Του Τάσου Παυλόπουλου

Αγαπητοί μου συμπολίτες, κλέφτες και λωποδύτες,

Υστερα από τόσες δεκαετίες ανάπτυξης και προόδου (που λέει ο λόγος), ο σύγχρονος Ελληνας, θαρρείς πως, έχει επιστρέψει -ή τον επέστρεψαν- στην αλησμόνητη εποχή του Καραγκιόζη.

Ε, ρε, γλέντια! Σαν να μην πέρασε μια μέρα από τα παιδικά μας βιώματα ή πιο σωστά των πατεράδων μας και των παππούδων μας. Ενώ διανύσαμε τόσα χιλιόμετρα τρέχοντας και ασθμαίνοντας, τα πόδια μας, ως διά μαγείας, βρίσκονται ακόμη κολλημένα στις λάσπες της αφετηρίας. Δηλαδή, στις απαρχές της δημιουργίας του ελληνικού κράτους, λίγο μετά την τουρκοκρατία. Στους χαλεπούς καιρούς της φουστανέλας, των τσαρουχιών, της γκλίτσας, του βλαχοδήμαρχου, του χωροφύλακα και του παπά. Της αμορφωσιάς, της πείνας, της εξαθλίωσης, της μετανάστευσης, των τραμπούκων και της αρβύλας… Μ’ άλλα λόγια, η εποχή των σκιών και της παράγκας είναι παρούσα. Και μάλιστα, στην πρώιμη, αθυρόστομη και βωμολοχική εκδοχή της. Στην προΣπαθάρεια περίοδο, τότε που ο άρτι εξελληνισμένος, μαυρόασπρος και αναρχικός Καραγκιόζης, ο οποίος σατίριζε με λύσσα την εξουσία, δεν αποτελούσε ακόμη παιδικό θέαμα. Μάλιστα, ήταν απαγορευμένη και η παρουσία των γυναικών!

Σήμερα, όλα και όλοι γύρω μας φαντάζουν συμπληρωματικά σκηνικά και φρέσκες φιγούρες ενός διαχρονικού μπερντέ. Καινούργιοι πασάδες, βεζίρηδες, μπέηδες και βεληγκέκες μάς καταδυναστεύουν. Το σαράι κάλλιστα προσομοιάζει με τη Βουλή ή τις τραπεζικές μαφίες, ενώ προστίθενται ανατριχιαστικές φιγούρες σαν της Μέρκελ ή του Σόιμπλε, κωμικοτραγικές σαν του βεζίρη Μεϊμαράκη (δυστυχώς, ο Πάγκαλος μας τελείωσε!) ή μαύρες κι άραχνες σαν των χρυσαυγιτών. Αλλοτε, θα αποτελούσαν περιζήτητα «καρτούν» στα χέρια μεγάλων καραγκιοζοπαικτών μαστόρων… Ο τελάλης, εν προκειμένω ο Μιχαλολιάκος, δεν προλογίζει πια φωνάζοντας «Ακούσατε-ακούσατε!» αλλά ουρλιάζει την αγαπημένη απειλή του Αδόλφου: «Wir kommen!» (Ερχόμαστε!). Ξελαρυγγιάζεται στις Θερμοπύλες, που τις έχει μπερδέψει στο θολωμένο του μυαλό με το Τρίτο Ράιχ, απαγγέλλοντας στίχους του ναζιστικού ύμνου των ταγμάτων εφόδου: «Θα ακονίσουμε τις ξιφολόγχες μας στα ρείθρα των πεζοδρομίων». Τα πρωτοπαλίκαρά του στους δρόμους τα κάνουν όλα λαμπόγυαλο, γκαρίζοντας το σύνθημα των Ες Ες: «Blut und Ehre!» (Αίμα και τιμή!). Εν τω μεταξύ, πατριδοκαπηλία, θρησκοληψία και φασιστικοί χαιρετισμοί πάνε κι έρχονται. Σύμβολα και παλικάρια (της φακής) γίνανε μαλλιά κουβάρια. Φονικά παλούκια, με φερετζέ την ελληνική σημαία, σκορπούν τον τρόμο. Βρικολακιάσαμε! Τύφλα να ’χει η Κου Κλουξ Κλαν! Αλλά, τύφλα φαίνεται πως έχουν κι οι αρμόδιοι υπουργοί και εισαγγελείς. Το άρθρο 181 του ποινικού κώδικα, περί προσβολής συμβόλων, ξεθάβεται και ενεργοποιείται μόνο για κυνήγι αναρχικών ή καλλιτεχνών (π.χ. Πανούσης και Στεφανή) ή γίνεται γαργάρα!

Μια ωραία πρωία, ξυπνούν και οι διανοούμενοι από τον βαθύ ύπνο του δικαίου και με την τσίμπλα στο μάτι, έκπληκτοι και αναστατωμένοι, μουρμουρίζουν στα κινέζικα, κάτι για τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης και τον Καταραμένο Οφι. Τα χάπια τελειώνουν επικίνδυνα… Ταυτόχρονα, η Αριστερά ξεκατινιάζεται στα τηλεοπτικά παράθυρα. Βούτυρο στο ψωμί των φασιστών. Την πέφτουν στις λαϊκές, την πέφτουν στους παιδικούς σταθμούς, την πέφτουν στα θέατρα… Κι ο Καραγκιόζης, όμως, θέατρο είναι και τα παίρνει χοντρά στο καραφλό του κρανίο. Ακούει στο παζάρι τις κακές γλώσσες να λένε πως δεν τους αγγίζουν, γιατί αποτελούν το περιβόητο «μακρύ χέρι» του κράτους και της εξουσίας. Φυσικά προσβάλλεται, επειδή αυτός είναι ο πιο γνωστός και έγκυρος Μακρυχέρης. Αποφασισμένος θα ξαναχτυπήσει με σάτιρα εφ’ όλης της ύλης, να την ακούσει ο κάθε ρεζίλης. Αβάντι μαέστρο! Πίσω κουραδόμαγκες!

Η αντίστροφη μέτρηση έχει ήδη αρχίσει. Οδεύουμε ολοταχώς προς τον Μεσαίωνα. Ο Αριστοφάνης είναι ακόμη, δυστυχώς, μακριά. Ζήτω η Ελλάς και το μεγαλείο της! Γουέλκαμ, το λοιπόν, στον Καραγκιόζη! Κάθε Σάββατο στον μπερντέ της «Εφημερίδας των Συντακτών».

Τάσος Παυλόπουλος, ζωγράφος