25/02/13 ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ

Σχολικά βιβλία στην πυρά

      Pin It

Τρίτη ματιά

 

Του Γιώργου Σταματόπουλου

 

Η προοπτική απελευθέρωσης των αδύναμων και καταπιεζόμενων είναι η δυνατότητα πνευματικής και ηθικής εξύψωσης, που με τη σειρά της προκύπτει από τη δυνατότητα του αναγιγνώσκειν και της πνευματικής ζύμωσης. (Αριστοτέλης: ειδέναι ορέγεσθαι, ζήλος για μάθηση.) Ασφαλώς το γνωρίζει αυτό καλύτερα από πολλούς ο εκπαιδευτικός Γιώργος Μαστορίδης, διαχέεται εξάλλου απλόχερα αυτή η γνώση στις σελίδες ενός σπάνιου βιβλίου που εξέδωσε με τον τίτλο «Παιδεία και κοινωνία», αυτοέκδοση 2012, «ένα εγκαλλώπισμα θεωρίας και πράξης, ένα αγλάισμα της εκπαίδευσης». Στο βιβλίο θίγεται το κάψιμο των σχολικών βιβλίων από τους μαθητές στο τέλος του χρόνου, «μοναδικό σχολικό φαινόμενο στην πολιτισμένη ανθρωπότητα».

 

Ιδού τι απαντούν οι μαθητές του 65ου Γυμνασίου, όπου διακονεί ο καθηγητής, στην ερώτηση «Τι νοιώθετε, όταν σκίζετε τα βιβλία;».

 

Το βιβλίο δεν είναι άψυχο αντικείμενο… Είναι, μπορεί να πει κανείς, μια ζωντανή ύπαρξη, η οποία πρέπει να απολαμβάνει την εκτίμηση, τον σεβασμό, την αγάπη και τη φιλία από μικρούς και μεγάλους, ιδιαίτερα από τους μαθητές και τους καθηγητές. Η κακομεταχείριση, η χρήση βίας απέναντι στο ανυπεράσπιστο βιβλίο, δεν δείχνει μόνο έλλειψη στοιχειώδους αγωγής, αλλά είναι πράξη αντικοινωνική και απολίτιστη… Η βιβλιοκτονία, όπως η ζωοκτονία και η ανθρωποκτονία, πρέπει να τιμωρείται… Και ιδού σχόλιο Γαλλίδας επιθεωρήτριας: «Τα βιβλία στη Γαλλία είναι σχεδόν κάτι ιερό… Τα σχολικά βιβλία έχουν μια δική τους ξεχωριστή μυρωδιά και γι' αυτό στην αρχή του χρόνου οι μικροί μαθητές ανοίγουν τα καινούργια βιβλία και τα μυρίζουν, αποκτώντας έτσι την αίσθηση πως το σχολείο αρχίζει και πάλι. Είναι μια ολόκληρη ιεροτελεστία το σχολικό βιβλίο στη Γαλλία».

 

Για τον ρέκτη καθηγητή παιδεία και κοινωνία διαλέγονται, όπως η ψυχή με το σώμα, «οι αλλαγές στην παιδεία προϋποθέτουν κοινωνική και πολιτική συνεργασία».

 

Τα βιβλία σε Γερμανία, Αυστρία, Γαλλία και αλλού είναι δανειστικά και διατηρούνται επί δέκα έτη, εξοικονομώντας, έτσι, το υπουργείο απίστευτα ποσά, και μετά πηγαίνουν για ανακύκλωση! Οι σφραγίδες γράφουν ότι το βιβλίο είναι περιουσία του σχολείου και πρέπει να επιστραφεί άθικτο. Δέκα δηλαδή διαφορετικοί μαθητές χρησιμοποιούν το ίδιο βιβλίο για δέκα σχολικές περιόδους!

 

Σημειώνει αλλού ο συγγραφέας: «Ο σύγχρονος πολιτικός μεταρρυθμιστής οφείλει να αγωνιστεί ώστε να πεισθεί η ελληνική κοινωνία και πολιτεία ότι το κέντρο πλέον της σχολικής μάθησης δεν είναι το σχολικό βιβλίο αλλά η βιβλιοθήκη και το Διαδίκτυο, η ερευνητική συνδυαστική χρήση πολλών βιβλίων και πηγών, όχι η στείρα και άγονη αποστήθιση…»

 

Στιβαρές και τεκμηριωμένες προτάσεις για το εκπαιδευτικό ζήτημα, εμπράγματες λύσεις για το συνδικαλιστικό και πολιτικό πρόβλημα της χώρας, που ξενίζουν με την απλότητά τους και εντυπωσιάζουν για τον ορθό λόγο που τις διέπει.

 

Το δίλημμα που αντιμετωπίζουμε οι σύγχρονοι πολίτες -μας λέει ο καθηγητής Μαστορίδης- είναι έντονο. Θα παραμείνουμε απαθείς και απλοί σχολιαστές των γεγονότων, δηλαδή επίγονοι και επιμυθείς, ή θα γίνουμε συνετοί, διορατικοί πρόγονοι και Προμηθείς με δυνατότητα έλλογης διαμόρφωσης της μελλοντικής παιδείας;

 

Μεστά νοήματος ερωτήματα παρελαύνουν στις σελίδες του βιβλίου και απευθύνονται όχι μόνο στους αρμόδιους αλλά και σε όλους τους πολίτες και τους πολιτικούς. Αξίζει μνεία στο πιλοτικό πρόγραμμα του 65ου Γυμνασίου, «πεσταλότσειας δυναμικής», βάσει του οποίου εφαρμόζεται στην πράξη το «δανειστικό σχολικό βιβλίο». Με τη δανειστική χρήση ξενόγλωσσων βιβλίων εξοικονομήθηκαν 30.000 ευρώ (!) που πάνε βεβαίως σε άλλη χρήση. Φανταστείτε τι θα γινόταν, τι υπέρογκα ποσά θα εξοικονομούνταν -λέει ο συγγραφέας- εάν αυτό εφαρμοζόταν σε όλη τη σχολική επικράτεια.

 

[email protected]

 

Scroll to top