Του Γιώργου Σταματόπουλου

Αποκαλούσαν τον Αβδηρίτη Δημόκριτο γελασίνον διότι λέγεται ότι γελούσε ειρωνευόμενος τη ζωή, τη ματαιότητα της ανθρώπινης κατάστασης. Για τον Ηράκλειτο έλεγαν ότι, αντιθέτως, θρηνούσε για την ολιγότητα των ανθρώπων. Και οι δύο διανοητές μίλησαν για τον άνθρωπο και είπαν πολύ σπουδαία πράγματα, κυρίως γι' αυτά που αφορούν τη στάση του μέσα στην κοινωνία. Είτε γελάει κάποιος, είτε θρηνεί για τ' ανθρώπινα δεν παύει να συμμετέχει στο πανηγύρι ή στο μοιρολόι της ζωής. Οι όροι της συνύπαρξης είναι πολιτικοί εντούτοις, όχι οντολογικοί. Πώς «κατασκευάζεται» το εγώ και ο άλλος είναι αλλουνού παπά ευαγγέλιο, αλλά το πού και πώς αναφύονται οι υποκειμενικότητες και οι κοινότητες φαίνεται να 'ναι σημαντικό ζητούμενο σήμερα.

Οι παλιές αξίες (οι παλιές αγάπες και λοιπά) έχουν ξεθωριάσει, δεν αναζωογονούν, δεν εμπνέουν, άρα πάμε γι' άλλα, κάτι που όμως, αν και φαίνεται ανώδυνο, δεν είναι, γιατί κάπου μέσα κυριαρχεί ο πόνος, η απογοήτευση. Τα πολιτικά κόμματα δεν φαίνονται ικανά να προσελκύσουν τους νέους αναζητητές νοήματος και πολιτικής στέγης. Η πολιτική πλέον κυκλοφορεί μόνη της στους δρόμους και τις πλατείες, στις γειτονιές, στα χωριά, σε βουνά και θάλασσες.

Μένει να συναντηθεί με τα υποκείμενά της, να στηθεί ο χορός του εφικτού προτάγματος της αυτοδιαχείρισης ζωών και οικονομιών.

Οι παλιές βεβαιότητες ρίχνονται στη λήθη, όχι στον δρόμο που οδηγεί στον θάνατό τους. Η αξιοπρέπεια επανακάμπτει, συντρίβει τον χλευασμό των εξουσιών και την αυθαιρεσία τους, ξεσκεπάζει την υποκρισία και την ιδιοτέλεια. Κάτι που επιστρέφει επίσης είναι η σύνεση γιατί αναμετρήθηκε με τον θυμό και κυριάρχησε.

Μια κι αναφερθήκαμε στον Δημόκριτο: Θυμώ μάχεσθαι χαλεπόν· ανδρός δε το κρατέειν ευλογίστου (Είναι δύσκολο να αναμετριέσαι με τον θυμό σου, αλλά το να κυριαρχείς σ' αυτόν είναι γνώρισμα συνετού ανθρώπου).

Η δημοκρατία λοιπόν αναβαπτίζεται, πετάει τα κουρέλια της αντιπροσώπευσης και την επίφασή της, παύει να είναι η νομιμοποίηση των ηγετών και των εξουσιών, αλητεύει στο συλλογικό ασυνείδητο αλλά αμέσως και στο συνειδητό, γίνεται κτήμα όλων, βλακών και ευφυών. Παύει η κωφότητα των πολλών, παύει και η τυφλότητα των ιδίων. Λόγια σκορπίζονται στον άνεμο της εξέγερσης και της ελευθερίας. Ου πολλοί κακοί βεβαίως, όπως θεωρούσε ο παλιός Βίας από την Πριήνη.

Κάποια στιγμή παύει η ονειροπώληση εντού- τοις και αντιμετωπίζεται η σαχλή, επικίνδυνη πραγματικότητα, ο τραμπουκισμός και η αστυνομοκρατία, οι άνεργοι, οι άστεγοι, οι τρελαμένοι πιάνουν τον χώρο τους (που συνεχώς απλώνεται…).

Η σιωπή προοιωνίζεται μια ισχυρή έκρηξη, η σπίθα της οποίας μπορεί να ανάψει παντού· είτε σε μια φιλειρηνική πορεία είτε στον φούρνο της γειτονιάς μας, είτε σε μια φιλονικία για μια θέση στο πάρκινγκ, είτε… Λοιπόν, α, για την πολιτική που επανακάμπτει. Ναι, επανακάμπτει και ας λοιδορούνται από πολλούς οι νέες μορφές της.

[email protected]