εναντίον της θρησκείας, που είναι μια ασθένεια της ανθρώπινης προσωπικότητας. Ο Χριστός θεράπευσε τον άνθρωπο από την ασθένεια της θρησκείας και δημιούργησε την Εκκλησία. Υπάρχει διαφορά μεταξύ θρησκείας και Εκκλησίας, αφού η θρησκεία λειτουργεί ως ιδεολογία, ενώ η Εκκλησία βιώνεται ως κοινωνία αγάπης με τον Θεό και τους ανθρώπους. Οι θρησκείες συνδέονται στενά με τη μαγεία ως εξευμένιση του Θεού, τη δεισιδαιμονία ως ταύτιση του Θεού με την κτίση, όπως το βλέπουμε στον πανθεϊσμό και στον μυστικισμό ως επαναφορά της φύσει αθανάτου ψυχής στον αγέννητο κόσμο των ιδεών από τον οποίον εξέπεσε, όπως το βλέπουμε στον πλατωνισμό και τον νεο­-πλατωνισμό. Αντίθετα, ο Χριστιανισμός παρουσιάστηκε, και σήμερα παρουσιάζεται όταν λειτουργεί σωστά, ως Εκκλησία, ως ενότητα Θεού και ανθρώπων, ως ελευθέ­ρω­ση από τη μαγεία, τη δεισιδαιμονία και τον μυστικισμό, ως φιλοθεΐα και φιλανθρωπία.

 

Πάντως, η λέξη θρησκεία, που κατά πάσα πιθανότητα προέρχεται από το ρήμα θρώσκω, που σημαίνει ανεβαίνω, δηλώνει τη σχέση του ανθρώπου με τον Θεό και οι θρησκευόμενοι ενώνονται μεταξύ τους προκειμένου να εκφράζουν την ίδια πίστη στον ένα Θεό, όπως τον εκλαμβάνει κάθε θρησκεία. Συνεπάγεται ότι μπορούν να αναπτυχθούν κλειστές ομάδες με ίδια πίστη και λατρεία, με ίδια ιδεολογία και πολλές φορές κοινή ιδεοληψία που επηρεάζουν και τις κοινωνικές.

 

Η βία διακρίνεται σε διάφορα είδη –θρησκευτική, κοινωνική, ψυχολογική– και πάντοτε χρησιμοποιεί φυσική ή τεχνική δύναμη, προκειμένου να κυριαρχήσει πάνω στους ανθρώπους και τελικά στις κοινωνίες. Και οι δύο αυτές καταστάσεις –θρησκεία και βία– μπορούν να ενεργούν ανεξάρτητα μεταξύ τους, αλλά και να συνδέονται στενά.

 

Η θρησκεία μπορεί να θεωρηθεί «όπιο του λαού», με αποτέλεσμα να αποχαυνώνει τους ανθρώπους, όπως συμβαίνει στις κατώτερες θρησκείες, αλλά μπορεί και να τους εξευγενίζει ή να τους εκπολιτίζει, όπως γίνεται με τις ανώτερες θρησκείες.

 

Αλλά και η βία μπορεί να λειτουργεί θετικά, από την άποψη ότι ασκείται εναντίον των προσωπικών παθών, ενδέχεται όμως να εξελίσσεται σε καταστροφή της κοινωνίας, να γίνει μια επικίνδυνη κατάσταση για τους ανθρώπους. Ετσι, δεν μπορεί κανείς να βλέπει αυτά τα γεγονότα –θρησκεία και βία– πάντοτε αρνητικά, αφού υπάρχουν και θετικά στοιχεία, από την άποψη ότι ο θρησκευόμενος που θέλει να ενωθεί με τον Θεό βιάζει τον εαυτό του για να υπερβεί τις φυσικές ορμές του και να ανυψωθεί σε άλλο επίπεδο.

 

Τελικά, η θρησκεία και η βία είναι δύο εκρηκτικές δυνάμεις που όταν ενωθούν μεταξύ τους και εκδηλωθούν αρνητικά δημιουργούν τρομακτικές καταστάσεις. Το χειρότερο είναι όταν αυτές οι δύο δυνάμεις κατευθύνονται από άλλες εξωγενείς δυνάμεις, όπως είναι η πολιτική, ο εθνοφυλετισμός, ή άλλες ενδογενείς δυνάμεις, όπως είναι η σχιζοφρένεια, η παράνοια και οι διπολικές συμπεριφορές.

 

Μέσα στο πλαίσιο αυτό εντάσσονται οι θρησκευτικοί πόλεμοι που εξάπτουν τα πάθη και δημιουργούν αναστατώσεις. Εχει υποστηριχθεί (Augustine Comte) ότι η θρησκεία είναι η παιδική ηλικία της ανθρωπότητας, η φιλοσοφία η εφηβική ηλικία της και η σύγχρονη επιστήμη είναι η ώριμη ηλικία της. Οπως φαίνεται, στην εποχή μας, η φιλοσοφία με την ιδεολογία της, χρησιμοποιώντας και την επιστημονική γνώση, εξάπτει τη θρησκεία για να επιβάλει την εξουσία της πάνω στους ανθρώπους.

 

Ετσι, τις περισσότερες φορές η θρησκεία χρησιμοποιείται από τους ισχυρούς της Γης, για δικούς τους σκοπούς, σε βάρος των θρησκευομένων. Εχω μέσα μου έναν προβληματισμό για το ποιος πυροδοτεί τις συγκρούσεις και τη βία: η θρησκεία και οι θρησκευόμενοι που επηρεάζουν τους ηγέτες ή οι πολιτικοί ηγέτες που χρησιμοποιούν τις θρησκείες; Και με άλλον τρόπο: η θρησκεία προκαλεί τους πολέμους ή οι σχιζοφρενείς θρησκευόμενοι χρησιμοποιούν τις θρησκείες; Μάλλον. Για παράδειγμα, από μελέτες έχει αποδειχθεί ότι το Ισλάμ, όταν εμφανίστηκε στην ιστορία, έγινε γνωστό ως αίρεση του Χριστιανισμού, οι ισλαμιστές θαύμαζαν τη Χριστιανική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία (Βυζάντιο) και αντέγραψαν τον πολιτισμό της. Ομως, όταν το Ισλάμ επεκτάθηκε προς Ανατολάς και εξισλαμίστηκαν οι Πέρσες, τότε το αιώνιο εθνικό μίσος των Περσών εναντίον των Ελλήνων έγινε θρησκευτικό μίσος των ισλαμιστών εναντίον των Ρωμιών­-χριστιανών.

 

Τελικά σήμερα, μέλη διαφόρων θρησκειών χρησιμοποιούν τη θρησκεία ως πυ­ρι­τι­δαποθήκη πολέμων και σφαγών, αλλά και ο δυτικός Χριστιανισμός έχει απομακρυνθεί από το ειρηνικό μήνυμα του Χριστού, έγινε ιδεολογία, γι’ αυτό οι σταυροφορίες επικρατούν παντού. Και αν προ­σέξει κανείς επισταμένως, θα διαπιστώσει ότι ο δυτικός Χριστιανισμός με την εκ­κο­σμί­κευσή του μοιάζει περισσότερο με τον Ισλαμισμό από πλευράς ιδεολογίας και μεθόδων παρά με την Ορθόδοξη Εκκλησία. Αλλά αυτό χρειάζεται χρόνο για να αναπτυχθεί. Οι θρησκείες χρησιμοποιούν στη λατρεία τα πιο αγνά υλικά, όπως το λάδι, το κερί, το κρασί, το ψωμί, το λιβάνι, κι όμως, μερικές από αυτές μετατρέπουν τα υλικά αυτά σε πυρίτιδα, βόμβες, πυραύλους, που σκορπίζουν τον όλεθρο και την καταστροφή. Αυτό είναι φρικτό.

 


Σύνδεσμος άρθρου : http://archive.efsyn.gr/?p=246714