ΗΠΑ Η κατάθεση της αφρόκρεμας των κατασκόπων σε επιτροπή της Γερουσίας, αν και στόχευε σε αυτό, δεν κατεύνασε τις αντιδράσεις των Ευρωπαίων για τις παρακολουθήσεις 35 ηγετών και εκατομμυρίων πολιτών από τη NSA

Της Μαργαρίτας Βεργολιά

^[1]«Οι φίλοι και σύμμαχοι δεν κατασκοπεύουν ο ένας τον άλλο», παραπονέθηκε χθες από την αντίπερα όχθη του Ατλαντικού η αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και επίτροπος Δικαιοσύνης, Βίβιαν Ρέντινγκ, επικεφαλής αντιπροσωπείας της Ε.Ε. που επισκέπτεται τις ΗΠΑ, μεταφέροντας την οργή των Βρυξελλών για την -πολιτική, αλλά πιθανόν και οικονομική- κατασκοπία από την NSA.

«Οι Αμερικανοί εταίροι μας πρέπει να ενεργήσουν άμεσα για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης», τόνισε σε ομιλία της στο Ινστιτούτο Πίτερσον, αφήνοντας μάλιστα να αιωρείται στον αέρα μια ακαθόριστη απειλή για το μέλλον των διαπραγματεύσεων γύρω από τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ ΗΠΑ και Ε.Ε.

Παρ’ όλα αυτά, η εμπιστοσύνη δεν φάνηκε να αποκαταστάθηκε με τη χθεσινή κατάθεση της «αφρόκρεμας» της αμερικανικής αντικατασκοπίας ενώπιον της Επιτροπής Υπηρεσιών Πληροφοριών της Βουλής των Αντιπροσώπων.

Εξηγήσεις… live

Ηταν η δεύτερη φορά μέσα σε μόλις ένα μήνα που η ηγεσία της NSA προσπάθησε, σε απευθείας τηλεοπτική κάλυψη, να εξηγήσει τα ανεξήγητα για την παράνομη παρακολούθηση και καταγραφή τηλεφωνικών και ηλεκτρονικών επικοινωνιών εκατομμυρίων ανθρώπων ανά τον κόσμο και τουλάχιστον 35 ξένων ηγετών.

Περισσότερο σε μια προσπάθεια να διασκεδάσουν τις εντυπώσεις, παρά να δώσουν ουσιαστικές απαντήσεις για το σκάνδαλο μεγατόνων, οι ακροάσεις άρχισαν επεισοδιακά, με μια σύντομη διαμαρτυρία διαδηλωτών που απομακρύνθηκαν κακήν-κακώς από την αίθουσα. Και συνεχίστηκαν με τον Ρεπουμπλικανό πρόεδρο της επιτροπής να χτυπά με… συγκατάβαση την «πλάτη» όσων κάθονταν απέναντί του. «Αυτή είναι η ώρα για ηγεσία, όχι για συγγνώμες», τόνισε κάποια στιγμή με νόημα o Μάικ Ρότζερς, στην προσπάθειά του να μετατρέψει τη διαδικασία σε σόου μικροκομματικών σκοπιμοτήτων.

Μοιραία, οι καταθέσεις έγιναν κι αυτές σε υψηλούς πατριωτικούς τόνους, με αρκετές έμμεσες παραδοχές. «Κατασκοπεύουμε εντός του νόμιμου πλαισίου», τόνισε ο διευθυντής των Αμερικανικών Υπηρεσιών Πληροφοριών, Τζέιμς Κλάπερ, «και οι διαρροές βάζουν σε κίνδυνο την ικανότητά μας να διαφυλάσσουμε την ασφάλεια του αμερικανικού έθνους [...] Εγιναν κακοί χειρισμοί», παραδέχθηκε, «συνήθως εξαιτίας ανθρώπινου λάθους»!

Η θεωρία ενός… πρακτόρικου παρακράτους «ευδοκιμεί» τα τελευταία 24ωρα στους διαδρόμους της Ουάσινγκτον και σε μερίδα του αμερικανικού Τύπου, καθώς ο Λευκός Οίκος εμφανώς επιχειρεί να βγάλει από το μέγα αυτό σκάνδαλο όσο μπορεί την «ουρά» του απ’ έξω. «Δίνουμε [στις υπηρεσίες πληροφοριών] πολιτικές κατευθυντήριες γραμμές. Αλλά τα τελευταία χρόνια αυτό που διαπιστώσαμε είναι ότι οι επιχειρησιακές ικανότητές τους έχουν αναπτυχθεί και επεκταθεί», δήλωσε χθες ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα, στο δίκτυο Fusion του ομίλου ABC. «Για τον λόγο αυτόν προωθώ τώρα την επανεξέταση των δραστηριοτήτων αυτών, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι αυτό που έχουν τη δυνατότητα να κάνουν δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα πρέπει να το κάνουν».

Κι αυτό ακριβώς φαίνεται ότι είναι το ένα σκέλος της «φόρμουλας» που θα εφαρμόσουν οι ΗΠΑ για την αποκλιμάκωση της κλιμακούμενης διπλωματικής κρίσης, προωθώντας δηλαδή στο προσκήνιο ριζική επανεξέταση των αμερικανικών επιχειρήσεων κατασκοπίας και ενίσχυση της εποπτείας τους, το αργότερο μέχρι τα τέλη του έτους: λίγο πριν γίνει δηλαδή η αλλαγή «φρουράς» στην ηγεσία της NSA, καθώς και ο διευθυντής της, Κιθ Αλεξάντερ, και ο υποδιευθυντής της, Κρις Ινγκλις, βγαίνουν στη σύνταξη από τις αρχές του χρόνου.

Αντεπίθεση με διαρροές

Παράλληλα, όμως, η Ουάσιγκτον περνά στην αντεπίθεση εκ του παρασκηνίου, μέσω κυβερνητικών διαρροών. Χθες, για παράδειγμα, συνεργάτες του Αμερικανού προέδρου δήλωσαν ανωνύμως στο πρακτορείο Reuters ότι ο Ομπάμα διέταξε πρόσφατα την NSA να περιορίσει τις παρακολουθήσεις του αρχηγείου του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη (!) και ότι είναι έτοιμος να απαγορεύσει πλήρως την κατασκοπία σε βάρος ξένων συμμάχων-ηγετών.

Σχεδόν ταυτόχρονα, ωστόσο, Αμερικανοί αξιωματούχοι έριχναν μέσω της Wall Street μια νέα «βόμβα» για τις τελευταίες αποκαλύψεις της «Le Monde» και της «El Mundo» για παρακολουθήσεις της αμερικανικής υπηρεσίας σε βάρος χιλιάδων Γάλλων και Ισπανών πολιτών (μάλιστα χθες διετάχθη προκαταρκτική έρευνα από την ισπανική εισαγγελία).

Στην πραγματικότητα, αναφέρουν, δεν ήταν παρά μια λάθος ανάγνωση των στοιχείων, που συνέλεξαν οι μυστικές υπηρεσίες του Παρισιού και της Μαδρίτης, εκτός των εθνικών συνόρων, τα οποία και παρέδωσαν στην NSA! Το ίδιο λίγο-πολύ υποστήριξε στη χθεσινή κατάθεσή του στην κοινοβουλευτική επιτροπή και ο διευθυντής της αμερικανικής υπηρεσίας…

Αντίστοιχες αποκαλύψεις για τις γερμανικές μυστικές υπηρεσίες είχε κάνει πρόσφατα και το περιοδικό «Der Spiegel». Παράμετρος που λίγο-πολύ αποκαλύπτει τη στάση υποκρισίας και… επιλεκτικής πολιτικής ευθιξίας (και) των Ευρωπαίων ηγετών.

Ειλικρίνεια made in France

Γι’ αυτό και από τις ελάχιστες ίσως ειλικρινείς δηλώσεις των τελευταίων ημερών ήταν αυτή που ειπώθηκε χθες από τα χείλη της Γαλλίδας υπουργού Εμπορίου. «Δεν υπάρχει λόγος να γκρινιάζουμε. Η οικονομική αντικατασκοπία υπάρχει», τελεία και παύλα. «Αυτό που πρέπει, είναι να είμαστε πιο οργανωμένοι», τόνισε. «Πρέπει να γίνουμε καλύτεροι από τους Γερμανούς, τους Βρετανούς και τους Αμερικανούς!»