Της Ντίνας Δασκαλοπούλου
Οταν γλυκοχαράζει κι όταν ο ήλιος πέσει, ο ουρανός της γεμίζει χρώματα. Μιναρέδες και καμπαναριά, στενοσόκακα και στοές, σεράγια και βυζαντινά κάστρα. Τα Γιάννενα των παραμυθιών είναι μια πόλη ζεστή όσο και οι κάτοικοί της. Είναι παράξενοι οι Ηπειρώτες: συνήθως δεν μιλούν πολύ και σε κοιτάζουν με μάτια στοχαστικά. Δεν είναι σνομπ, είναι ντροπαλοί. Ετσι, στον τομέα της αλληλεγγύης έχουν κάνει εξαιρετική δουλειά, αλλά κανείς τους δεν θα το διατυμπανίσει. Το Εναλλακτικό Δίκτυο Ανταλλαγών & Αλληλεγγύης γεννήθηκε τον Μάρτιο από ενεργούς πολίτες που θέλησαν να αναπτύξουν ένα τοπικό σύστημα φιλικών ανταλλαγών υπηρεσιών και προϊόντων.
«Η πόλη μας είχε παρελθόν στα κινήματα: από την υπεράσπιση των δημόσιων χώρων μέχρι τους Παγουρίστας», λέει ο Κώστας Σαρρέας κι η απορία μου είναι προφανής: τι είναι οι Παγουρίστας αδερφέ; Ο Κώστας γελάει: «Κάθε περιοχή έχει το παρατσούκλι της. Τους Αρτινούς τους λέμε νερατζόκωλους, τους Πρεβεζάνους Σαρδέλες, εμείς οι Γιαννιώτες είμαστε οι Παγουρίσιοι. Ο μύθος έλεγε πως προσπαθούσαμε να αδειάσουμε τη λίμνη με τα παγούρια μας. Ετσι, όταν πριν λίγα χρόνια φτιάξαμε αυτή την ομάδα με σκοπό να καθαρίζουμε την πόλη και να συλλέγουμε ρούχα, διαλέξαμε αυτό το όνομα. Το Δίκτυό μας μπορεί να γεννήθηκε πριν από λίγους μήνες, αλλά οι απαρχές του ήταν στους Παγουρίστας, στο κίνημα για τη διάσωση του δημοτικού χώρου “Οασις” και, φυσικά, στις πλατείες του 2011».
«Η πρώτη μας κίνηση ήταν, τον Δεκέμβριο, να οργανώσουμε ένα διήμερο παζάρι», αφηγείται ο Σωτήρης Σιαμαντούρας. «Ημασταν άγνωστοι μεταξύ μας, αλλά η συνύπαρξή μας στην πλατεία κι οι κουβέντες μας εκεί μας έφεραν κοντά. Ενα χρόνο αργότερα μπήκαμε στη διαδικασία τού “Χωρίς Μεσάζοντες”. Αυτή η κίνηση έφερε κοντά μας πάρα πολύ κόσμο, αφού από την αγορά μας ψωνίζουν 700 οικογένειες. Εξίσου σημαντικό ρόλο στο να γνωριστούμε με τους συμπολίτες μας έπαιξε ο “Μπαχτσές”, το ανταλλακτικό παζάρι που κάνουμε κάθε Σάββατο». Το πιο πρόσφατο «παιδί» του Δικτύου είναι το ΤΕΜ: η Τοπική Εναλλακτική Μονάδα, που λειτουργεί ως άυλο νόμισμα ανταλλαγών.
Αυτό που κάνει ιδιαίτερο το Δίκτυο των Ιωαννίνων είναι η έμφαση που δίνουν σε κρίσιμες λεπτομέρειες: είναι οι μόνοι, ας πούμε, από όσους έχω συναντήσει ώς τώρα που θέτουν ως όρο στους παραγωγούς τού «Χωρίς Μεσάζοντες» να έχουν άριστες συνθήκες εργασίας για τους εργάτες γης. Αλλη μια εξίσου σημαντική κι ενδεικτική λεπτομέρεια της αντίληψης που έχουν οι άνθρωποι εδώ, είναι οι λαχανόκηποι. Μας εξηγεί ο Γιώργος Παπαχριστοδούλου: «Το Πανεπιστήμιο έχει παραχωρήσει δυο κτήματα 4 στρεμμάτων το καθένα και τα καλλιεργούμε συλλογικά κι ατομικά. Είναι περίπου 50 οι καλλιεργητές που παίρνουν τη σοδειά για το σπίτι κι άλλοι 10 στο συλλογικό. Εκεί τα φυτά καλλιεργούνται κυρίως για να διασωθούν οι σπόροι σε συνεργασία με το Πελίτι (σ.σ. Αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία που ασχολείται με τη συλλογή, διάδοση και διάσωση των ντόπιων ποικιλιών. Επίσης ασχολείται και με την καταγραφή των αυτόχθονων αγροτικών ζώων)».
Πρόσφατα η -κατακίτρινη- «Μπιλντ» έκανε ρεπορτάζ στα Γιάννενα, χαρακτηρίζοντας την πόλη τον «πιο άπελπι τόπο για να ζεις» αφού η ανεργία ξεπερνάει το 70%. Είναι όντως έτσι; ρωτάω τον Σάββα Δημητριάδη. «Η ανεργία όντως είναι πολύ υψηλή κι υπάρχει χάσμα ανάμεσα στις γειτονιές` υπάρχουν χλιδάτες περιοχές και πάμφτωχες. Τα γύρω χωριά έχουν ερημώσει και η βιομηχανική μας ζώνη κατ' ευφημισμό αποκαλείται έτσι – είναι κυρίως logistics και αποθήκες”. Ο Γιώργος κάνει τον θετικό απολογισμό: “είμαστε φοιτητούπολη – κι αυτό δίνει ζωντάνια, κίνηση και δουλειές. Επίσης, παρ' όλο που είμαστε η γενέτειρα του Αβέρωφ κι ένα από τα θέατρα των συγκρούσεων του εμφυλίου, υπάρχει μια ισχυρή δημοκρατική παράδοση στην πόλη. Τα Γιάννενα θεωρούνταν κάστρο της Δεξιάς και τη δεκαετία του 1980 οι Κνίτες κι οι Πασόκοι έπαιζαν ξύλο με τους σκληρούς δεξιούς στους δρόμους. Αυτή ακριβώς η παράδοση και η ισχυρή παρουσία της Αριστεράς και των αντιεξουσιαστών, εξηγεί γιατί εδώ ναζί δεν υπάρχουν ούτε για δείγμα».
Την περασμένη Κυριακή το Δίκτυο προσκάλεσε την εφημερίδα μας σε μια εκδήλωση για τα συνεταιριστικά εγχειρήματα. Εκεί δεκάδες Γιαννιώτες μίλησαν για το πώς αντιλαμβάνονται την αλληλέγγυα οικονομία και τι είδους προοπτικές πρέπει να αναπτύξουν άμεσα τα κινήματα, ώστε να περάσουν στο επόμενο στάδιο: αυτό της παραγωγικής ανασυγκρότησης. Από τις πολλές –και πολύ ενδιαφέρουσες- τοποθετήσεις, θα κλείσω με τη φράση που νομίζω συνοψίζει περισσότερο. Είπε, λοιπόν, ο φίλος Γιαννιώτης: «Εχουμε ανάγκη ο ένας τον άλλο και στηρίζουμε ο ένας τον άλλο όχι γιατί τον λυπόμαστε, ούτε γιατί είμαστε καλοί άνθρωποι. Στηρίζουμε τις Εκδόσεις των Συναδέλφων γιατί βγάζουν καλά βιβλία. Στηρίζουμε τους Συντάκτες γιατί είναι μια πολύ καλή εφημερίδα. Στηρίζουμε τους συνεταιρισμούς γιατί μας δίνουν ποιοτικά προϊόντα. Κι όλα αυτά κάνοντας ταυτόχρονα ένα πείραμα εργασίας και ζωής, χωρίς αφεντικά, χωρίς δάνεια, χωρίς επιχειρηματικά συμφέροντα».
…………………………………………………………………………….
→AYΤΟΔΙΑΧΕΙΡΙΖΟΜΕΝΟ ΚΑΜΠΙΝΓΚ ΣΤΗΝ ΑΜΟΡΓΟ
Η Εναλλακτική Δράση οργανώνει εναλλακτικές διακοπές στην Αμοργό. Ο δήμος του νησιού παραχώρησε το δημοτικό κάμπινγκ που για 8 ημέρες (21-29 Ιουλίου) θα λειτουργεί σαν αυτοδιαχειριζόμενος χώρος από ανοιχτή συνέλευση εθελοντών, όπως το κάμπινγκ της Βούλας. Το κάμπινγκ διαθέτει πλήρεις παροχές (τουαλέτες, ντους, κουζίνα για μαγείρεμα, τραπεζαρία κ.λπ.) και η διαμονή θα είναι δωρεάν. Η ανοιχτή συνέλευση οργανώνει κινηματογραφικές προβολές, μουσικές βραδιές, μπιτς-πάρτι και άλλα δρώμενα. Οσοι ψήνεστε, σπεύσατε: οι δηλώσεις συμμετοχής πρέπει να κατατεθούν μέχρι τη Δευτέρα και θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας λόγω περιορισμένων θέσεων (210-8964236 και 6937375040).
Οι σελίδες μας είναι ανοιχτές σε ομάδες, δράσεις, οργανώσεις που προωθούν την ιδέα της αλληλεγγύης. Επικοινωνείτε μαζί μας στο [email protected] και στο 6974-733323.
http://tem-ioannina.gr/
