ΕΠΙΠΛΕΟΝ

 

«Στο κρύο, στην πείνα, στην κούραση αντέχω, αλλά δεν αντέχω να με προσβάλλεις και να μου πληγώνεις την καρδιά». Αυτά είπε, μεταξύ άλλων, ένας μετανάστης από το Αφγανιστάν, απευθυνόμενος στο κοινό του Θεάτρου Εμπρός, στο πλαίσιο του πολυδιάστατου πρότζεκτ με τον τίτλο: «Φωνές/Voices». Σ' αυτό η ανθρωπολόγος και εικαστικός Ελπίδα Ρίκου έδωσε τον λόγο σε πέντε μετανάστες, που εξέφρασαν ο καθένας ό,τι θεωρούσε σημαντικό στην παρούσα φάση της ζωής του.

 

Ιδιαίτερα φορτισμένη, καλλιτεχνικά και πολιτικά, η φωνή του μετανάστη αντήχησε με πέντε διαφορετικούς τρόπους, πέντε διαφορετικές προφορές και ηχοχρώματα. Από τους πέντε, μόνο δύο νεαροί από το Αφγανιστάν ανέβηκαν στη σκηνή και απευθύνθηκαν, κοιτώντας το κατάματα, στο κοινό. Οι υπόλοιποι παρέμειναν στις θέσεις τους, τα φώτα έσβησαν και οι φωνές τους αντήχησαν στο σκοτάδι.

 

Μια γυναικεία φωνή, με ρωσική προφορά, βουρκωμένη και έντονη, έκανε έκκληση για αγάπη. Μια άλλη γυναικεία φωνή, νεανική και ήρεμη, εξήγησε χωρίς καμιά ξενική προφορά ότι είναι από τη Βουλγαρία, μεγάλωσε εδώ κι ότι «εγώ δεν έχω αντιμετωπίσει πρόβλημα ρατσισμού, μόνο η μητέρα μου, μια φορά που είχε πάει να ανανεώσει τα χαρτιά της». Η τρίτη φωνή, αντρική, ξεκίνησε τονίζοντας: «Δεν μπορώ να πω το όνομά μου». Αναφέρθηκε στο δύσκολο ταξίδι από το Αφγανιστάν μέχρι τη χώρα μας. Οι αφηγήσεις, συχνά τραγικές, ταξίδεψαν με όχημα τη φωνή αμφιθεατρικά στον χώρο του θεάτρου –κι ακριβώς χάρη στη βαρύτητα του περιεχομένου τους υποστήριξαν πολύ χαρακτηριστικά τον προβληματισμό του συγκεκριμένου πρότζεκτ.

 

Η σύνδεση της φωνής με το σώμα που την παράγει, η φωνή ως μέσο συγκρότησης κοινωνικών σχέσεων και όλες οι άλλες διαστάσεις των «Φωνών» υποστηρίχτηκαν και από άλλα δρώμενα, όπως η ηχητική εγκατάσταση της Φανής Μπήτρου γύρω από μια νεαρή κοπέλα που σκοτώθηκε στον εμφύλιο, τα αποσπάσματα θεατρικού λόγου που απέδωσε, μες στο σκοτάδι, η πολύ καλή ηθοποιός Δέσποινα Σαραφίδου, η ηχητική σύνθεση των Νικολίνας Μπαϊρακτάρη και Δήμητρας Κονδυλάτου με θέμα τη φωνή του κράτους-γκουβερνάντα (Nanny State) και το ηχητικό τρέιλερ συνομιλίας των Αλέξανδρου Κακλαμάνου, Δέσποινας Σεβαστής και Πάνου Σκλαβενίτη.

 

Ελένη Καρρά