ΙΣΠΑΝΙΑ Οι ιδιώτες εργολάβοι μείωσαν τους μισθούς των υπαλλήλων τους κατά 40% και απέλυσαν 1.144 προκαλώντας απεργία διαρκείας, ενώ βύθισαν την πόλη στη βρόμα

Του Γιώργου Τσιάρα

^[1]Ποιος είπε πως οι ιδιωτικοποιήσεις των δημόσιων υπηρεσιών, όπως η συλλογή και αποκομιδή των σκουπιδιών στις πόλεις, αποτελούν πανάκεια; Στη Μαδρίτη, η νεοφιλελεύθερη μετάβαση από τους δημοτικούς υπαλλήλους στους ιδιώτες «εργολάβους» έχει γίνει εδώ και χρόνια, αλλά αυτό διόλου δεν εμπόδισε τη συσσώρευση εδώ και μέρες εκατοντάδων τόνων από σκουπίδια στους δρόμους της ισπανικής πρωτεύουσας, που πλέον θυμίζει… Νάπολη!

Τι έχει συμβεί; Στις 5 Νοεμβρίου οι υπάλληλοι καθαριότητας της Μαδρίτης κατέβηκαν σε απεργία διαρκείας, απηυδισμένοι από την στάση των αφεντικών τους, που αποφάσισαν να απολύσουν 1144 συναδέλφους τους σε σύνολο 6.000, και να μειώσουν δραστικά –έως και κατά 40%- τους μισθούς όσων θα απομείνουν στη δούλεψή τους.

Οργισμένη αντίδραση

Και δεν το έκαναν ήσυχα, αλλά οργισμένα – όπως ταιριάζει σε απεργούς που νιώθουν πως χάνουν τα πάντα. «Πολεμάμε για τις δουλειές μας. Δουλεύουμε για χρόνια στα σκουπίδια και μας πετάνε έξω με αστείες αποζημιώσεις», είπε ένας από τους απολυμένους, ο 58χρονος κηπουρός Ανχελ Χορνόσα. Δεν έλειψαν τις τελευταίες μέρες και τα επεισόδια: εκατοντάδες απεργοί αναποδογύρισαν κάδους σκουπιδιών και τους έβαλαν φωτιά, σχηματίζοντας φλεγόμενα οδοφράγματα. Η αστυνομία συνέλαβε 16 ανθρώπους.

Η αιτιολογία, από πλευράς των εργολάβων, είναι πως ο καταχρεωμένος (χρωστά πάνω από 7 δισ. ευρώ) Δήμος Μαδρίτης μείωσε τον προϋπολογισμό του για το μάζεμα των σκουπιδιών κατά 18% μέσα στην τελευταία διετία, με αποτέλεσμα να μην μπορούν και οι εταιρείες να πληρώνουν τόσους υπαλλήλους. Χαρακτήρισαν δε «υπερβολικούς» τους… υπέρογκους μισθούς των 1.000-1.200 ευρώ που πλήρωναν ώς τώρα στους εργαζομένους τους – κι ας έχουν πάρει τη… βρομοδουλειά μεγάλοι ισπανικοί κατασκευαστικοί όμιλοι όπως οι Ferrovial, Sacyr, OHL και FCC. Αποτέλεσμα, να πλημμυρίσει κυριολεκτικά με σκουπίδια η μεγαλούπολη της Καστίλης, που μέχρι πριν από μερικά χρόνια εθεωρείτο υπόδειγμα τάξης και καθαριότητας.

Κατά την προσφιλή συνήθειά της, η δεξιά κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι και η ακόμη δεξιότερη δήμαρχος της πόλης –και σύζυγος του πρώην πρωθυπουργού Χοσέ Μαρία Αθνάρ- Ανα Μποτέγια προσπάθησαν να κουκουλώσουν τις ευθύνες τους, λες και μπορούν να κρύψουν τα σκουπίδια κάτω από το χαλί: η μεν Μποτέγια χαρακτήριζε επί μέρες την απεργία ως «ένα ζήτημα που αφορά αποκλειστικά τις εταιρείες και τους υπαλλήλους τους», λες και επρόκειτο για μια απλή εργατική διαμάχη, η δε κυβέρνηση Ραχόι προσπάθησε να ελέγξει το ζήτημα επικοινωνιακά, υποβαθμίζοντας τους κινδύνους για τη δημόσια υγεία από τη συσσώρευση των σκουπιδιών στους δρόμους.

Η υπουργός Υγείας Ανα Μάτο, μάλιστα, διαβεβαίωσε χτες τους πολίτες της Μαδρίτης, που κυκλοφορούν με μάσκες και μαντίλια στη μύτη, πως η υγεία τους «δεν κινδυνεύει από τα σκουπίδια» – σε αντίθεση, φυσικά, με την αξιωματική αντιπολίτευση, το Σοσιαλιστικό Κόμμα, που χαρακτήρισε την κατάσταση «άκρως επικίνδυνη» και κάλεσε τη δήμαρχο Μποτέγια «να λύσει αμέσως το πρόβλημα ή να παραιτηθεί».

Πόλη-χωματερή

Αφού, λοιπόν, πέρασαν εννέα μέρες και η Μαδρίτη έχει ήδη μετατραπεί σε μια τεράστια ανοιχτή χωματερή, η Μποτέγια παρενέβη δίνοντας στη δημοσιότητα μια επιστολή, με την οποία τονίζει πως «η Μαδρίτη δεν μπορεί να περιμένει άλλο, μέχρι να υπάρξει συμφωνία μεταξύ εταιρειών και απεργών», χαρακτήρισε την κατάσταση «ανυπόφορη», και ζήτησε επιτέλους από τις ιδιωτικές επιχειρήσεις αποκομιδής να εξασφαλίσουν πως τουλάχιστον το 40% του προσωπικού τους θα εργαστεί ως προσωπικό ασφαλείας, ώστε να καθαρίσει κάπως η πόλη. Πώς όμως να… επιστρατεύσει κανείς ιδιώτες απεργούς; Δύσκολα πράγματα – γι’ αυτό άλλωστε και αρκετές εφημερίδες, αλλά και χιλιάδες πολίτες, θεωρούν ως μόνη λύση την άμεση κινητοποίηση του στρατού…

Στο «τελεσίγραφό» της προς τις εταιρείες, η δήμαρχος έδωσε 48 ώρες για να βρεθεί λύση, αλλιώς, όπως είπε, θα σκίσει τα συμβόλαια με τους ιδιώτες και θα τα… επιστρέψει στην κρατική εταιρεία Tragsa, η οποία ωστόσο δεν διαθέτει πλέον το απαραίτητο προσωπικό, οχήματα και υποδομές για να καλύψει τις ανάγκες μιας σύγχρονης πόλης με 3,2 εκατομμύρια κατοίκους.