Του Τάσου Παππά

Προβληματισμένα εμφανίζονται πολλά στελέχη του ΠΑΣΟΚ επειδή η ηγεσία σπρώχνει το κόμμα στην αγκαλιά της Νέας Δημοκρατίας. Ενοχλούνται μ’ αυτήν την εξέλιξη και εκτοξεύουν απειλές, για την ώρα γενικού χαρακτήρα, και ως εκ τούτου ακίνδυνες για τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ και την ομάδα που τον πλαισιώνει. Το ερώτημα είναι πότε ανακάλυψαν αυτή τη στροφή; Φαίνεται ότι η αφορμή ήταν το κείμενο της προγραμματικής συμφωνίας που υπέγραψαν Σαμαράς και Βενιζέλος, από το οποίο προκύπτει εκτεταμένη σύγκλιση, η οποία ήταν βεβαίως οφθαλμοφανής στην καθημερινή πρακτική της κυβέρνησης και στις αποφάσεις που προωθούσε, μόνο που τώρα πήρε και τη μορφή γραπτού ντοκουμέντου. Kαι, ως γνωστόν, τα γραπτά μένουν.

Εκπαιδευμένοι οι περισσότεροι εκ των διαφωνούντων σε μια λογική αντιπαλότητας με τη Δεξιά, που έχει ιστορικές ρίζες, δεν βολεύονται με τη σύμπλευση γιατί υποψιάζονται βασίμως πως αυτή δεν θα είναι συγκυριακή. Ωστόσο, τα μηνύματα ήταν σαφή από καιρό. Η θεωρία του μονόδρομου και η αφήγηση περί σωτηρίας της πατρίδας ήταν, και παραμένουν, οι δύο κεντρικοί πυλώνες πάνω στους οποίους στήθηκε η δικομματική κυβέρνηση. Τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ, με εξαιρέσεις, αποδέχτηκαν αυτό το «συμβόλαιο» και κάθε φορά που κάποιος αμφισβητούσε την εγκυρότητά του εκτόξευαν ιερεμιάδες περί δημαγωγίας και λαϊκισμού.

Τον Μάρτιο έγινε το λεγόμενο συντακτικό συνέδριο του ΠΑΣΟΚ. Εκεί ο Ευάγγ. Βενιζέλος περιέγραψε με ωμή γλώσσα την πορεία που είναι υποχρεωμένο να ακολουθήσει το ΠΑΣΟΚ για να συμμετάσχει στην επιχείρηση διάσωσης της Ελλάδας μαζί με τη Νέα Δημοκρατία, προσθέτοντας το εκμαυλιστικό επιχείρημα ότι «ο λαός κάποια στιγμή θα αναγνωρίσει στο ΠΑΣΟΚ το βάρος που αναγκάστηκε να επωμιστεί». Τότε, λοιπόν, οι συζητήσεις περιεστράφησαν γύρω από το αν πρέπει το ΠΑΣΟΚ να μπει στην κυβέρνηση ή να προσφέρει ψήφο ανοχής, για το αν πρέπει να εμπλακούν στελέχη πρώτης γραμμής ή εξωκοινοβουλευτικοί, για το πόσα και ποια υπουργεία του αναλογούν.

Κάποιες λίγες φωνές ριζικά αντίθετες με τη στρατηγική του αρχηγού δεν στάθηκαν ικανές να ταράξουν τον νήδυμο ύπνο των οπαδών της ηγεσίας. Εισέπραξαν τη χλεύη και εξωθήθηκαν στο περιθώριο ή εκτός κόμματος. Η αντίδραση σήμερα είναι καθυστερημένη και εξ αυτού του λόγου ευάλωτη στην κατηγορία για ιδιοτέλεια. Αφού δεν κερδίζει το ΠΑΣΟΚ συμπράττοντας με τη Νέα Δημοκρατία, οφείλει να αναθεωρήσει τη στάση του. Ωστόσο, από τους διαφωνούντες λείπει η πρόταση. Και ορθώς ο κ. Βενιζέλος τούς εγκαλεί για οπορτουνισμό. Αυτός τουλάχιστον έχει μία γραμμή και την υπηρετεί με θρησκευτική ευλάβεια. Οι αντίπαλοί του απλώς ψελλίζουν αναιμικές αντιρρήσεις και μερικές ιδέες που κάποτε στο ΠΑΣΟΚ είχαν ακροατήριο (π.χ. ο διάλογος με την Αριστερά), στην παρούσα φάση όμως έχουν τεθεί εκποδών.