Δώδεκα συγγραφείς μάς συστήνουν τα νέα βιβλία τους
Επιμέλεια: Μισέλ Φάις
Παλαιότερα η εαρινή περίοδος είχε άτυπα έναν συμπληρωματικό χαρακτήρα, καθώς οι εκδότες προωθούσαν τα βαριά χαρτιά τους τη φθινοπωρινή περίοδο. Αυτό πλέον δεν ισχύει. Η παρατεταμένη κρίση και ανασφάλεια ώθησε τους εκδότες να γίνουν πιο ευέλικτοι και υπομονετικοί και να διασπείρουν τα βιβλία τους στο μήκος όλης της χρονιάς, διευρύνοντας ουσιαστικά τη δυναμική τους. Αυτό εξάλλου το μαρτυρούν οι ίδιοι οι τίτλοι που αναμένει το βιβλιόφιλο κοινό τις επόμενες εβδομάδες.
Από αυτούς τους πεζογραφικούς τίτλους, που θα εκτεθούν στις ανοιξιάτικες προθήκες των βιβλιοπωλείων, ξεχωρίσαμε δώδεκα: συλλογές διηγημάτων, νουβέλες και μυθιστορήματα, συγγραφέων μιας πλούσιας θεματικής και εκφραστικής κλίμακας.
Ιστορία, πολιτική, ψυχανάλυση, ενδοσκόπηση, ερωτισμός, γλωσσική αναζήτηση, παρωδία, αστυνομική γραφή είναι κάποιοι από τους «τόπους» που πατάνε οι δώδεκα συγγραφείς για να αφηγηθούν τις ιστορίες των υπό έκδοση ή φρεσκοτυπωμένων βιβλίων τους.
Δώδεκα πρόσωπα της γραφής μιλούν σε πρώτο πρόσωπο για τους θεματικούς άξονες, τις εμμονές τους, τις στρατηγικές αφήγησης, μας μεταδίδουν το άρωμα των βιβλίων τους πριν αυτά παραδοθούν στην απόλαυση και στην κρίση του αναγνώστη, του σιναφιού, της κριτικής.
…………………………………………………………………………………………………………………………
Τάσος Γουδέλης, «Ωραίο ατύχημα». Διηγήματα. Εκδόσεις Κέδρος.
Ο τίτλος του βιβλίου είναι δανεισμένος από ένα διήγημα της συλλογής και εκφράζει, γενικότερα, ένα οξύμωρο, το οποίο παραπέμπει, σε τελευταία ανάλυση, στην ίδια τη γραφή: στο ατελέσφορό της, στο αντιφατικό περιβάλλον της, μέσα στο οποίο είναι υποχρεωμένος να κινηθεί ο συγγραφέας, αντλώντας από αυτήν ικανοποίηση και μαζί υποφέροντας. Πιστεύω ότι αυτό συμβαίνει σε τέτοιο βαθμό, ώστε αυτά τα δύο αισθήματα αναμειγνύονται αξεδιάλυτα. Η γραφή είναι ένα «happy accident»…
Τα θέματα των διηγημάτων είναι ποικίλα: ενδολογοτεχνικά-διακειμενικά (σε ένα από αυτά χρησιμοποιείται η τεχνική του ψευδοντοκουμέντου), αυτοαναφορικά-εξομολογητικά και μυθοπλαστικά (με «ιστορίες» αντλημένες από τη συγχρονία και το παρελθόν).
Ως συνήθως αποφεύγω την παραδοσιακή, αφηγηματική πρόζα, που βασίζεται στην αριστοτελική λογική, χωρίς, όμως, να την προδίδω ολότελα. Προσπαθώ πάντα να βρίσκω ενδιάμεσους τρόπους, ώστε το «νόημα» να πολιορκείται πολλαπλώς. Γιατί πιστεύω στη συνθετότητα των πραγμάτων και στις απαιτήσεις τους να προσεγγισθούν ανάλογα. Δεν με ενδιαφέρει η μονοδιάστατη, αναπαραστατική μέθοδος: ο ρεαλισμός που αναπαράγει πιστά την πραγματικότητα και δεν την υπερβαίνει.
……………………………………………………………………………………………………………………….
Λουκία Δέρβη, «Group therapy». Μυθιστόρημα. Εκδόσεις Μελάνι.
Πρόκειται για την ιστορία τεσσάρων γυναικών που ψάχνουν να βρουν η καθεμία και όλες μαζί την αλήθεια στις σχέσεις τους. Ξεκινώντας από έναν απαγορευμένο έρωτα κι ένα ψέμα, η Χριστίνα, η συντονίστρια της ομάδας τριών κοριτσιών, οδηγεί το γκρουπ σ’ ένα επικίνδυνο μονοπάτι με αβέβαιο τέλος για όλες. Η τριτοπρόσωπη αφήγηση της ιστορίας διευκολύνει τον αναγνώστη να έρθει σ’ επαφή με τις ψυχολογικές διεργασίες των τεσσάρων ηρωίδων και να παρακολουθήσει την κλιμάκωση των γεγονότων στη ζωή τους. Πρόκειται για μια ιστορία αναζήτησης της ουσιαστικής επαφής και της αλήθειας στον έρωτα μέσα από αναπάντεχους δρόμους. Η σχέση των κοριτσιών αναπτύσσεται και εξελίσσεται εντός των ορίων του γκρουπ κι εντέλει έξω από αυτό και τις βοηθάει να εξιχνιάσουν ένα έγκλημα που αποδεικνύεται καταλύτης για τα προβλήματά τους. Οσο για τη Χριστίνα, το κεντρικό πρόσωπο της ιστορίας, μένει να αντιμετωπίσει τελευταία τις συνέπειες του ψέματός της.
………………………………………………………………………………………………………………….
Ζέφη Κόλλια, «Λώρα, η τελευταία των Μαρξ». Μυθιστόρημα. Εκδόσεις Μεταίχμιο.
Βρισκόμαστε στο Παρίσι, Νοέμβριος, 1911. Η Λώρα και ο Πωλ Λαφάργκ αυτοκτονούν στα δωμάτια της οικείας τους, μιας έπαυλης αγορασμένης με τα χρήματα της κληρονομιάς του Φρίντριχ Ενγκελς. Η είδηση για τη διπλή αυτοχειρία τους αφήνει άφωνο το διεθνές επαναστατικό κίνημα, εγείροντας μια σειρά αναπάντητων ερωτημάτων.
Η Λώρα ήταν μόλις δύο ετών όταν στο άθλιο σπίτι της εξορίας τους στο Βέλγιο ο πατέρας της, Καρλ Μαρξ, μαζί με τον «θείο Φρεντ» συνέγραφαν το «Κομμουνιστικό Μανιφέστο». Το 1851, τις μέρες που ο Ναπολέων Γ΄ κατέλυε με πραξικόπημα τη Δεύτερη Γαλλική Δημοκρατία, η οικογένεια του Πωλ Λαφάργκ κατέφθανε στη Γαλλία από την Κούβα, για να σωθεί από την εξέγερση των σκλάβων. Δεκατέσσερα χρόνια αργότερα οι δυο νέοι θα συναντιούνταν στο πλατύσκαλο της οικείας των Μαρξ στο Λονδίνο, όπου ο αναρχικός φοιτητής της Ιατρικής μετέφερε στον δόκτορα Μαρξ έγγραφα για την πορεία της νεοσύστατης Διεθνούς Ενωσης Εργατών στο Παρίσι.
Η βιογραφική μυθιστορία ενός σπουδαίου ζεύγους επαναστατών με φόντο τα κυριότερα γεγονότα και πρόσωπα που καθόρισαν την πορεία του σοσιαλιστικού κινήματος από τα μέσα του 19ου ώς τις αρχές του 20ου αιώνα.
………………………………………………………………………………………………………………….
Μαρία Κουγιουμτζή, «Κι αν δεν ξημερώσει;». Μυθιστόρημα. Εκδόσεις Καστανιώτη.
Εν μέσω κρίσης που διαλύει τη χώρα και ταπεινώνει τους πολίτες, τρεις άντρες έρχονται από την Ακαδημία Πολέμου στην οποία υπηρετούν με σκοτεινές εντολές που ώς μια ορισμένη μέρα αγνοούν. Οταν ο σκοπός τους γίνεται φανερός, έχουν να παλέψουν με τις ενοχές και τις τύψεις τους, να πάρουν τη μεγάλη απόφαση που θα στιγματίσει τη ζωή τους. Ταυτόχρονα, κινούνται μέσα στην πόλη και την αντιμετωπίζουν με ποικίλα συναισθήματα, μόνοι και ταραγμένοι, αναποφάσιστοι, ακουμπούν στον έρωτα για να ξεκουραστούν ή να πεθάνουν.
Παράλληλα, τα ΜΑΤ, οι διαδηλώσεις, οι νέοι και οι νέες, οι πυρκαγιές, τα κλομπ και οι μολότοφ, οι αυτοκτονίες και τα συσσίτια, μια πόλη που ανασαίνει βαριά μέσα απ’ τα χημικά, μια πόλη που τη νύχτα μετατρέπεται σε υπαίθριο κρεβάτι αστέγων, μετανάστες και παιδιά των φαναριών, όμως κυρίως ο ανθρώπινος πόνος ριγμένος στον δρόμο, άπλυτος, επιθετικός, φιλάνθρωπος, ερωτικός.
Αφήγηση σε πρώτο και τρίτο πρόσωπο με εσωτερικούς μονολόγους.
……………………………………………………………………………………………………………….
Γιώργος Μητάς, «Το σπίτι». Νουβέλα. Εκδόσεις Κίχλη.
Μια παράξενη πρόσκληση, ένας εκκεντρικός συλλέκτης, τέσσερις στίχοι του Λέοναρντ Κοέν, ένας υπηρέτης που λατρεύει την αμερικανική τζαζ, ένας γάτος με το όνομα Βεελζεβούλ, μια ασυνήθιστη δοκιμασία: αυτοί είναι οι αρμοί γύρω από τους οποίους αρθρώνεται η πλοκή του «Σπιτιού» ― μιας ιστορίας που εκτυλίσσεται στη χειμωνιάτικη Υδρα, μέσα στους τοίχους ενός απομονωμένου αρχοντικού.
Ο κύριος Κάλφογλου, ο οικοδεσπότης, ο Συμεών, ο ιδιόρρυθμος μπάτλερ, και ο νεαρός τους καλεσμένος, ο υπό δοκιμασία συγγραφέας Νίκος Βελισάρης, είναι δέσμιοι ενός αλλόκοτου παιχνιδιού, στο οποίο το Σπίτι που τους φιλοξενεί αλλά και το ίδιο το νησί συμμετέχουν ενεργά, καθορίζοντας την έκβασή του.
Συνδυάζοντας στοιχεία της ιστορίας μυστηρίου, της αστυνομικής πλοκής αλλά και στοιχεία του φανταστικού, αξιοποιώντας την αμεσότητα της πρωτοπρόσωπης αφήγησης, το «Σπίτι» μιλά για την περιπέτεια της γραφής, τα δώρα και τους κινδύνους που κρύβονται στον δρόμο για την κατάκτησή της, αποτολμώντας συγχρόνως ένα σχόλιο πάνω στον χρόνο, την απώλεια και το σκοτάδι της ανθρώπινης ψυχής.
………………………………………………………………………………………………………………………………..
Μιχάλης Μοδινός, «Αγρια Δύση – μια ερωτική ιστορία». Μυθιστόρημα. Εκδόσεις Καστανιώτη.
Πόσο άγρια είναι η Δύση στα μάτια της Ανατολής; Είναι δυνατή η καθολική ευημερία; Είναι εξαγώγιμες αξίες του δυτικού πολιτισμού όπως η ελευθερία, η ισονομία, η δημοκρατία; Πόσο δίκαιη είναι η παγκόσμια ανάπτυξη;
Αυτές και άλλες εμμονές μου αναδύονται μέσω της ζωής μιας Αμερικανίδας μεγαλωμένης στην Αγρια Δύση, μετέπειτα εμπειρογνώμονος διεθνών οργανισμών. Αρχίζει να την αφηγείται το καλοκαίρι της Μεταπολίτευσης στη Μήλο και συγκροτείται σταδιακά από έναν Ελληνα συγγραφέα, αποκαλύπτοντας τους αρμούς της γραφής. Η πολυκύμαντη ερωτική ιστορία τους δεκαετιών αντανακλά σχέσεις κυριαρχίας και υποτέλειας, αφοσίωσης και ελευθερίας, φυγής και ριζώματος. Ανάπτυξη και υπανάπτυξη, δημοκρατία και εξουσία, φύση και πολιτισμός συνιστούν τα δίπολα ενός πολιτικού μυθιστορήματος δρόμου, που αντανακλά τις σχέσεις των δύο χωρών. Οι αναφορές σε ποικίλα σημεία του πλανήτη αλλά και στην Ελλάδα με τη ματιά του Ντον Ντελίλλο (που εμφανίζεται ως ήρωας στο βιβλίο), στοχεύουν σε μια αίσθηση οικουμενικότητας. Μόνο στο τέλος θα αποκαλυφθεί η κρυμμένη αλήθεια της ιστορίας και θα αναδυθούν οι βαθύτερες επιθυμίες των ηρώων.
……………………………………………………………………………………………………………………..
Γιώργος Μπράμος, «Ψέμα του λύκου». Μυθιστόρημα. Εκδόσεις Καστανιώτη.
Πολλοί ισχυρίζονται πως το ψέμα, όσο εφευρετικό, κυνικό κι αμαρτωλό κι αν είναι, έχει μόνο μια διάσταση: ισχύει ή δεν ισχύει. Η αλήθεια, αντίθετα, είναι πολυπρισμική, τη χαρακτηρίζει η σχετικότητα. Οταν άρχισα να γράφω το «Ψέμα του λύκου, δεν με απασχολούσαν τόσο βαρύγδουπες «φιλοσοφίες». Ηθελα μόνο να γράψω για τον καθοριστικό καημό -την προδοσία του φίλου- που ακινητοποίησε έναν άνθρωπο, να μιλήσω για τον ανεκπλήρωτο έρωτα κι ακόμα να δω τη μικρή ιστορία μιας τυπικής αριστερής οικογένειας. Στην άλλη όχθη είναι ένας αστυνομικός, που εργάζεται μες στην ανθρώπινη λάσπη, στην υπηρεσία που κυνηγάει φονιάδες, αλλά μένει αμήχανος, αφελής και «αθώος». Μόνο η αποκάλυψη ενός απροσδόκητου μυστικού θα ανατρέψει τη δική του ζωή και θα ακινητοποιήσει και τον ίδιο. Θύτης και θύμα, αλήθεια και ψέμα, δίκιο κι άδικο, δίπολα και σχετικότητες, που αποκλίνουν και συγκλίνουν, στο «Ψέμα του λύκου» προσπαθώ να τα διατυπώσω, ψηλαφώντας το πρόσωπο του νεοελληνικού Ιανού.
……………………………………………………………………………………………………………..
Ντορίνα Παπαλιού, «Το Απαραίτητο Φως». Μυθιστόρημα. Εκδόσεις Ίκαρος.
Δεν είναι αστυνομικό μυθιστόρημα, παρότι αγαπώ το είδος και η επιθυμία μου μέσα από τη δράση και την πλοκή είναι να κρατήσω τον αναγνώστη σε συνεχή αγωνία μέχρι τη λύση του μυστηρίου. Το μυθιστόρημα δεν ακολουθεί τους κανόνες του είδους.
Εκτυλίσσεται μέσα από δυο παράλληλες ιστορίες, άρρηκτα συνδεδεμένες. Η ηρωίδα της πρώτης, η Λουίζα Λορετζάτου, επιστρέφει στην Αθήνα από την Οξφόρδη μετά τον ξαφνικό θάνατο του πατέρα της, επιφανούς δικηγόρου. Την περιμένει το τελευταίο του μήνυμα: η μοναδική, άγνωστη σ’ εκείνη φωτογραφία ενός πίνακα του Τζόναθαν Ντόντσον, διάσημου Σκοτσέζου ζωγράφου του 19ου αιώνα, που κλάπηκε από την οικογένειά της στα χρόνια της Κατοχής. Η ηρωίδα της δεύτερης είναι η γιαγιά της Λουίζας, η ζωγράφος Λουίζ Χατζηλουκά-Λορετζάτου, στην οποία ανήκε ο πίνακας.
Μέσα από την αναζήτηση ενός χαμένου αντικειμένου, θέλησα να εξερευνήσω τους εύθραυστους δεσμούς που ενώνουν το παρελθόν με το παρόν, τη σχέση της απώλειας με τη μνήμη, αλλά και τη διάσταση ανάμεσα σε αυτό που συνέβη και αυτό που μεταφέρεται, την ιστορία και τις αφηγήσεις της. Και, τελικά, τι είναι αυτό που έχουμε περισσότερο ανάγκη: την αλήθεια ή τους μύθους;
…………………………………………………………………………………………………………
Μάκης Τσίτας, «Σάκος». Μυθιστόρημα. Εκδόσεις Κίχλη.
Πρώτα βρήκα τον ήρωα. Τον ονόμασα Χρυσοβαλάντη και ξεκίνησα, τον Αύγουστο του 1996, να κρατάω γι’ αυτόν σημειώσεις. Σκεφτόμουν να φτιάξω ένα ολιγοσέλιδο διήγημα, σαν αυτά που υπήρχαν στο πρώτο μου βιβλίο («Πάτυ εκ του Πετρούλα», εκδ. Καστανιώτη) το οποίο είχε κυκλοφορήσει δύο μήνες πριν. Ομως μαζεύτηκε πολύ υλικό κι όταν τον Αύγουστο του 2000 ξεκίνησα το γράψιμο, κατάλαβα ότι έχω να κάνω πια με μυθιστόρημα. Η μορφή του υλικού υπαγόρευσε την πρωτοπρόσωπη και μη γραμμική αφήγηση.
Ο Χρυσοβαλάντης είναι ένας χοντρός πενηντάρης που ζει στην προ Ολυμπιακών Αγώνων, Αθήνα. Ανθρωπος βαθιά θρησκευόμενος, ευγενικός, καλοπροαίρετος, φοβισμένος. Κι επίσης εύστροφος, με χιούμορ, φιλόδοξος ποιητής και θαυμαστής του ωραίου φύλου με ιδιαίτερη αδυναμία στις Ρωσίδες. Αλλά κι ένας εξαιρετικά ταλαιπωρημένος άνθρωπος. Εν τέλει: ένας αντι-ήρωας, ένα πλάσμα που ζητάει αγάπη και αξιοπρέπεια στην Ελλάδα που καταρρέει.
Το μυθιστόρημα τελείωσε (;) τον Οκτώβριο του 2008. Επειτα από πολύ κόπο. Και είμαι πολύ χαρούμενος γιατί έπεσε στα καλύτερα χέρια: της Γιώτας Κριτσέλη των εκδόσεων «Κίχλη», που το αγάπησε από την πρώτη στιγμή.
…………………………………………………………………………………………………………………….
Θανάσης Χειμωνάς, «Ζούμε τις τελευταίες μας μέρες». Μυθιστόρημα. Εκδόσεις Πατάκης.
Το «Ζούμε τις τελευταίες μας μέρες» είναι η ιστορία της Κατερίνας. Μιας νεαρής γυναίκας που ερωτεύεται έναν άγνωστο που συναντά στον δρόμο. Οταν βλέπει πως όλη αυτή η «περιπέτεια» δεν οδηγεί πουθενά, αποφασίζει να ακολουθήσει έναν πρώην φίλο της στο Παρίσι. Και εκεί όμως δεν αισθάνεται άνετα μέχρι που ένα -σχεδόν μεταφυσικό- γεγονός την «αναγκάζει» να επιστρέψει στην Αθήνα. Θα ξαναπροσπαθήσει να βρει τον μεγάλο της «έρωτα», εκείνο τον μυστηριώδη άγνωστο. Θα τα καταφέρει και, για λίγο, όλα θα πηγαίνουν καλά. Ενα τραγικό συμβάν όμως θα αλλάξει τα πάντα. Το «Ζούμε τις τελευταίες μας μέρες» είναι η ιστορία ενός έρωτα. Ενός έρωτα αλλόκοτου και δυσκίνητου, όπως συμβαίνει πάντα στα βιβλία μου. Μεγάλο ρόλο όμως παίζει και το φόντο: Η Ελλάδα της κρίσης, των μαγαζιών που κλείνουν, των επεισοδίων και της βίας, του «Δόγματος του σοκ».
……………………………………………………………………………………………………………….
Ελενα Χουζούρη, «Δυο φορές αθώα». Μυθιστόρημα. Εκδόσεις Κέδρος.
Η έρευνα που ανατίθεται στην 27χρονη δημοσιογράφο Δανάη Ζ., για την τύχη των παιδιών των Ελλήνων πολιτικών προσφύγων στην Ελλάδα του 2011, γίνεται η αφορμή να ξετυλιχτούν οι «δύο ζωές» της 58χρονης Βερόνικα Κ. Αλλεπάλληλες ματαιώσεις, δυσβάστακτες αλήθειες και ψέματα, κι ένας μεγάλος απαγορευμένος έρωτας συνθέτουν τις «δύο ζωές» της στο μεταίχμιο δύο κόσμων, δύο εποχών, δύο πατρίδων. Ενα παλιό μυστικό όμως που θα έρθει στο φως θα αλλάξει τη ζωή της 27χρονης δημοσιογράφου. Η οποία μετά το κλείσιμο της εφημερίδας της θα ακολουθήσει τον αντίθετο από την Βερόνικα Κ. δρόμο. Θα φύγει, παρά τη θέλησή της, από την Ελλάδα που βυθίζεται στην κρίση. Ενα μυθιστόρημα που συνεχίζει και διευρύνει τα ερωτήματα του «Πατρίδα από βαμβάκι» για τη μοίρα αυτού του τόπου και των ανθρώπων του, μέσα από τις συμπληγάδες της Ιστορίας και των εκάστοτε συνθηκών. Ενα μυθιστόρημα έντονων εσωτερικών ψυχικών συγκρούσεων που αφηγηματικά αναπτύσσεται μέσα από συνεχείς εναλλαγές του χρόνου ανάμεσα στο σήμερα και στο χθες, εσωτερικούς μονολόγους, θραύσματα επιστολών, συνεντεύξεις, φωτογραφίες και έμμεσες ή άμεσες αναφορές στη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο.
…………………………………………………………………………………………………………….
Ελισάβετ Χρονοπούλου, «Φοράει κουστούμι». Νουβέλα. Εκδόσεις Πόλις.
Μια χειρόγραφη νουβέλα που πολτοποιείται μέσα σ’ ένα σκουπιδιάρικο και κανείς δεν μπορεί να τη σώσει. Η Αμαλία που έμεινε 72 χρόνια παντέρημη σ’ ένα καλύβι δίπλα στο ποτάμι με τις κατσίκες της. Ο Μαρτίν, κατακόκκινος με βουρκωμένα μάτια, μπροστά στον δάσκαλο που βρήκε το γαμοσταυρουδάκι της Αλεξάνδρας μέσα στην τσάντα του. Ο Λευτέρης φρικαρισμένος απ' τη διέγερση που του προκαλούν οι κραυγές της Παναγιωτούλας μέσ' απ’ το πηγάδι που την έριξε για να πεθάνει. Η Ειρήνη που, με το βλέμμα του μαστουρωμένου πανικού, ορμάει γυμνή στις σκάλες της πολυκατοικίας, στέκεται στο κεφαλόσκαλο, μπροστά στον κύριο Καρδαρά που περιμένει το ασανσέρ, και ξύνεται μέχρι να ματώσει. Ο γυμνός άντρας που κρυφακούει, κολλημένος στη μεσοτοιχία, τα βογγητά ενός κοριτσιού, απ’ το διπλανό δωμάτιο του ξενοδοχείου. Και τα ουρλιαχτά. Και θέλει να τη σώσει, αλλά αυτή δεν θέλει να σωθεί.
