Οι Ελληνες ερευνητές βρήκαν τρόπο να παρουσιάσουν το έργο τους

Η επιστήμη παράγει λύσεις για την καθημερινότητα αλλά και την επιχειρηματικότητα

Οι τέσσερις προτάσεις που βραβεύτηκαν πιστοποιήθηκαν και έχουν βρει ήδη εφαρμογή

Αυτόνομη πρόσβαση στη θάλασσα

Με μια μίνι διάταξη που δεν προϋποθέτει παρέμβαση στην ακτή όπου τοποθετείται, η ερευνητική ομάδα του Ιγνάτιου Φωτίου από τον ΤΟΒΕΑ Μηχανολογικές Εφαρμογές (Τεχνοβλαστός του Πανεπιστημίου Πατρών) δημιούργησε βοηθητικό εξοπλισμό για άτομα με κινητική αναπηρία ή περιορισμένη κινητικότητα, δίνοντάς τους την ευκαιρία να απολαύσουν απλές δραστηριότητες, όπως το κολύμπι, χωρίς βοήθεια.

Το SEATRAC είναι ενεργειακά αυτόνομη διάταξη, καθώς για τις ανάγκες της χρησιμοποιεί φωτοβολταϊκά πάνελ. Η διάταξη πήρε το Α' Βραβείο Καινοτομίας στον διαγωνισμό ΣΕΒ-Eurobank.

Η διάταξη αποτελεί κατοχυρωμένη ευρεσιτεχνία στην Ελλάδα, την Ευρώπη και τις ΗΠΑ.

Της Αλεξάνδρας Λεφοπούλου

Οταν μιλάμε για καινοτομία συνήθως σκεφτόμαστε εργαστήρια επιστημονικά, μακριά από την καθημερινότητα. Ωστόσο, ο διαγωνισμός «Η Ελλάδα καινοτομεί!» που συνδιοργάνωσαν ο ΣΕΒ (Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών) και η Eurobank, μέλος του ομίλου της Εθνικής Τράπεζας, έφερε για άλλη μία φορά τα επιστημονικά εργαστήρια κοντά στην καθημερινή ζωή, αναδεικνύοντας την υψηλή αξία των Ελλήνων ερευνητών και το πόσο κοντά μπορεί να έρθει η επιστήμη στην καθημερινότητα και τις ανάγκες μας παράγοντας ταυτόχρονα λύσεις αλλά και επιχειρηματικότητα. Εξάλλου στο φουαγιέ του θεάτρου «Ελληνικός Κόσμος» μετά τη βράβευση των καλύτερων προτάσεων, οι συζητήσεις περιστρέφονταν στους άξιους Ελληνες ερευνητές και στο δυναμικό περιβάλλον των spin-off εταιρειών (επιχειρήσεις έντασης γνώσης ή τεχνοβλαστοί).

Ακούγοντας τις προτάσεις που ξεχώρισαν θα ήταν δύσκολο κανείς να ξεχωρίσει κάποιες, καθώς όλες ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες καλύπτοντας διαφορετικά αντικείμενα και ανάγκες της καθημερινής ζωής μας.

Με αφορμή τη βράβευση, προσεγγίζουμε τις ερευνητικές εργασίες που έλαβαν τα πρώτα βραβεία και που ήδη έχουν πιστοποιηθεί και βρει εφαρμογή.

Βιοϊατρική εφαρμογή για φασματική μηχανική υπερ-όραση

Ο δρ Κωνσταντίνος Μπάλας και το Εργαστήριο Ηλεκτρονικής του Τμήματος Ηλεκτρονικών Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Πολυτεχνείου της Κρήτης έχουν δουλέψει πολύ σκληρά για να φτάσουν στο Α' Βραβείο Εφαρμοσμένης Ερευνας στον παραπάνω διαγωνισμό, που δεν αποτελεί την πρώτη διάκριση για τη δουλειά τους. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ερευνητική ομάδα έχει διακριθεί για τη δουλειά της έχοντας ήδη προσελκύσει επενδύσεις από όλο τον κόσμο που ξεπερνούν τα 15 εκατομμύρια ευρώ σε ιατρική τεχνολογία, για προηγούμενη ερευνητική εφαρμογή μη επεμβατικής διαγνωστικής του καρκίνου της μήτρας. Με τη συσκευή ανίχνευσης του καρκίνου της μήτρας έχουν εξεταστεί πάνω από 4.000 γυναίκες σε όλο τον κόσμο, ενώ η τεχνολογία παράγεται εκτός της Ελλάδας.

Η προηγούμενη εμπειρία ήταν αυτή που έδωσε γνώση και εμπειρία για τη νέα εφαρμογή που θα μπορεί να κάνει οπτική βιοψία για πρώιμες καταστάσεις νεοπλασματικών παθήσεων που δεν είναι εύκολα ορατές. Πρόκειται για την πρώτη διεθνώς απεικόνιση κλάσεων εκατομμυρίων φασμάτων με μεγαλύτερη ταχύτητα από αυτήν του ματιού. Η συσκευή μπορεί να ανιχνεύει μικροδομικές και βιοχημικές αλλοιώσεις που συνοδεύουν την εξέλιξη της ασθένειας από την προκαρκινική στην καρκινική φάση σε πρώιμο και θεραπεύσιμο στάδιο.

Η τεχνολογία αυτή αφορά οπτική βιοψία και βασίζεται στα φωτόνια που μεταφέρουν πληροφορίες σχετικά με πρώιμες καταστάσεις νεοπλασματικών παθήσεων, ενώ το κόστος για την απόκτηση ή τη χρήση της συσκευής, σύμφωνα με τον δρα Κωνσταντινο Μπάλα, είναι πολύ χαμηλό, χάρη στις εξελίξεις της κινητής τηλεφωνίας. Η συσκευή μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο για προληπτικό έλεγχο του πληθυσμού όσο και για την έγκαιρη διάγνωση και καθοδήγηση της επιτόπιας θεραπείας.

Η πρόπολη ενάντια στον ήλιο

Η ερευνητική εργασία της APIVITA είναι πρωτοποριακή σε σχέση με τη μελέτη και χρήση μελισσοκομικών προϊόντων. Η ερευνητική της εργασία που πήρε το δεύτερο βραβείο καινοτομίας αφορά την ανάπτυξη μεθόδου εκχύλισης της πρόπολης. Η πρόπολη είναι η ουσία που παράγεται από τις μέλισσες έπειτα από συλλογή ρητινών από φλοιούς φυτών.

Η καινοτόμος μέθοδος εκχύλισης ελληνικής πρόπολης για την παραγωγή υψηλής προστιθέμενης αξίας πρώτης ύλης με αντιοξειδωτική και φωτοπροστατευτική δράση έδωσε στην ερευνητική ομάδα της εταιρείας υπό την Παναγιώτα Δραγάνη το Β' Βραβείο Καινοτομίας στον διαγωνισμό. Η πρωτοτυπία της μεθόδου έγκειται στο γεγονός ότι ταυτόχρονα με την εκχύλιση γίνεται και σχηματισμός συμπλόκων εγκλεισμού των δραστικών συστατικών της πρόπολης (ενθυλάκωση), με αποτέλεσμα την ενίσχυση της σύστασης του εκχυλίσματος και τη διατήρηση της δραστικότητας των συστατικών της πολύτιμης ουσίας.

Το νέο εκχύλισμα προστατεύει από την ηλιακή ακτινοβολία και τη φωτογήρανση και μπορεί να αξιοποιηθεί πολλαπλά τόσο σε λειτουργικά τρόφιμα όσο και σε φάρμακα.

Νανο-ύφανση με έμπνευση από τη φύση

Η φύση και κάποιες επιφάνειές της, είτε φυτών είτε ζώων, αποτελούν έμπνευση για τη μικρο- και νανοτεχνολογία. Επιφάνειες αδιάβροχες ή αυτοκαθαριζόμενες που απωθούν τον πάγο ή άλλα υλικά έδωσαν μέσα από την εξέτασή τους έμπνευση στην ερευνητική ομάδα του καθηγητή Ευάγγελου Γογγολίδη, διευθυντή ερευνών στο Ινστιτούτο Μικροηλεκτρονικής του ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος. Αποτέλεσμα της έρευνάς τους ήταν η ανάπτυξη μιας μεθόδου νανοδόμησης και χημικής τροποποίησης των επιφανειών με χρήση νανοτεχνολογίας αερίου πλάσματος την οποία ονομάζουμε «νανο-ύφανση της ύλης».

Η εξέταση κάποιων επιφανειών στο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο δείχνει ότι αποτελούνται από ιεραρχικές δομές και κάποια οργάνωση. Οι νανοδομές με τη μορφή κώνων, κιόνων ή ινών μπορούν να απωθούν το νερό, τον πάγο, τα λάδια και τους μικροοργανισμούς και παράλληλα να αυτοκαθαρίζονται. Είναι αντανακλαστικές και ελεγχόμενα διαφανείς και γι' αυτό τις αποκαλούν έξυπνες επιφάνειες.

Η ερευνητική ομάδα του «Δημόκριτου» κατάφερε να ενσωματώσει νανοδομημένες επιφάνειες σε βιοαναλυτικά εργαστήρια και να δημιουργήσουν μικροσυστοιχίες με εκατονταπλάσια ευαισθησία σε σχέση με αυτές που συνθέτονται σε ομαλά υποστρώματα.

Η έρευνα αυτή θα μπορούσε να ξαναδημιουργήσει το υλικό. Οι εφαρμογές της έρευνας, άπειρες και ανεξάντλητες. Για παράδειγμα, πλαστικά που δεν κρατούν το νερό ή το λάδι, επιφάνειες που δεν πιάνουν ποτέ μικρόβια, τζάμια που δεν βρέχονται όταν βρέχει και μια πληθώρα καθημερινών ή βιοαναλυτικων εφαρμογών που συνδυάζουν μικρό κόστος και γρήγορη επεξεργασία. Η παραπάνω ερευνητική εργασία βραβεύτηκε από τον διαγωνισμό με το Β' Βραβείο Εφαρμοσμένης Καινοτομίας.