Το χρονογράφημα του Βάρναλη στο χθεσινό φύλλο δείχνει πως διάγουμε κατοχικές συνθήκες. Σήμερα όμως λένε τα κάλαντα. Κι εγώ θα σας τα ψάλω στο απεραθίτικο ιδίωμα. Γραμμένα απ' τον ποιητή Νίκο Σφυρόερα και δημοσιευμένα στην εφημερίδα Ναξιακό Μέλλον τον Ιανουάριο του 1946. Την εποχή που η χώρα προσπαθούσε να ισορροπήσει μεταξύ Κατοχής και Εμφυλίου. Ο λαός πεινούσε και οι δαχτυλοδειχτούμενοι ταγοί του κερδοσκοπούσαν ασυστόλως. Τραγική επικαιρότητα έχουν κι αυτά. Κι αφού δεν μπορούμε ν' αλλάξουμε τους καιρούς, ας τα απολαύσουμε μπάρεμου1.

«Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά/ η φτώχεια δέρνει τον ντουνιά/ κι αρχή ντου χρόνου πάλι/ λες και θα ’ναι σαν και τσ’ άλλοι;/ Αης Βασίλης έρχεται απού την Καισαρεία/ έρχεται κι η επιτροπή με την κουρελαρία./ Βαστά δερτίο ’ια ψωμί/ και ’ια τσιγάρα στη γραμμή/ μπαίνει κι ευτός να πάρει/ και του σπά’ το καλαμάρι./ Και χύνει τα μελάνια ντου/ απάνω στα κιτάπια ντου/ και μουντζουρώνει η κόλλα/ και τα φασκελώνει όλα./ Κι αρχεύγω ’ώ2 την γρίνα3 μου/ δώσ’ μου την καλιστρίνα4 μου/ κι ο Αγιος μού λέει/ «όποιος τα ’βρει ας τα κλαίει».

»Καλήν εσπέραν άρχοντες θαρρώ θαρρώ πως σάοντες5/ είναι τα υστερνά σας/ κι ολονώ αλληλούιά σας./ Καλήν εσπέραν πρόεντροι/ και σ’ όλα πρωτοκάθεντροι/ νομαρχοκαθιζούμενοι/ και δαχτυλοδειχτούμενοι./ Αη Βασίλη θώριε τα6/ και στο μυαλό σου χώριε τα7./ Καλήν εσπέραν έμποροι/ που σας εβγάλαν άποροι/ κι απού την Εφορία/ όλοι επήρετε δερτία./ Αη Βασίλη θώριε τα/ και ’ια του χρόνου χρώστιε τα./ Καλήν εσπέραν κύριοι/ τσ’ Αξάς οι υποψήφιοι/ στου Μάρτη την τριανταμιά/ θ’ ακούσετε την κανονιά./ Αη Βασίλη γράψε τσοι/ κι έλα το Μάρτη κλάψε τσοι.

»Αρχιμηνιά και πάλι αρχή/ ν’ αρχέψουν πάλι οι φτωχοί/ να τρώσι σαν και πρώτα/ αλάδωτα τα χόρτα./ Και πάλι καλησπέρα σας/ που να χαρώ την τσέρα8 σας/ τση Σύρας νταουσάδες9/ πρωτοκλέφτες και φαάδες./ Πού είν’ τα ρούχα που ’πετε/ κι επά10 πως θε να πέψετε/ και τ’ αυτοκίνητά σας/ που να σπάσουν τα λικά11 σας./ Καλήν εσπέρα κι ολονώ/ των υπουργώ τω σημερνώ/ που θα κάμου συνεντρία/ ν’ ανοιχτούν τα ορυχεία./ Ετσά ν’ ανοίουν κι ευτινώ/ οι πόρτες τωνε ολονώ/ και σαν τσ’ ασμυριγλάδες12/ να ’υρεύγουσιν παράδες.

»Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά/ κι ήρχεψε στην Αξά χιονιά/ κι ίντα θε να ’ενούσι13/ τα χωριά που δυστυχούσι./ Ακόμα τ’ ανεμένουσι/ τα ρούχα να τα φέρουσι./ -Νικολό, ’ια πες αλεύρι/ ο νομάρχης σε ’υρεύγει./ Αης Βασίλης έρχεται/ κι ο κόσμος ονειρεύγεται/ φούρνοι με τα καρβέλια/ και τση Μπέαινας τ’ αμπέλια./ Την καλησπέρα φέραμε/ κι αν δεν τα καταφέραμε,/ χρόνια πολλά να ζούμε/ μη χειρότερα να δούμε/ και καλύτερα να πούμε».

Τα μετέωρα προμηνύουν συννεφιά και κάμποσα νερά. Και του χρόνου.

ΣΗΜ.: 1 τουλάχιστον 2εγώ 3γκρίνια 4πρωτοχρονιάτικος μποναμάς 5οσονούπω 6βλέπε τα 7χώρα τα 8τα μούτρα 9προύχοντες 10εδώ 11υλικά: τα άντερα και τα εντόσθια του ζώου. Το σπάσιμό τους επιφέρει ακαριαίο θάνατο 12σμυριδορύκτες 13να γίνουνε

Μετέωρος [email protected]