^[1]Δεν ξέρω πόσοι προσέξατε την είδηση ότι το Ιδρυμα Ωνάση αποφάσισε, τελικά, να πάρει πίσω από την καμπάνια Καβάφη στα μέσα μεταφοράς τον στίχο που είχε ξεσηκώσει την μήνιν. Πάει, δεν θα μας ξαναπεί ο Αλεξανδρινός «είν’ επικίνδυνον πράγμα η βία», να τον αντιπαθήσουμε οι αριστεροί, όσο τον σιχαίνονται οι ομοφοβικοί. Στο εξής ο επίμαχος στίχος από το ποίημα «Εν μεγάλη Ελληνική αποικία, 200 π.Χ.» θα κυκλοφορεί ολόκληρος: «Να μη βιαζόμεθα· είν’ επικίνδυνον πράγμα η βία».

Μήπως, όμως, θα ‘πρεπε να μπει από κάτω κι ένας αστερίσκος: Παιδιά, μην αρπάζεστε, τη βιασύνη εννοεί ο ποιητής. Μην έχουμε κι άλλα ντράβαλα. Γιατί είμαι σίγουρη πως ακόμα κι έτσι ολόκληρος, τους επαγγελματίες παρεξηγιάρηδες δεν τους γλιτώνει: το 95% των πολιτών τη βία θα σκεφτεί -πώς λέμε μπουνιές, κλοτσιές;

Ηταν, λοιπόν, λάθος η επιλογή του από το Ιδρυμα Ωνάση, που διαχειρίζεται το Αρχείο Καβάφη; Ναι, δυστυχώς, ήταν. Δεν πήρε υπόψη του το αξιοπερίεργο πολιτικό κλίμα που επικρατεί. Γιατί αν το πήρε και ρίσκαρε, θα έπρεπε να επιμείνει μέχρι τέλους. Αλλωστε, ακόμα και όσοι αντέδρασαν στον στίχο, ήταν προσεχτικοί, όλο με το «σεις» και με το «σας». Φιλολό και μόνον ήταν τα επιχειρήματά τους, ότι δεν βάζεις έναν στίχο κομμένο, ότι άλλο θέλει να πει ο ποιητής… Μαράζι το ‘χω να ακούσω έναν μάγκα, πλην των «Πυρήνων της Φωτιάς» και διαφόρων τέτοιων, να λέει «γιατί, τι κακό έχει η βία;». Ακόμα και ο Κασιδιάρης μάς βγήκε δημοκράτης.

Τώρα που το ξανασκέφτομαι, η πρώτη επικοινωνιακή δράση για το Αρχείο Καβάφη είχε τελικά μεγάλη επιτυχία. Ο Αλεξανδρινός έγινε ο καθρέφτης του κοινωνικού μας παραλόγου. Μας έβαλε σε διάλογο, που ελπίζω ότι θα συνεχιστεί με ειλικρίνεια και στη συζήτηση που ανήγγειλε το Ιδρυμα Ωνάση με θέμα «Τι συμβαίνει όταν ο Καβάφης μπαίνει στο μετρό».

Μάθαμε κι ένα ποίημα ολόκληρο, εκτός από την «Ιθάκη». Αν βρεθούν, μάλιστα, κι άλλες τέτοιες κακές λέξεις στον Αλεξανδρινό σαν τη «βία», λέξεις που να διχάζουν και να προκαλούν κρίσεις, και τις εκμεταλλευθεί έξυπνα το Ιδρυμα Ωναση, να είναι σίγουρο πως σε λίγα χρόνια θα μας έχει κάνει όλους μας καβαφολόγους. Μπορεί να ‘ναι και ο μόνος τρόπος.

Βένα Γεωργακοπούλου