Υποτίμηση του αξιόχρεου για τη Γαλλία, εμπορικό πλεόνασμα-ρεκόρ για τη Γερμανία

Του Μπάμπη Μιχάλη

Μεγαλώνει ακόμη περισσότερο το χάσμα που χωρίζει τη Γερμανία από τις υπόλοιπες οικονομίες της ευρωζώνης, εγείροντας σημαντικά ερωτήματα πλέον για τη σκοπιμότητα των κοινών οικονομικών πολιτικών στις 17 χώρες.

Τα χθεσινά στοιχεία επιβεβαίωσαν ότι ακόμη και οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του «μπλοκ των 17», η Γερμανία και η Γαλλία, απέχουν πια πολύ η μία από την άλλη. Από τη μια πλευρά, η Γαλλία είδε το αξιόχρεό της να υποβαθμίζεται από τη Standard & Poor’s λόγω των αδύναμων προοπτικών ανάπτυξης. Από την άλλη, η εύρωστη Γερμανία ανακοίνωσε πλεόνασμα-ρεκόρ στο εμπορικό της ισοζύγιο. Συγκεκριμένα, η S&P μείωσε την αποτίμησή της για τη δανειοληπτική ικανότητα της Γαλλίας κατά μία βαθμίδα, από ΑΑ+ σε ΑΑ, κίνηση-κόλαφος για τις προσπάθειες του Φρανσουά Ολάντ να επαναφέρει τη χώρα του σε τροχιά υγιούς οικονομικής ανάπτυξης. Οι 3 κορυφαίοι οίκοι αξιολόγησης του κόσμου –S&P, Moody’s, Fitch- είχαν υποβαθμίσει νωρίτερα φέτος την ύψιστη αξιολόγηση ΑΑΑ που απολάμβανε για χρόνια η Γαλλία. Η S&P ήταν όμως η πρώτη που υποβάθμισε για δεύτερη φορά, προειδοποιώντας ότι οι μεταρρυθμίσεις που υιοθέτησε η κυβέρνηση Ολάντ από πέρυσι «σε φορολογία, αγορές προϊόντων, υπηρεσιών και εργασίας δεν θα ενισχύσουν τις προοπτικές οικονομικής ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα». Η γαλλική οικονομία πέτυχε ρυθμό ανάπτυξης μόλις 0,5% στο β΄ τρίμηνο του 2013, ενώ η ανεργία εκτοξεύθηκε στο 11,1%. Η οικονομική αδυναμία δεν ταλανίζει όμως μόνο τη Γαλλία, αλλά σχεδόν το σύνολο της ευρωζώνης, ιδίως τις χώρες του Νότου. Η Citibank προέβλεψε χθες ύφεση 2,9% για την Ελλάδα το 2014 έναντι 0,6% που εκτιμά η τρόικα και αποπληθωρισμό για δεύτερο συνεχόμενο χρόνο -0,2%.

Επιτόκιο 0,25% με διαφωνίες

Ο κίνδυνος αποπληθωρισμού ήταν η βασική αιτία που ώθησε την ΕΚΤ στη χθεσινή μείωση-έκπληξη των επιτοκίων της στα ιστορικά χαμηλά του 0,25%. Η απόφαση αυτή δεν ελήφθη όμως ομόφωνα. Διαφώνησε το 25% των μελών του Δ.Σ. της ΕΚΤ, μεταξύ αυτών και οι δύο Γερμανοί κεντρικοί τραπεζίτες που συμμετέχουν στο συμβούλιο, ο πρόεδρος της Bundesbank Γενς Βάιντμαν και το μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της ΕΚΤ Γεργκ Ασμουσεν. Η διαφωνία αυτή έχει να κάνει βέβαια με τα συμφέροντα της Γερμανίας, η οποία δεν καίγεται όσο οι εταίροι της – ούτε για τον αποπληθωρισμό ούτε για τις επιπτώσεις του ισχυρού ευρώ στις εξαγωγές της.

Το γεγονός ότι είναι μία από τις ελάχιστες οικονομίες στον κόσμο που διατηρούν ακόμη την αξιολόγηση του αξιόχρεού της στο ΑΑΑ, τής διασφαλίζει φθηνό και άνετο δανεισμό. Από την άλλη πλευρά, η εξαγωγικά προσανατολισμένη ανάπτυξη που ακολουθεί τις τελευταίες δεκαετίες τής διασφαλίζει περαιτέρω εισροές κεφαλαίων και πλούτου στην επικράτειά της. Διόλου τυχαία ανακοίνωσε χθες νέο ρεκόρ στο εμπορικό πλεόνασμα τον Σεπτέμβριο στα 18,8 δισ. ευρώ από 15,8 δισ. ευρώ τον Αύγουστο.

Την ίδια στιγμή, όμως, αρνείται πεισματικά να μοιραστεί ένα μέρος αυτής της ευημερίας με τους εταίρους της, τονώνοντας την εγχώρια ζήτηση και βοηθώντας τις άλλες χώρες του ευρώ να αυξήσουν τις εξαγωγές της προς αυτήν. Σόιμπλε και Μέρκελ, που ετοιμάζονται να κυβερνήσουν για ακόμη 4 χρόνια, είπαν «όχι» χθες σε αύξηση της φορολογίας ή του δανεισμού. Τις δύο, δηλαδή, επιλογές που θα επέτρεπαν την αύξηση των ομοσπονδιακών δαπανών και την τόνωση της ζήτησης.