Του Δημήτρη Αγγελίδη
Βρίσκονται σε σχεδόν απόλυτη απομόνωση, χωρίς επικοινωνία με τον έξω κόσμο, εκτός κι αν χρησιμοποιήσουν για ένα-δυο λεπτά το κινητό κάποιου αστυνομικού ή επισκέπτη, με αποτέλεσμα να μην μπορούν καν να ενημερώσουν τους δικούς τους πού βρίσκονται και αν είναι ζωντανοί. Ανάμεσά τους βρίσκονται ανήλικοι, χωρίς την ειδική προστασία του νόμου, και άνθρωποι που θα έπρεπε να περιβάλλονται με το καθεστώς του ασύλου αντί να κρατούνται.
Αυτές είναι ορισμένες από τις σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπιστικών προδιαγραφών κράτησης και στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων που καταγράφουν διεθνείς και Ελληνες παρατηρητές για τα πολυδιαφημισμένα νέα κέντρα κράτησης μεταναστών και προσφύγων. Μπορεί τα νέα κέντρα να είναι πιο ευρύχωρα από τα παλιά, όμως οι συνθήκες κράτησης σ' αυτά εξακολουθούν να απέχουν από κάθε έννοια κράτους δικαίου.
Ακόμη και παρατηρητές της Ε.Ε., η οποία θεωρείται επιεικής ως προς τις κρατικές μεταναστευτικές πολιτικές, βγήκαν από τα ρούχα τους αντικρίζοντας την κατάσταση σε ορισμένα κέντρα. Σε πρόσφατες επισκέψεις τους, ο επικεφαλής της αντιπροσωπείας LIBE του Ευρωκοινοβουλίου Γιαν Μάλντερ ζήτησε να κλείσουν αμέσως τα κέντρα κράτησης του πρώην αεροδρομίου στο Ελληνικό και της Βένας στη Ροδόπη, ενώ η επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε. Σεσίλια Μάλμστρομ χαρακτήρισε τις ανθρωπιστικές συνθήκες ορισμένων κέντρων «πολύ βασικές και σε ορισμένα μέρη απολύτως ειδεχθείς».
Χαρακτηριστική είναι η εικόνα που δίνει στην «Εφ.Συν.» η βουλευτής του γερμανικού κόμματος της Αριστεράς και μέλος της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, Ανέτ Γκροθ, η οποία επισκέφθηκε το κέντρο κράτησης της Αμυγδαλέζας.
Οι διαπιστώσεις της, τις οποίες έχει υποβάλει στην Υποεπιτροπή για τους Μετανάστες του Συμβουλίου της Ευρώπης, είναι καταπέλτης: Οι κρατούμενοι στερούνται το δικαίωμα να επικοινωνήσουν με τους δικούς τους, η πρόσβασή τους σε κατάλληλη νομική υποστήριξη είναι εξαιρετικά δύσκολη, η ιατρική φροντίδα τους είναι πλημμελής, ζουν μήνες με τα ρούχα που φορούσαν όταν συνελήφθησαν, η διατροφή τους είναι ελλιπής και ακατάλληλη και δεν έχουν στοιχειώδη είδη υγιεινής, όπως σαπούνι.
Το σημαντικότερο: ανάμεσά τους βρίσκονται άνθρωποι που κρατούνται για μήνες (προβλέπεται κράτηση μέχρι ένα έτος) ενώ δικαιούνται καθεστώς ασύλου, όπως άνθρωποι που ζούσαν νόμιμα για χρόνια στην Ελλάδα, αλλά κάποια στιγμή έχασαν το καθεστώς νομιμότητας επειδή δεν συμπλήρωναν τα απαραίτητα ένσημα λόγω ανεργίας ή επειδή έτσι αποφάσισε ένας εργοδότης που δεν πλήρωνε ασφαλιστικές εισφορές.
Την αθλιότητα των συνθηκών κράτησης δείχνει και το αξιοσημείωτα υψηλό ποσοστό των κρατουμένων, σχεδόν οι μισοί, που δήλωσαν στην Γκροθ ότι προτιμούν να επιστρέψουν στις χώρες καταγωγής τους, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν και το Μπανγκλαντές, από τις οποίες έφυγαν για να γλιτώσουν από διώξεις ή από τις συνθήκες ζωής.
Και όμως, όπως έχει επισημάνει η Ελληνική Ενωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου σε υπόμνημά της για τα κέντρα κράτησης μεταναστών προς τη Διαρκή Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης της Βουλής, ο εθελοντικός επαναπατρισμός «εφαρμόζεται σε πολύ μικρά ποσοστά λόγω κακής διοικητικής οργάνωσης και έλλειψης πόρων», ενώ επίσης «μεγάλος αριθμός των κρατουμένων ανήκει στην κατηγορία των μη απελάσιμων».
Αυτό σημαίνει ότι η επιχείρηση «Ξένιος Ζευς» αποτελεί πρακτικά μια τεράστια επικοινωνιακή φούσκα χωρίς αντίκρισμα, πέρα από την κακομεταχείριση ανθρώπων που κρατούνται για να αφεθούν ελεύθεροι ύστερα από μήνες.
Τις διαπιστώσεις της κ. Γκροθ, η οποία συνομίλησε με τους κρατουμένους με την παρεμβολή του συρματοπλέγματος ασφαλείας, καθώς δεν της επιτράπηκε η είσοδος στον κύριο χώρο του κέντρου, επιβεβαιώνουν δικηγόροι που βρέθηκαν μέσα στο κέντρο.
Σύμφωνα με τις μαρτυρίες τους, διερμηνείς δεν υπάρχουν, οι επαφές δικηγόρων και κρατουμένων γίνονται στο κοντέινερ που λειτουργεί ως ιατρείο, ενώ την ιατρική φροντίδα των χιλίων κρατουμένων έχουν αναλάβει μία γιατρός και μία νοσοκόμα από τις 9.00 ώς τις 15.00, αν και για σοβαρά περιστατικά προβλέπεται η μεταφορά σε νοσοκομείο. Κάποιες φόρμες αποτελούν τη μοναδική παροχή ρουχισμού και οι κρατούμενοι κυκλοφορούν με τα ρούχα και τα υποδήματα που φορούσαν όταν συνελήφθησαν, πολλοί μάλιστα ξυπόλητοι.
Και όμως, οι συνθήκες κράτησης της Αμυγδαλέζας δεν είναι τίποτα μπροστά σ' αυτά που ζουν οι κρατούμενοι σε άλλα κέντρα κράτησης. Είναι χαρακτηριστικό ότι η κ. Γκροθ χαρακτήρισε το κέντρο κράτησης στο Φυλάκιο Εβρου, που είχε επισκεφθεί πέρυσι, «την πιο σοκαριστική εικόνα» που έχει δει στη ζωή της.
Κόρινθος: «Επνιξαν» με χημικά τις διαμαρτυρίες των κρατουμένων
Σε κόλαση χημικών και βίας μετέτρεψαν τα ΜΑΤ το στρατόπεδο κράτησης προσφύγων και μεταναστών Κορίνθου, με αποτέλεσμα τουλάχιστον τρεις κρατούμενοι να μεταφερθούν στο νοσοκομείο με αναπνευστικά προβλήματα και 24 να παραπεμφθούν στον εισαγγελέα.
Σύμφωνα με την Αντιρατσιστική Πρωτοβουλία Κορίνθου, την Κυριακή το πρωί, μεγάλη ομάδα από τους περίπου 700 κρατουμένους αρνήθηκαν να δεχτούν σίτιση και να επανέλθουν στα κελιά μετά τον προαυλισμό, διαμαρτυρόμενοι για τις συνθήκες κράτησής τους καθώς και για το γεγονός ότι αγνοούν για πόσο θα κρατούνται.
Επενέβησαν τα ΜΑΤ, που γύρω στις 4.30 το απόγευμα ξεκίνησαν εκτεταμένη επιχείρηση για να σταματήσουν τις διαμαρτυρίες. Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης είχε απαγορευτεί η είσοδος στους δικηγόρους, ενώ ο διευθυντής του κέντρου ενημέρωσε την Αντιρατσιστική Πρωτοβουλία ότι δεν μπορεί να δώσει καμία πληροφορία για όσα συνέβησαν. Οργανώσεις και φορείς έχουν καταγγείλει από καιρό τις συνθήκες κράτησης στο στρατόπεδο.
Η ΜΚΟ «Αίτημα» τονίζει ότι δεν υπάρχουν διερμηνείς, με αποτέλεσμα να μην ενημερώνονται για τα δικαιώματά τους οι κρατούμενοι. Σημειώνει επίσης ότι στο κέντρο βρίσκονται σχεδόν πενήντα άτομα που χρήζουν διεθνούς προστασίας, όπως επίσης ανήλικοι που έχουν καταγραφεί ως ενήλικοι. Η οργάνωση ενημέρωσε την Ασφάλεια και τον εισαγγελέα Κορίνθου για δύο κρατουμένους, 14 και 16 ετών, που έχουν καταγραφεί ως 30 και 29 ετών, αντίστοιχα.
Η οργάνωση έχει επίσης καταγράψει αναφορές για «κρούσματα βίαιης και απαξιωτικής συμπεριφοράς αστυνομικών προς κρατουμένους» και για πλημμελή ιατρική περίθαλψη. Τονίζει επίσης ότι παρανόμως δεν της έχει επιτραπεί η είσοδος στο κέντρο.
Επερώτηση στη Βουλή έχουν κάνει και 23 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ επταμελής επιτροπή επισκέφθηκε τον χώρο και ζήτησε στη συνέχεια το άμεσο κλείσιμό του, όπως και των υπόλοιπων κέντρων κράτησης «γιατί προσβάλλουν κάθε έννοια δημοκρατίας και ανθρωπισμού».
Συνέντευξη συμπαράστασης στους εξεγερμένους μετανάστες οργανώνουν σήμερα στην πύλη του στρατοπέδου στις 4 μ.μ. η Κίνηση Ενωμένοι Ενάντια στη Φασιστική Απειλή και τον Ρατσισμό και μεταναστευτικές κοινότητες.
