AΦΙΕΡΩΜΑ/ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Του Γιάννη Α. Μυλόπουλου*

Το ερώτημα αν το νερό είναι δημόσιο ή ιδιωτικό αγαθό δεν μπορεί εύκολα να απαντηθεί, εξαιτίας του πολυδιάστατου ρόλου του, καθώς και της εμπλοκής του νερού σε ένα μεγάλο πλήθος διεργασιών και δραστηριοτήτων. Εκεί λοιπόν που το νερό συντηρεί τη ζωή, όπως συμβαίνει στη φύση και στην ύδρευση, ασφαλώς και είναι δημόσιο αγαθό και έχει σαφή κοινωνικό χαρακτήρα. Εκεί όμως που το νερό συντηρεί την οικονομία, όπως συμβαίνει για παράδειγμα στις αγροτικές, βιομηχανικές ή τουριστικές δραστηριότητες, εκεί μπορεί να αντιμετωπίζεται, υπό κανόνες και προϋποθέσεις που αφορούν την προστασία και την εξοικονόμησή του, ως ιδιωτικό αγαθό οικονομικού χαρακτήρα. Δεν υπάρχει συνεπώς καμία αμφιβολία ότι το νερό της ύδρευσης είναι δημόσιο αγαθό που πρέπει να αντιμετωπίζεται με όρους κοινωνικούς.

Μια ακόμη ιδιαιτερότητα του νερού της ύδρευσης που επιβάλλει τη διαχείρισή του ως δημόσιου αγαθού είναι η ανεπάρκεια των διαθέσιμων υδατικών αποθεμάτων, η οποία αναγορεύει ως κορυφαία προτεραιότητα της διαχείρισης του νερού την επίτευξη του στόχου της εξοικονόμησής του. Σ' αυτόν τον στόχο κατατείνουν άλλωστε και οι οικονομικές μέθοδοι που εφαρμόζονται στον τομέα της ύδρευσης. Αν συνεπώς το νερό της ύδρευσης ιδιωτικοποιηθεί, τότε η ιδιωτική πλέον εταιρεία της ύδρευσης θα είναι η μόνη επιχείρηση στον κόσμο που θα προσπαθεί να αποκομίσει κέρδη όχι από την αύξηση, αλλά αντίθετα, από τη μείωση των πωλήσεών της. Γεγονός που θα την αναγκάσει να προχωρήσει σε μεγάλες αυξήσεις του κόστους των παρεχόμενων υπηρεσιών της, σε βάρος ασφαλώς των πολιτών, προκειμένου να αντισταθμίσει τη ζημιά από τον αναγκαστικό περιορισμό των προς πώληση αποθεμάτων.

Ενα ακόμη χαρακτηριστικό του νερού της ύδρευσης, τέλος, ασυμβίβαστο με την ιδιωτικοποίησή του, αφού συγκρούεται με την αρχή του ελεύθερου ανταγωνισμού, είναι ο μονοπωλιακός χαρακτήρας των σχετικών υπηρεσιών. Η πώληση δηλαδή ενός μονοπωλιακού προϊόντος και η παραχώρηση του σχετικού προνομίου σε ιδιώτη αποτελεί τον ορισμό του σκανδάλου.

Στην περίπτωση της κερδοφόρου ΕΥΑΘ μάλιστα, το σκάνδαλο αποκτά διαστάσεις-μαμούθ, αν σκεφτεί κανείς ότι όχι μόνο το προνόμιο του μονοπωλίου, αλλά και τα μέχρι τώρα κέρδη της επιχείρησης θα… δωρηθούν στον ιδιώτη που θα επιλεγεί.

Είναι άραγε τόσο… κουτοί οι Γάλλοι και οι Βρετανοί, οι οποίοι, αν και σήκωσαν πρώτοι τη σημαία της ιδιωτικοποίησης του νερού της ύδρευσης, τώρα, αναγνωρίζοντας μετά από εμπειρία δεκαετιών το λάθος τους, την υποστέλλουν;

………………………………………………………………….

*Πρύτανης ΑΠΘ