→ΣΥΡΙΑ Ενώ το κρύο κάνει κόλαση τη ζωή των προσφύγων, η Δύση τραβάει το χαλί κάτω απ’ τα πόδια της αντιπολίτευσης

Της Μαργαρίτας Βεργολιά

^[1]Τα πρώτα χιόνια άρχισαν να πέφτουν στα προσφυγικά στρατόπεδα του Λιβάνου, όπου στοιβάζονται εκπατρισμένοι από τη Συρία. Η ευρύτερη περιοχή πλήττεται, εν τω μεταξύ, από την καταιγίδα «Αλέξα», προμηνύοντας έναν δύσκολο χειμώνα για αμάχους και εμπόλεμους. Ηδη, αναβλήθηκε η προγραμματισμένη για χθες αερογέφυρα ανθρωπιστικής βοήθειας από το Ιράκ στη βόρεια Συρία.

Αυτό πάντως που «πόνεσε» περισσότερο τις δυνάμεις της συριακής αντιπολίτευσης ήταν η χθεσινή απόφαση Ουάσινγκτον και Λονδίνου να αναστείλουν την αποστολή μη φονικών όπλων (συστήματα επικοινωνίας, διόπτρες νυχτερινής όρασης, αλεξίσφαιρα γιλέκα κ.ά.) στα βόρεια της βυθισμένης στο χάος χώρας και το μετέπειτα κλείσιμο του συνοριακού περάσματος στην επαρχία Χατάι της Τουρκίας.

Πρόκειται ουσιαστικά για αντίμετρα στην κατάληψη εγκαταστάσεων και αποθηκών του Ελεύθερου Συριακού Στρατού (FSA) στην περιοχή από μαχητές του νεοσυσταθέντος Ισλαμικού Μετώπου: μιας «ομπρέλας» έξι οργανώσεων ακραίων ισλαμιστών, που μάχονται στη Συρία και επιδιώκουν πλέον ανοιχτά να μπουν ως στρατηγική «σφήνα» στα σενάρια για την επόμενη ημέρα.

«Δεν έχουμε κανένα σχέδιο για αποστολή εφοδίων (στην αντιπολίτευση), μέχρι να ξεκαθαρίσει η κατάσταση», ανέφερε εκπρόσωπος της βρετανικής πρεσβείας στην Αγκυρα. Ομως κάτι τέτοιο φαίνεται ότι θα αργήσει. Καθώς πλησιάζει η ημερομηνία για την πολυαναμενόμενη Διεθνή Διάσκεψη Γενεύη ΙΙ, στις 22 Ιανουαρίου, ο συριακός εμφύλιος μπαίνει στην πιο κρίσιμη ίσως φάση του, με καθεμία από τις αντιμαχόμενες πλευρές να προσπαθεί να αποκτήσει το στρατηγικό προβάδισμα, ώστε να ισχυροποιήσει τη θέση της στο τραπέζι του ειρηνευτικού διαλόγου.

Το καθεστώς Ασαντ προσπαθεί λυσσαλέα πια να «καθαρίσει» στρατηγικά σημεία: τη βασική οδό ανεφοδιασμού μεταξύ Δαμασκού και Χομς -που οδηγεί προς τους θυλάκους των φιλοκυβερνητικών αλαουιτών-, το Χαλέπι στον βορρά, την Νταρά στον νότο και, φυσικά, τα προάστια της συριακής πρωτεύουσας. Μέχρι στιγμής, ωστόσο, δεν έχει καταφέρει να καταγάγει μια κομβική στρατιωτική νίκη.

Οι πολυδιασπασμένοι φιλοδυτικοί αντάρτες του FSA, από την άλλη, έχουν πλέον ανοιχτά δύο μέτωπα στο εσωτερικό της Συρίας: και με τον κυβερνητικό στρατό, αλλά και με τους ισλαμιστές αντάρτες, οι οποίοι προωθούν τη δημιουργία ενός δικού τους «κράτους εν κράτει» στα βόρεια και ανατολικά της χώρας. Ως νέο «κομμάτι» στο γεωστρατηγικό «παζλ» έχει προστεθεί τον τελευταίο καιρό και η ανοιχτή διαμάχη στο ενδοϊσλαμικό «στρατόπεδο», μεταξύ του Ισλαμικού Μετώπου και του κύριου εκφραστή τής Αλ Κάιντα στην περιοχή, του Μετώπου Αλ Νούσρα. Και το σκηνικό συμπληρώνουν οι μάχες που διεξάγουν όλοι μαζί με τις πολιτοφυλακές των Κούρδων.

Παρά πάντως αυτό το «γαϊτανάκι» πρωταγωνιστών, νικηφόρων μαχών και ανακαταλήψεων ή απωλειών εδαφών, η ευρύτερη εικόνα αποτυπώνει ένα στρατηγικό αδιέξοδο στη Συρία. «Οι αντιμαχόμενες πλευρές θυμίζουν πυγμάχους στο ρινγκ που έχουν πια εξουθενωθεί», περιγράφει γλαφυρά ένας αναλυτής στο BBC, σκιαγραφώντας και τη διπλωματική στενωπό του συριακού εμφυλίου.

Η Δύση φέρεται να «ποντάρει» για πολλοστή φορά στην παρέμβαση των Αράβων συμμάχων της (βλέπε Σαουδική Αραβία και Κατάρ), για την αποκλιμάκωση του ισλαμικού εξτρεμισμού στη Συρία και την παρασκηνιακή πολιτική συναίνεση των ηγετικών στελεχών του σε μια ειρηνευτική επίλυση της κρίσης στη Γενεύη. Οι αντάρτες του FSA, από την πλευρά τους, εκφράζουν φόβους ότι οι Δυτικοί υποστηρικτές τους έχουν αρχίσει πια να επικεντρώνουν την προσοχή τους περισσότερο στον ισλαμικό παράγοντα, παρά στην εκδίωξη του καθεστώτος Ασαντ. Ενώ στους πολιτικούς διαδρόμους της Δαμασκού πληθαίνουν τώρα οι φήμες ότι κυβερνητικοί αξιωματούχοι έχουν αρχίσει να βγάζουν πακτωλούς χρημάτων στο εξωτερικό, μέσω σιιτών επιχειρηματιών στον Λίβανο, προετοιμαζόμενοι για παν ενδεχόμενο, την επαύριο της Διεθνούς Διάσκεψης της Γενεύης…