Της Νόρας Ράλλη

 

Το γέλιο του είναι χαρακτηριστικό, δεν το ξεχνάς, όπως και ο τρόπος που εκφέρει τις λέξεις. Μετρημένες μία μία, με σιγουριά και χιούμορ. Εξυπνο χιούμορ, όπως ταιριάζει στους ιδιαίτερους ανθρώπους. Ο Αγγελος Δεληβορριάς έχει ταυτίσει το όνομά του με το Μουσείο Μπενάκη και την έννοια «Ελληνισμός». «Είμαι ελληνομανής», δηλώνει.

 

Είναι ο άνθρωπος που ολοκλήρωσε το όραμα του Αντώνη Μπενάκη και αργότερα του δασκάλου του, Μαρίνου Καλλιγά. Σαράντα ένα χρόνια διευθυντής του Μπενάκη, ήρθε η στιγμή να αποχωρήσει από τη θέση του, χωρίς όμως να αναχωρήσει. Να απομακρυνθεί, χωρίς να φύγει. Θα παραμείνει ως μέλος της διοικητικής επιτροπής και αργότερα αναμένεται να λάβει και τη θέση του προέδρου της. «Θα έχω το μάτι μου παντού. Αυτό βέβαια σημαίνει πως με λύπη θα βλέπω και τις υποχωρήσεις που θα πρέπει να γίνουν από τον διάδοχό μου, λόγω της κρίσης!», μας λέει. Ο νέος διευθυντής θα βρεθεί μέσω διεθνούς διαγωνισμού.

 

Είναι ενδιαφέρον να ακούγεται η λέξη «διάδοχος» για ένα Μουσείο και έναν άνθρωπο (τον Αγγελο Δεληβορριά), που κατόρθωσε με τεράστια επιμονή να κάνει το Μπενάκη ένα ίδρυμα με σοβαρό επιστημονικό έργο και ταυτόχρονα με λαϊκό προφίλ, οικείο σε κάθε Ελληνα. Οχι τώρα, χρόνια τώρα. Κατάφερε, με απίστευτη επιστημοσύνη, να προσεγγίσει κάθε θεατή, προκαλώντας του το ενδιαφέρον και για την πιο «δύσκολη» έκθεση. Το πώς το κατάφερε είναι απλό (για τον ίδιο τουλάχιστον): «Είμαι γεμάτος εθνική υπερηφάνεια για τη χώρα μου και το εννοώ! Παρότι στο Πανεπιστήμιο σπούδασα και δίδαξα τον αρχαίο μας πολιτισμό, αυτό που ήθελα ήταν να δημιουργήσουμε μέσω του Μουσείου μία ενότητα. Να αναγνωριστεί το Μπενάκη για τον εθνικό του ρόλο, να ανοίξει τις πόρτες του σε όλους ανεξαιρέτως, να διευκολύνει τη μετάδοση των πανανθρώπινων ιδεών της ελληνοσύνης. Δεν είμαστε μόνο ο Περικλής ή μόνο ο Ιουστινιανός. Είμαστε και η σύγχρονη Ελλάδα και όλα αυτά μαζί!».

 

Το όραμά του ανακατεύτηκε με τα επιτεύγματα (καλλιτεχνικά, επιστημονικά) και η συγκίνηση με την αγωνία. Δάκρυσε ο Αγγελος Δεληβορριάς και σχεδόν όλοι μας την Παρασκευή στο αμφιθέατρο του κεντρικού κτιρίου του Μπενάκη. Για τον μελλοντικό διευθυντή, ένα πράγμα ευχήθηκε: «Να έχει αυτό που λέμε ρωμαίικο πείσμα! Χρειάζεται μεγάλη επιμονή και αγωνιστική διάθεση. Να σας θυμίσω πως προσωπικά μού πήρε 25 χρόνια συνεχούς αγώνα, μέχρι το 2000, να εγκαινιαστεί το κτίριο του Μπενάκη της Πειραιώς».

 

Βέβαια, από τότε μέχρι σήμερα, οι εποχές έχουν αλλάξει: «Ηθελα από το 2005 να φύγω, μόλις συνταξιοδοτήθηκα από το Πανεπιστήμιο. Αλλά ήρθε η κρίση, πώς να άφηνα το Μουσείο;» μας εξομολογήθηκε ο Αγγ. Δεληβορριάς. «Πόσο ακόμα ν' άντεχα αυτή την κατάσταση; Να εκτελώ χρέη διευθυντή και παράλληλα να συγκεντρώνω χορηγίες, κυρίως από το εξωτερικό, να ασχολούμαι με το επιστημονικό κομμάτι και να κρατώ και πολιτικές ισορροπίες. Αλλά αυτά ήταν το λιγότερο… Με σχεδόν ανύπαρκτη κρατική χρηματοδότηση, ξέρεις τι είναι να πρέπει προσωπικά εσύ ο ίδιος να απολύεις υπαλλήλους, με τους οποίους ήσουν δίπλα δίπλα είκοσι χρόνια πριν και διαδήλωνες για να αυξηθεί ο μισθός τους;»

 

Τέλος εποχής ή αλλαγή σελίδας; Δύσκολο να δεχθείς το πρώτο και το δεύτερο «μας γεμίζει αγωνία», όπως δήλωσε η πρόεδρος της Διοικητικής Επιτροπής του Μουσείου, κ. Αιμιλία Γερουλάνου, στην αποχαιρετιστήρια ομιλία της προς τον Αγγελο Δεληβορριά. «Το 1973 ο Μαρίνος Καλλιγάς έπεισε την τότε πολύ συντηρητική διοικητική επιτροπή του Μουσείου να εμπιστευτεί έναν 36χρονο νεαρό. Ο Αγγελος παρέλαβε ένα Μουσείο με χαρακτηριστικά μιας ιδιωτικής συλλογής και με βαθιά γνώση και ανεξάντλητη φαντασία και τόλμη το μετέτρεψε σε ένα από τα πιο δραστήρια πολιτιστικά ιδρύματα της χώρας, εντός και εκτός συνόρων! Θέλουμε ο νέος διευθυντής να είναι δυναμικός και χαρισματικός, που με το δικό του όραμα και τη βοήθεια όλων, να γράψει τη μελλοντική ιστορία του Μπενάκη. Από τη στιγμή που θα τον διαλέξουμε, θα τον στηρίξουμε!», ανέφερε με σαφήνεια.

 

«Εδώ ήμασταν τόσα χρόνια, εδώ θα ξαναβρισκόμαστε… Μια ζωή αγώνας και ακόμα να ξεμάθουμε. Τώρα που την πολιτιστική μας κληρονομιά τη λέμε “απόθεμα” θα αλλάξουμε;» μας εμπιστεύτηκε φανερά συγκινημένος, αλλά και ανακουφισμένος, ο Αγγελος Δεληβορριάς.

 

[email protected]