Τα αποτελέσματα εννεαμήνου των 206 εισηγμένων: λογιστικά υπερκέρδη για τις τράπεζες, ζημιές σε πολλούς κλάδους της πραγματικής οικονομίας. Ποιοι τομείς βρίσκονται στο κόκκινο

Του Βασίλη Γεώργα

^[1]Με λογιστικά υπερκέρδη για τις τράπεζες που «μάζεψαν» όλα τα λεφτά, αλλά σοβαρή επιδείνωση των αποτελεσμάτων στους περισσότερους από τους πιο σημαντικούς κλάδους της πραγματικής οικονομίας, έκλεισε το εννεάμηνο του 2013 για τις εισηγμένες επιχειρήσεις. Παρ’ ότι οι ζημιές περιορίστηκαν δραστικά και αρκετές εταιρείες ευνοήθηκαν από την άνοδο του τουρισμού και τη μερική αναζωογόνηση της κατανάλωσης, με αποτέλεσμα να αναστρέψουν τα ζημιογόνα αποτελέσματα και να επανέλθουν στην κερδοφορία, η τελική εικόνα των καθαρών κερδών ύψους 5,797 δισ. ευρώ, που παρουσίασαν συνολικά την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου οι 206 εισηγμένες, είναι πέρα για πέρα «μαγική». Και αυτό, γιατί τα 5,716 δισ. ευρώ κερδών αφορούν μόνο τις ελληνικές τράπεζες που το αντίστοιχο περσινό διάστημα είχαν παρουσιάσει ζημιές 11,461 δισ. ευρώ, ενώ, αν εξαιρεθούν οι επιδόσεις τους, για τις υπόλοιπες επιχειρήσεις μένει ένα καθαρό αποτέλεσμα 74,9 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 16,58 εκατ. ευρώ το 2012.

Αυτό σημαίνει ότι η βελτίωση που αποτυπώθηκε στους ισολογισμούς των τραπεζών, κυρίως λόγω έκτακτων αποτελεσμάτων μετά τις συγχωνεύσεις, δεν «πέρασε» στις επιχειρήσεις της πραγματικής οικονομίας.

Ο κύκλος εργασιών

Σύμφωνα με τα στοιχεία που επεξεργάστηκε ο αναλυτής της Beta ΑΧΕΠΕΥ Μάνος Χατζηδάκης, ο συνολικός κύκλος εργασιών υποχώρησε στο εννεάμηνο κατά 5,1% και διαμορφώθηκε στα 53,374 δισ. ευρώ, ενώ τα λειτουργικά κέρδη εμφάνισαν κάμψη κατά 18,9% στα 4,732 δισ. ευρώ. Μεταξύ των 206 εισηγμένων οι 125 εταιρείες (61%) ήταν ζημιογόνες και οι 81 κερδοφόρες. Μεταξύ των ζημιογόνων, οι 60 κατάφεραν να περιορίσουν τις ζημιές τους, 48 είδαν τις ζημιές του να διευρύνονται, ενώ 17 «γύρισαν» σε ζημιές έναντι κερδών.

Μεταξύ των κερδοφόρων, οι 25 εμφάνισαν αύξηση κερδών, οι 28 κατέγραψαν μείωση κερδών, ενώ άλλες 28 κατάφεραν να «γυρίσουν» σε κέρδη από ζημιές πέρυσι. Το πιο «αισιόδοξο» στοιχείο από τα αποτελέσματα ήταν ότι έπειτα από εννέα τρίμηνα βελτιώθηκε η σχέση μεταξύ κερδοφόρων και ζημιογόνων εταιρειών. Η εξέλιξη αυτή ωστόσο είναι αποτέλεσμα της αδυναμίας δεκάδων προβληματικών να δημοσιεύσουν ισολογισμούς και της χρεοκοπίας πολλών άλλων.

Σημαντικοί κλάδοι της οικονομίας εξακολουθούν να βρίσκονται στο βαθύ κόκκινο. Στη βιομηχανία μη μεταλλικών ορυκτών (τσιμέντα, μάρμαρα κ.ά.) οι ζημιές διπλασιάστηκαν το φετινό εννεάμηνο ξεπερνώντας τα 121,5 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των αρνητικών αποτελεσμάτων της ΑΓΕΤ Ηρακλής και του Τιτάνα.

Στα διυλιστήρια οι ζημιές από τις διαφορές αποτίμησης αποθεμάτων είχαν αποτέλεσμα οι δύο όμιλοι, ΕΛΠΕ και Motor Oil, να καταγράψουν στο εννεάμηνο μεγάλες ζημιές ύψους 170,814 εκατ. ευρώ έναντι κερδών 195,5 εκατ. ευρώ πέρυσι και μεγάλη πτώση 64% στα λειτουργικά κέρδη. Ζημιές είχε και ο κλάδος της εμπορίας πετρελαιοειδών (-5,4 εκατ. ευρώ). Στον κλάδο των βασικών μετάλλων οι ζημιές εκτινάχθηκαν στα 137,3 εκατ. ευρώ (+54,5%), λόγω των μεγάλων ζημιών στις θυγατρικές του ομίλου Βιοχάλκο (Χαλκόρ, Σίδενορ, ΕΤΕΜ κ.ά). Στον κατασκευαστικό κλάδο, επίσης, οι ζημιές ήταν υπερδιπλάσιες των περσινών, φτάνοντας στα 139,2 εκατ. ευρώ από 68,6 εκατ. ευρώ λόγω της επιδείνωσης των αποτελεσμάτων των ΓΕΚΤΕΡΝΑ (-51,7 εκατ. ευρώ), Αβαξ (-19,54 εκατ. ευρώ), Ελλάκτωρ (16,5 εκατ. ευρώ), Τεχνική Ολυμπιακή (-10,357 εκατ. ευρώ) κ.ά. Σε ιδιαίτερα δεινή θέση βρίσκεται και ο κλάδος των ιχθυοκαλλιεργειών, όπου οι επιχειρήσεις βυθίζονται σε τεράστιες ανεξόφλητες υποχρεώσεις και ζημιές ύψους 142,2 εκατ. ευρώ.

Η Σελόντα έκλεισε με ζημιές 54,389 εκατ. ευρώ, ο Νηρέας με ζημιές 43,3 εκατ. ευρώ, η Δίας Ιχθυοκαλλιέργειες με -39,550 εκατ. ευρώ, αποτελέσματα που συνδέονται κυρίως με έκτακτες προβλέψεις λόγω απομείωσης βιολογικών αποθεμάτων κ.ά.

Μεγάλες ζημιές, αλλά σημαντικά μειωμένες σε σχέση με το 2012, παρουσίασε ο κλάδος των εταιρειών Συμμετοχών καθώς το αρνητικό αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε 315,1 εκατ. ευρώ έναντι ζημιών 1,059 δισ. ευρώ πέρυσι.

Η κερδοφορία των 5,716 δισ. ευρώ που κατέγραψε ο τραπεζικός κλάδος είναι εντυπωσιακή, αλλά δεν είναι πραγματική, καθώς στο μεγαλύτερο μέρος της προήλθε από την αρνητική υπεραξία που ενέγραψαν στα βιβλία τους επειδή απέκτησαν τις υπόλοιπες τράπεζες που έκλεισαν, σε τιμές κατώτερες της λογιστικής τους αξίας. Σε λειτουργικό επίπεδο, τα αποτελέσματα προ προβλέψεων κ.ά. παραμένουν ζημιογόνα. Στους κλάδους που βρέθηκαν σε τροχιά υψηλής κερδοφορίας παρέμειναν οι τηλεπικοινωνίες (458,4 εκατ. ευρώ) λόγω του ΟΤΕ, η ύδρευση (84,826 εκατ. ευρώ) λόγω της μεγάλης ανόδου κερδών για την ΕΥΔΑΠ (+56,7% στα 75,3 εκατ. ευρώ), ο κλάδος των αεροπορικών μεταφορών λόγω της υψηλής κερδοφορίας της Aegean Airlines (κέρδη 59,18 εκατ. ευρώ), ο κλάδος των τυχερών παιχνιδιών (μείωση κερδών στα 113,7 εκατ. ευρώ από 374,2 εκατ. λόγω ΟΠΑΠ) κ.ά.