^[1]Στο στόχαστρο της κριτικής βρίσκεται και πάλι η Ζάχα Χαντίντ με αφορμή δύο νέα, τεράστια, εντυπωσιακά και «αμαρτωλά», όπως αποδεικνύεται, αθλητικά στάδια που ετοιμάζει στο Τόκιο και στο Κατάρ. Γνωστοί Ιάπωνες συνάδελφοί της ενορχήστρωσαν μια διαμαρτυρία για το στάδιο που η Ιρακινή αρχιτέκτονας-σταρ σχεδίασε για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2020 και μοιάζει με φουτουριστικό κράνος ποδηλάτου, χαρακτηρίζοντάς το «πάρα πολύ μεγάλο και πάρα πολύ ακριβό».

^[2]Οι Αραβες, από την άλλη, ασφαλώς δεν έχουν πρόβλημα ρευστότητας. Το σχέδιο όμως του γηπέδου Αλ Βάκρα που θα φιλοξενήσει το Μουντιάλ του 2020 φαίνεται πως σκανδαλίζει, καθώς παραπέμπει σε… αιδοίο. Ηδη τον ουρανό της Ντόχα σχίζει ο πύργος του διάσημου Γάλλου αρχιτέκτονα Ζαν Νουβέλ σε σχήμα ταμπόν, που δοκιμάζει τις αντοχές τους. Ακόμα και το φεμινιστικό σάιτ Jezebel υποστηρίζει: «Κάθε ξύπνιος άνθρωπος γρήγορα θα αναγνωρίσει ότι το γήπεδο μοιάζει με έναν τεράστιο γυναικείο κόλπο». Εμφανώς θυμωμένη, η Ζάχα Χαντίντ απάντησε μέσω του «Time»: «Είναι πραγματικά ενοχλητικές τέτοιες ανοησίες. Τι μας λένε; Κάθε τι με τρύπα είναι γυναικείος κόλπος; Είναι γελοίο».

Η Ζάχα Χαντίντ, η πρώτη γυναίκα που βραβεύτηκε με Pritzker, το λεγόμενο Νόμπελ αρχιτεκτονικής, βρίσκεται αντιμέτωπη με τον Ιάπωνα κάτοχο του ίδιου βραβείου, Φουμιχίκο Μάκι. Επικεφαλής μιας 100μελούς ομάδας, ο Μάκι συλλέγει υπογραφές διαμαρτυρίας για το Ολυμπιακό Στάδιο του Τόκιο, που είναι διπλάσιο και τριπλάσιο των αντίστοιχων του Λονδίνου και της Αθήνας και επιπλέον έχει τριπλάσιο κόστος (1,8 εκατ. λίρες).

Εχει χωρητικότητα 80.000 θέσεων, έναντι των 48.000 του υπάρχοντος Εθνικού Σταδίου, που χτίστηκε το 1958. «Φως και συνοχή» είναι τα χαρακτηριστικά του, σύμφωνα με τη Χαντίντ. Γεννημένη στη Βαγδάτη, εδώ και δεκαετίες έχει εγκατασταθεί στο Λονδίνο και ηγείται ενός γραφείου με 400 άτομα, που δραστηριοποιείται σε 40 χώρες σε όλο τον κόσμο.

Ωστόσο οι Ιάπωνες αρχιτέκτονες επιμένουν ότι το νέο στάδιο υψώνεται προκλητικά, 70 μέτρα πάνω από τις κατοικίες και τα πάρκα μιας περιοχή ήπιας δόμησης, με κτίρια που δεν ξεπερνούν σε ύψος τα 15 μ. Υστερα από τις έντονες πιέσεις τους, το Συμβούλιο των Σπορ της Ιαπωνίας ανακοίνωσε ότι τελικά το στάδιο θα περιοριστεί κατά 220.000 τ.μ. και ο προϋπολογισμός του σχεδόν στο ήμισυ.

Οσο για το «γήπεδο του κόλπου» στο Κατάρ, η 63χρονη αρχιτέκτονας επιμένει ότι τα «φτερά» που απλώνονται στην οροφή του σταδίου πλαισιώνοντας ένα ωοειδές άνοιγμα είναι εμπνευσμένα από τα πανιά των καϊκιών της περιοχής. Δεν λείπουν, όμως, οι παραλληλισμοί του με το έργο της Τζόρτζια Ο’ Κίφι, της Αμερικανίδας ζωγράφου που έκανε λουλούδια της ερήμου ίδια με γυναικεία γεννητικά όργανα. Στην περίπτωση της Χαντίντ «μπορείς να περπατήσεις ανάμεσά τους».

Επιμ.: Π. Σπίνου