Πλειστηριασμοί ΑΚΙΝΗΤΩΝ: Τι θα προτείνει σήμερα ο Κωστής Χατζηδάκης στους εκπροσώπους των δανειστών

Του Βασίλη Γεώργα

^[1]Απελευθερώνονται τελεσίδικα από την Πρωτοχρονιά οι πλειστηριασμοί ακινήτων για οφειλές μέχρι 200.000 ευρώ, ενώ η κυβέρνηση θα παίξει το τελευταίο της χαρτί σήμερα στην κρίσιμη συνάντηση με την τρόικα προκειμένου να εξασφαλίσει έστω και μια κουτσουρεμένη ως προς τις προϋποθέσεις «μεταβατική» ρύθμιση προστασίας της πρώτης κατοικίας για το 2014. Η πρόταση της ελληνικής πλευράς, όπως θα παρουσιαστεί στο αποψινό τελευταίο ραντεβού του Κωστή Χατζηδάκη με τους επικεφαλής της αντιπροσωπείας των δανειστών, συνίσταται σε τρία μέρη:

1. Η διάταξη «Παπαθανασίου»

Στην κατάργηση της οριζόντιας διάταξης «Παπαθανασίου», που από το 2008 μέχρι σήμερα απαγόρευε τους πλειστηριασμούς πάσης φύσεως ακινήτων για χρέη μέχρι 200.000 ευρώ προς τις τράπεζες. Με την άρση αυτής της απαγόρευσης θα βρεθούν αυτομάτως εκτεθειμένοι απέναντι στις τράπεζες δεκάδες χιλιάδες οφειλέτες που έχουν «κόκκινα» καταναλωτικά, στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια με υποθήκη την ακίνητη περιουσία τους.

2. Ο νόμος Κατσέλη

Στην παράταση για ακόμη έναν χρόνο, αλλά με ουσιώδεις τροποποιήσεις ως προς τα κριτήρια, της προστατευτικής διάταξης που περιλαμβάνεται στον νόμο Κατσέλη και προφυλάσσει την πρώτη κατοικία δανειοληπτών από τους πλειστηριασμούς. Πρακτικά η κυβέρνηση έχει λάβει την απόφαση να φέρει ακόμη και μονομερώς, εφόσον δεν υπάρξει συμφωνία, νομοθετική ρύθμιση (τροπολογία ή πράξη νομοθετικού περιεχομένου) στη Βουλή ώς τις 20 Δεκεμβρίου. Με αυτή θα παρατείνει για ακόμη έναν χρόνο την απαγόρευση πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας με σκοπό μέσα σε αυτό το διάστημα να γίνουν μαζικές ρυθμίσεις δανείων από τις τράπεζες. Η διαφωνία με την τρόικα δεν έγκειται τόσο στη θέση των δανειστών η μεταβατική περίοδος να μην υπερβαίνει τους έξι μήνες, όσο σε αυτή καθ’ αυτή την επιδείνωση των κριτηρίων για τους προστατευόμενους δανειολήπτες. Σήμερα προστατεύεται από πλειστηριασμούς η πρώτη κατοικία με αντικειμενική αξία μέχρι 300.000 ευρώ (αφορολόγητο όριο 200.000 ευρώ προσαυξημένο κατά 50%) για τους άγαμους, μέχρι 375.00 ευρώ για τους έγγαμους και μέχρι 450.000 ευρώ για τα ζευγάρια με δύο παιδιά. Επιδίωξη της τρόικας είναι το ύψος της αντικειμενικής αξίας να μειωθεί για το 2014 στο μισό ή και κάτω από τις 100.000 ευρώ, ενώ η κυβέρνηση αντιπροτείνει -και φαίνεται ότι θα κινηθεί νομοθετικά- τη μείωση του ορίου μέχρι τα 180.000 ευρώ, ώστε να γίνει αποδεκτό με τις μικρότερες δυνατές αντιδράσεις από τους βουλευτές του κυβερνητικού συνασπισμού. Δεν είναι ξεκάθαρο αν η μεταβατική ρύθμιση θα περιλαμβάνει επιπλέον και εισοδηματικά κριτήρια ή θα λαμβάνεται υπόψη συνολικά το σύνολο των περιουσιακών στοιχείων του δανειολήπτη, όπως θέλουν κάποιες πληροφορίες, καθιστώντας ουσιαστικά μονόδρομο την προσφυγή στην «ιδιωτική πτώχευση» για τους περισσότερους δανειολήπτες.

3. Νέος νόμος στα σκαριά

Εντός του 2014 να νομοθετηθεί νέο πλαίσιο για τους «κόκκινους» δανειολήπτες που δεν «χωρούν» ούτε στην πτωχευτική διαδικασία του νόμου Κατσέλη, ούτε στον νόμο για τις ρυθμίσεις δανείων βάσει εισοδήματος. Ο νέος νόμος θα συνδυάζει κριτήρια προστασίας της πρώτης κατοικίας, υπό την προϋπόθεση ότι οι οφειλέτες θα προχωρήσουν σε ρυθμίσεις με τις τράπεζες, με βάση τα εισοδήματα (εισαγωγή έννοιας των «αποδεκτών δαπανών διαβίωσης»), το ανεξόφλητο υπόλοιπο του στεγαστικού δανείου, την ανταπόκριση των δανειοληπτών στις προτάσεις ρύθμισης του δανείου («συνεργάσιμος δανειολήπτης»), αλλά και την ενεργοποίηση του θεσμού της «διαμεσολάβησης» τόσο για όσους υπάγονται στον νόμο Κατσέλη (αποδεδειγμένη οικονομική αδυναμία) όσο και για όσους έχουν αντικειμενικές δυσκολίες αποπληρωμής, ώστε οι διαφορές οφειλετών και τραπεζών να μην οδηγούνται στα δικαστήρια.

Παράλληλα με τα παραπάνω, έτοιμη είναι και η διάταξη που θα καθιστά υποχρεωτικό, αντί για προαιρετικό που είναι σήμερα, τον θεσμό της Ειδικής Διαμεσολάβησης ανάμεσα σε τράπεζες και δανειολήπτες. Ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Δικαιοσύνης Νίκος Κανελλόπουλος εκτίμησε χθες ότι η σχετική τροπολογία θα έρθει στη Βουλή τον Ιανουάριο, με στόχο την αποσυμφόρηση των Ειρηνοδικείων, στα οποία συνωστίζονται πάνω από 80.000 αιτήσεις εκδίκασης αιτημάτων για την υπαγωγή δανειοληπτών στις διατάξεις του νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Το κόστος της Ειδικής Διαμεσολάβησης θα είναι 200 ευρώ, εκ των οποίων τα 50 ευρώ θα πληρώνει ο δανειολήπτης, ενώ σε περίπτωση επιτυχούς ρύθμισης του δανείου μετά τη διαμεσολάβηση των δικηγόρων, θα επιβάλλεται στον οφειλέτη αμοιβή 3 τοις χιλίοις επί του χρέους.