ΧΙΛΗ Ολα δείχνουν ότι οι προεδρικές εκλογές είναι περίπατος για την κεντροαριστερή Μπατσελέτ, αφού μπορεί να έχει πάρει απ’ τον πρώτο γύρο πάνω από 50%, ενώ η δεξιά Ματέι στα γκάλοπ συγκέντρωνε μόλις 14%

Του Δημήτρη Σ. Φαναριώτη

^[1]Με το ένα πόδι στο προεδρικό μέγαρο του Σαντιάγο βρίσκεται η Μισέλ Μπατσελέτ, κεντροαριστερή υποψήφια για την προεδρία στη Χιλή, τη λατινοαμερικανική χώρα με τα μεγαλύτερα αποθέματα χαλκού παγκοσμίως. Χθες το βράδυ, στις 11 ώρα Ελλάδας, έκλεισαν οι κάλπες των προεδρικών και βουλευτικών εκλογών.

Η 62χρονη παιδίατρος στηρίζεται από τη «Νέα Πλειοψηφία» (Nueva Mayoria), ένα συνασπισμό που ενώνει κομμουνιστικές, χριστιανοδημοκρατικές και σοσιαλιστικές συνιστώσες.

Η πρώτη γυναίκα

Είναι η πρώτη γυναίκα που εξελέγη πρόεδρος λατινοαμερικανικής χώρας, το 2006, και τώρα οι τελευταίες δημοσκοπήσεις τής έδιναν μεγάλη διαφορά από όλους τους άλλους αντιπάλους της (συνολικά οκτώ), ενώ η πλέον πρόσφατη προέβλεπε οριακή εκλογή της με ποσοστό 50,2%. Εάν εκλεγεί από τις χθεσινές κάλπες, θα είναι η πρώτη φορά που θα συμβαίνει κάτι ανάλογο στη Χιλή τα τελευταία 50 χρόνια. Στην περίπτωση που δεν καταφέρει να συγκεντρώσει το +50%, θα διεξαχθεί δεύτερη αναμέτρηση των δύο ισχυρότερων υποψηφίων στις 15 Δεκεμβρίου. Ουσιαστικά, πάντως, η Μπατσελέτ «κατέβηκε» στην αναμέτρηση με τη σιγουριά του νικητή, αφού η κυριότερη αντίπαλός της, η κεντροδεξιά Εβελίν Ματέι, απέχει «έτη φωτός» από την Μπατσελέτ, συγκεντρώνοντας μόλις 14% στις πρόσφατες δημοσκοπήσεις, επισημαίνει το Reuters. Οπως πάντως επισημαίνουν οι αναλυτές, σε κάθε περίπτωση η δυνατότητα της κυβέρνησης που θα προκύψει να προχωρήσει σε ευρείες μεταρρυθμίσεις, θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό και από τα αποτελέσματα των εκλογών που διεξήχθησαν παράλληλα χθες για την ανανέωση του συνόλου των εδρών του Κοινοβουλίου (120) και των 20 από τις 38 έδρες της Γερουσίας. Ωστόσο το γεγονός ότι για πρώτη φορά η ψήφος δεν είναι υποχρεωτική, δημιουργεί εύλογη αγωνία στους πολιτικούς για το ποσοστό συμμετοχής.

Ο ανταποκριτής του BBC, Γεδεών Λονγκ, τονίζει ότι το μανιφέστο της Μπατσελέτ είναι πολύ πιο ριζοσπαστικό απ’αυτό της πρώτης θητείας της (2006-2010). Στο φετινό φιλόδοξο πρόγραμμά της υποσχέθηκε ότι μέσα στις πρώτες 100 ημέρες από την εκλογή της θα προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις που δεν εφάρμοσε στην πρώτη θητεία της. Αυτές περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την αναθεώρηση του Συντάγματος, τη φορολογική μεταρρύθμιση με αύξηση των εταιρικών φόρων κατά 25% από το 20% που είναι σήμερα και να κλείσει η ψαλίδα της ανισότητας στη χώρα (η μεγαλύτερη που υφίσταται σε κράτος-μέλος του ΟΟΣΑ). Στόχος της είναι τα έσοδα από τη νέα φορολόγηση να προωθηθούν, μεταξύ άλλων, στην αναδιάρθρωση του εκπαιδευτικού συστήματος, τη βελτίωση του συστήματος υγείας καθώς και των δημόσιων υπηρεσιών. Ειδικά το εκπαιδευτικό σύστημα, που κατά γενική ομολογία παρουσιάζει σοβαρές αδυναμίες, αποτελεί «αγκάθι» για τη νέα κυβέρνηση και ήταν αυτό που πυροδότησε τις μαζικές διαδηλώσεις των Χιλιανών φοιτητών το 2011.

Πόλεμος στην ανισότητα

«Η ανισότητα είναι η μεγάλη πληγή της Χιλής» τόνισε σε πρόσφατη ομιλία της η Μπατσελέτ και πρόσθεσε ότι «ο βασικός στόχος μας είναι βγάλουμε αυτή την πέτρα από το παπούτσι μας και να καταστούμε επιτέλους μια μοντέρνα χώρα».

Λίγο πριν ανοίξουν οι κάλπες, ο απερχόμενος κεντροδεξιός πρόεδρος Σεμπαστιάν Πινέιρα, ο οποίος δεν είναι υποψήφιος, δεδομένου ότι το Σύνταγμα απαγορεύει τη διεκδίκηση δύο συνεχόμενων προεδρικών θητειών, κάλεσε τους συμπατριώτες του να ψηφίσουν μαζικά.

Από την πλευρά της, η 60χρονη πρώην συμμαθήτρια της Μπατσελέτ, Εβελίν Ματέι, υπουργός Εργασίας στην απερχόμενη κυβέρνηση Πινέιρα, φαίνεται να μην έχει πείσει τους συμπολίτες της με το φιλελεύθερο πρόγραμμα του Συνασπισμού της «Συμμαχία» (Αllianza) που υπόσχεται «συνέχιση» της πολιτικής του απερχόμενου προέδρου Πινέιρα.

Επιπροσθέτως η Ματέι εμφανίζεται να έχει απολέσει τα παραδοσιακά στηρίγματα μιας Δεξιάς αποδυναμωμένης από τις εσωτερικές έριδες και τις αποσκιρτήσεις. Μάλιστα η Ματέι συνέκρινε την πολιτική της με αυτήν της Γερμανίδας καγκελαρίου: «Θα σας κάνω μια περίληψη. Το δικό μας σχέδιο παραπέμπει στη Γερμανία της Μέρκελ. Το δικό τους [του κεντροαριστερού συνασπισμού της Μπατσελέτ] θυμίζει τη Γερμανία του Τείχους του Βερολίνου», υποστήριξε σε μια πολλοστή προσπάθεια να πείσει για το πρόγραμμά της.

Σε πλήρη αντίθεση με την 62χρονη παιδίατρο, η οποία όπως όλα δείχνουν απολαμβάνει τη στήριξη πολλών διαφορετικών κομμάτων και τάσεων, κάτι που φάνηκε και στην τελευταία προεκλογική συγκέντρωσή της, το βράδυ της Πέμπτης, σε πάρκο του Σαντιάγο.

Παρόντες στη συγκέντρωση εκείνη ήταν οι ιστορικοί ηγέτες της χιλιανής Αριστεράς, όπως ο πρώην πρόεδρος Ρικάρντο Λάγος και ο γενικός γραμματέας του Κομμουνιστικού Κόμματος Γκιγέρμο Τεϊγέρ καθώς κι ένα μεγάλο πλήθος πολιτών απ’ όλο το κοινωνικό και πολιτικό φάσμα…