^{[1] [2]}«Τρελέ Τσιγγάνε, για πού τραβάς; Μέσα στη νύχτα μόνος πού πας;» Το μυαλό –εκτός από το πιο σέξι- είναι και το πιο παράξενο όργανο: με άλλα απασχολείται και, ξαφνικά, εντελώς αναπάντεχα, αλλού τρέχει. Αλλά δεν φταίω εγώ που τραγουδάει το μυαλό μου. Φταίει το Λαγούμι και μια φράση που μόλις άκουσα: «Οι Τσιγγάνοι γελάνε πολύ και τρώνε λίγο. Ποιος είναι πιο ευτυχής; Ενας υπάλληλος με χίλιες βεβαιότητες κι άλλες τόσες ανασφάλειες ή ένας Τσιγγάνος που γυρίζει ελεύθερος παντού;» «Λαγούμι» ονόμασαν το Δίκτυο Κοινωνικής Αλληλεγγύης οι εθελοντές της Ηλιούπολης. Οχι παραπάνω από 10 κάτοικοι, τον Δεκέμβρη του ’12, άρχισαν να κουβεντιάζουν και μέσα σε δύο μόλις μήνες λειτούργησαν αυτόν τον ζεστό χώρο, όπου «εκτός από τρόφιμα και δράσεις μοιραζόμαστε καλημέρες»

 

Της Ντίνας Δασκαλοπούλου

 

Ο Σπύρος Γάκης είναι υπεύθυνος για τα παιχνίδια του μυαλού μου απόψε. Και συνεχίζει: «Οταν η ζωή σου γλιστράει προς τα κάτω, στην αρχή σε πιάνει πανικός, απελπίζεσαι, δεν βλέπεις καθόλου φως. Γι' αυτό πολλοί συμπολίτες μας φτάνουν στην αυτοκτονία. Μπορεί το μυαλό σου να σου λέει πως δεν φταις εσύ για ό,τι σου συμβαίνει, το συναίσθημα όμως δεν τιθασεύεται εύκολα. Η ντροπή μπορεί να γίνει σαρωτική. Οταν λέω να εμπνευστούμε από τον τσιγγάνικο τρόπο ζωής, δεν ισχυρίζομαι επ' ουδενί ότι πρέπει να αποποιηθούμε τα εργασιακά και κοινωνικά μας δικαιώματα και να ζήσουμε χαρούμενα τη φτώχεια μας. Λέω όμως ότι χωρίς χαρά δεν μπορούμε να επιβιώσουμε. Χρειάζεται όλοι μας να γίνουμε πιο συλλογικοί, να μάθουμε να μοιραζόμαστε γύρω από ένα κοινό τσουκάλι».

 

Ζωντανεύει η παλιά γειτονιά

 

Σ' αυτή την πόλη των 150.000 κατοίκων, το πνεύμα της γειτονιάς επιζεί ακόμα, όπως μας εξηγεί η Μαρίνα Ευαγγέλου: «Παρ' όλη την πληθυσμιακή εκτίναξή της στα μέσα της δεκαετίας του ’80, η Ηλιούπολη έχει ακόμα τις μικρογειτονιές της. Μπορεί να είσαι άρρωστη κι η γειτόνισσα να σκουπίσει την αυλή σου ή να σου φέρει ένα πιάτο φαγητό. Αυτό το πνεύμα θέλαμε να φέρουμε και στο Λαγούμι».

 

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι συγκεντρώνουν τρόφιμα σε εβδομαδιαίες εξορμήσεις στα σουπερμάρκετ, συνεργάζονται με τους εργαζόμενους στη λαϊκή, τους χασάπηδες, τους ψαράδες, τους φουρνάρηδες και τους σουβλατζήδες κι εξασφαλίζουν έτσι φαγητό για περίπου 300 άτομα. «Εχει πολύ ενδιαφέρον τι σου απαντούν όταν τους κάνεις την απρόσμενη ερώτηση “γιατί προσφέρεις φαγητό;”», λέει ο Σπύρος.

 

«Η συνήθης απάντηση είναι “γιατί αύριο μπορεί να βρεθώ εγώ στην ίδια θέση”. Οι βεβαιότητες και ο κύκλος της ασφάλειας πλέον έχουν καταρρεύσει για όλους μας. Η μόνη ασφάλεια που μπορούμε να νιώσουμε είναι αν κρατάμε ο ένας το χέρι του άλλου».

 

«Το πρόβλημα στη γειτονιά μας δεν είναι ούτε τεράστιο ούτε ανύπαρκτο», λέει η Μαρίνα. «Στο Λαγούμι μπορείς να δεις από μετανάστες που δεν ξέρουν καν τη γλώσσα μέχρι και νεαρά ζευγάρια με μωρά που έμειναν ξαφνικά άνεργα. Κάποιοι δεν έχουν καν χρήματα για καφέ και ζάχαρη. Ξεκινήσαμε από ανθρώπους του κύκλου μας που ξέραμε ότι αντιμετωπίζουν πρόβλημα και σιγά σιγά επεκταθήκαμε. Τώρα πια, αν δούμε έναν συμπολίτη μας να ψάχνει για φαγητό στα σκουπίδια, δεν είμαστε αναγκασμένοι να στρέψουμε αλλού το βλέμμα. Τώρα μπορούμε να βοηθήσουμε».

 

Στο Λαγούμι –όπως και σε κάθε δίκτυο αλληλεγγύης– απαράβατος όρος για να λάβεις βοήθεια είναι να προσφέρεις κάτι στο σύνολο: τις γνώσεις ή τη βοήθεια ή την άμισθη εργασία σου.

 

Και να συμμετέχεις ενεργά στην αυτοοργάνωση του χώρου: από τις συνελεύσεις μέχρι βάρδιες στο γραφείο. Αυτή η λεπτή κόκκινη γραμμή είναι που διαχωρίζει την αλληλεγγύη από τη φιλανθρωπία. «Η ανάγκη είναι καθοριστική για τους ανθρώπους, αυτή ορίζει τις ζωές μας. Και μπορούμε να αλλάξουμε – με οδύνη και πόνο ασφαλώς, αλλά μπορούμε», λέει ο Σπύρος κάνοντας την εισαγωγή για να διηγηθεί την ιστορία τής –ας την πούμε– Ελένης.

 

Η –ας την πούμε– Ελένη είχε κάποτε μια δουλειά όπως είχαμε κάποτε όλοι μας. Οταν έμεινε άνεργη κι αφού έφαγε όλες τις οικονομίες της, έψαχνε για το γνωστό: μια δουλειά κι ας είναι ό,τι να 'ναι. Τη βρήκε σε μια εταιρεία που κάνει διανομή φυλλαδίων. Συχνά-πυκνά περνούσε έξω από το Λαγούμι, αλλά ποτέ δεν πλησίασε. Μια μέρα με αφόρητη ζέστη την κάλεσαν μέσα για ένα ποτήρι δροσερό νερό.

 

Τα χαρίσματα

 

Η –ας την πούμε– Ελένη το δέχτηκε κι άρχισε τις ερωτήσεις για το τι κάνουν εδώ ετούτοι οι διαφορετικοί άνθρωποι. Με μεγάλο ενθουσιασμό βγήκε το ίδιο απόγευμα μαζί τους σε μια εξόρμηση σε σουπερμάρκετ κι έκτοτε παραμένει ένα από τα πιο ένθερμα μέλη του Λαγουμιού. «Δεν φαντάζεσαι τι χαρίσματα μπορεί να έχει ένας άνθρωπος μέχρι να έρθει η ανάγκη να τα εκδηλώσει», λέει ο Σπύρος. «Η Ελένη είναι χαρισματική στο να πείθει τους ανθρώπους μ' έναν εξαιρετικά γοητευτικό τρόπο. Ούτε η ίδια γνώριζε ότι διέθετε αυτό το ταλέντο μέχρι που δοκίμασε κάτι διαφορετικό από όσα είχε κάνει ώς τώρα».

 

Οπως βλέπετε, είχα καλούς λόγους για να φύγω χαρούμενη από την Ηλιούπολη. Και το μυαλό μου συνεχώς τραγουδούσε: «Πάμε, Τσιγγάνε, πριν την αυγή/ θα 'ρθω μαζί σου και όπου βγει».

 

………………………………………………………………………………………………………………..

 

Δίκτυο Κοινωνικής Αλληλεγγύης Ηλιούπολης Το Λαγούμι

 

Ροβέρτου Γκάλλι 53 ΔΕ-ΠΑ 10.30-12.30 & 18.00-20.00 τηλ. 69 85 01 48 09

 

http://lagouminet.blogspot.gr/

 

Οι σελίδες μας είναι ανοιχτές σε ομάδες, δράσεις, οργανώσεις που προωθούν την ιδέα της αλληλεγγύης. Επικοινωνείτε μαζί μας στο [email protected] και στο 6974-733323.