Ο Αριέλ -Σαρόν- Σέινερμαν πέρασε πλέον στην Ιστορία, έπειτα από 8 χρόνια σε κώμα. Ο ίδιος είχε θέσει απόλυτο στόχο την ασφάλεια του Ισραήλ, με τους δικούς του όρους, αδιαφορώντας για το πολιτικό κόστος ή τον διεθνή αντίκτυπο – ο οποίος πάντως ήταν συχνά μεγάλος…

Του Δημήτρη Σ. Φαναριώτη

^[1]Υπήρξε αναμφίβολα μία από τις πλέον αμφιλεγόμενες προσωπικότητες της ισραηλινής πολιτικής και στρατιωτικής ζωής και ίσως περισσότερο από κάθε άλλο ηγέτη θαυμάστηκε και διασύρθηκε στον ίδιο βαθμό. Οι ενέργειές του στο πεδίο της μάχης και αργότερα στον πολιτικό στίβο συνέβαλαν στη διαμόρφωση του σύγχρονου ισραηλινού κράτους, αλλά επίσης καταδείκνυαν την πολωμένη γνώμη του στα ζητήματα ασφαλείας καθώς ο ύψιστος στόχος στη ζωή του, όπως είχε συχνά υποστηρίξει, ήταν να παράσχει απόλυτη ασφάλεια στο Ισραήλ με τους δικούς του όρους, αδιαφορώντας για το πολιτικό κόστος και τον διεθνή αντίκτυπο.

Ο Σαρόν ήταν εδώ και δεκαετίες υπέρμαχος της επέκτασης των εβραϊκών οικισμών στα κατεχόμενα εδάφη, αν και μία από τις τελευταίες ενέργειές του -η αποχώρηση του ισραηλινού στρατού από τη Γάζα- προκάλεσε σοκ σε πολλούς από τους φανατικούς υποστηρικτές του. Στην Ιστορία πάντως πέρασε ως ο άνθρωπος που άφησε να εξελιχθεί η σφαγή (762 έως και 3.500, ανάλογα με την πηγή) Παλαιστινίων, στην πλειονότητά τους αμάχων, στα παλαιστινιακά στρατόπεδα συγκέντρωσης της Σάμπρα και της Σατίλα το 1982, αλλά και ως ο αρχιτέκτονας του πολέμου στον Λίβανο την ίδια χρονιά.

Πόλεμος και πολιτική

^[2]Ο Αριέλ Σαρόν (Αριέλ Σέινερμαν) γεννήθηκε στην Παλαιστίνη το 1928, όταν αυτή βρισκόταν υπό βρετανική εντολή. Σε ηλικία 20 ετών εντάχθηκε στη σιωνιστική παραστρατιωτική οργάνωση Χαγκάνα και λίγα χρόνια αργότερα μετείχε ως διοικητής διμοιρίας στον αραβο-ισραηλινό πόλεμο του 1948–1949. Ενα χρόνο αργότερα, το 1950, τέθηκε επικεφαλής μιας ομάδας των ειδικών δυνάμεων, της διαβόητης Μονάδας 101, η οποία έκανε επιδρομές αντιποίνων για τις διασυνοριακές επιθέσεις που εξαπέλυαν οι παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες. Ο Σαρόν συμμετείχε επί δεκαετίες σε όλους τους πολέμους του Ισραήλ από την ίδρυση του κράτους το 1948. Ανέβηκε ταχύτατα στις υψηλότερες βαθμίδες της ιεραρχίας του ισραηλινού στρατού και το 1956 ηγήθηκε ταξιαρχίας αλεξιπτωτιστών στον πόλεμο του Σουέζ. Δεκατρία χρόνια αργότερα με τον βαθμό του υποστρατήγου πλέον, όταν η Αίγυπτος και η Συρία ξεκίνησαν την αιφνιδιαστική τους επίθεση εναντίον του Ισραήλ, ο Σαρόν με τις δυνάμεις του κατάφερε να αποκόψει το Τρίτο Σώμα του αιγυπτιακού στρατού στην περιοχή του Σινά ανατρέποντας τις πολεμικές εξελίξεις και διαδραματίζοντας καθοριστικό ρόλο στην κατάληψη από το Ισραήλ ολόκληρης της χερσονήσου.

Το 1973 εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής στην Κνεσέτ με το δεξιό κόμμα Λικούντ, για να παραιτηθεί ένα χρόνο αργότερα προκειμένου να βρεθεί στο πλευρό του Γιτζάκ Ράμπιν ως σύμβουλος ασφαλείας. Το 1977 επανεξελέγη στην ισραηλινή Βουλή με το ίδιο κόμμα και τέσσερα χρόνια αργότερα (1981) διορίστηκε υπουργός Αμυνας στην κυβέρνηση του Μεναχέμ Μπέγκιν. Στον απόηχο των πληγμάτων εναντίον του βόρειου Ισραήλ από την ΟΑΠ του Γιάσερ Αραφάτ, που είχε τότε έδρα τον νότιο Λίβανο, ο Σαρόν υπήρξε ο ιθύνων νους της εισβολής στον Λίβανο το 1982.

Οι σφαγές στον Λίβανο

Οι στρατιωτικές ενέργειες του Σαρόν σταμάτησαν τις επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ, οδήγησαν ωστόσο και σε μια πρωτοφανούς έκτασης και αγριότητας σφαγή στα παλαιστινιακά στρατόπεδα προσφύγων Σάμπρα και Σατίλα στην πρωτεύουσα του Λιβάνου, η οποία τον στιγμάτισε ανεξίτηλα. Οπως γράφει χαρακτηριστικά ο κορυφαίος πολεμικός ανταποκριτής Ρόμπερτ Φισκ στην εφημερίδα «Independent», αποτελεί τραγική ειρωνεία το γεγονός ότι ούτε ένας δυτικός ηγέτης καταδίκασε τη σφαγή των 1.700, στην πλειονότητά τους αμάχων, Παλαιστινίων από τους χριστιανούς φαλαγγίτες στα στρατόπεδα αυτά, τον έλεγχο των οποίων είχε ο ισραηλινός στρατός, ούτε φυσικά κανείς επισκέφθηκε τους μαζικούς τάφους. Τραγική ειρωνεία, όπως επισημαίνει ο Φισκ, το γεγονός ότι το μόνο κράτος που διεξήγαγε ποτέ επίσημη έρευνα για τις αποτρόπαιες σφαγές ήταν το ίδιο το Ισραήλ, καταλογίζοντας μάλιστα ευθύνες στον Σαρόν επειδή δεν έκανε τίποτε για να τις αποτρέψει! Παρά τον στιγματισμό του για τις σφαγές στη Σάμπρα και τη Σατίλα ο Σαρόν παρέμεινε μια δημοφιλής φιγούρα στον χώρο της ισραηλινής Δεξιάς και εξακολούθησε να κατέχει θέσεις-κλειδιά σε διαδοχικές κυβερνήσεις. Παρέμεινε πάντοτε θερμότατος υποστηρικτής της ισραηλινής εποικιστικής πολιτικής και ως υπουργός Στέγασης στις αρχές του 1990 προχώρησε στη μεγαλύτερη επέκτασή τους στη Δυτική Οχθη και τη Γάζα από το 1967 οπότε το Ισραήλ κατέλαβε αυτές τις περιοχές. Το 1996 με την εκλογή του Μπενιαμίν Νετανιάχου απέκτησε εκ νέου θέση στο υπουργικό συμβούλιο και δυο χρόνια αργότερα διορίστηκε υπουργός Εξωτερικών, με τον κ. Νετανιάχου να τον χαρακτηρίζει ως τον καταλληλότερο για τη θέση αυτή. Μετά την κατάρρευση των συνομιλιών του Καμπ Ντέιβιντ το 2000 ο Σαρόν πραγματοποίησε μια προκλητική επίσκεψη στο «Ορος του Ναού» (για τους Εβραίους) / «Χάραμ αλ Σαρίφ» (για τους μουσουλμάνους), πυροδοτώντας σύμφωνα με ορισμένους αναλυτές τη δεύτερη ιντιφάντα (εξέγερση) των Παλαιστινίων. Ενα χρόνο αργότερα πέτυχε μια σαρωτική εκλογική νίκη δεσμευόμενος να επιτύχει «την ασφάλεια και την αληθινή ειρήνη», επιμένοντας ότι δεν θα δεσμεύεται από προηγούμενες διαπραγματεύσεις με τους Παλαιστινίους.

Το 2005, καθώς η διαφωνία στους κόλπους του κόμματος Λικούντ αυξανόταν καθημερινά σχετικά με την απόσυρση του στρατού από τη Λωρίδα της Γάζας, αποχώρησε από το κόμμα μαζί με πολλούς συμμάχους για να σχηματίσει το Καντίμα και στη συνέχεια διέλυσε το Κοινοβούλιο. Ο Αριέλ Σαρόν φαινόταν ότι θα επέστρεφε ως πρωθυπουργός στη νέα εκλογική αναμέτρηση, αλλά τον Δεκέμβριο του 2005 και τον Ιανουάριο του 2006 υπέστη αλλεπάλληλα εγκεφαλικά επεισόδια από τα οποία δεν συνήλθε ποτέ.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

Με τιμές αρχηγού κράτους η κηδεία

Εθνικό πένθος στο Ισραήλ, γιορτές και ευφορία στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη. Παρουσία υψηλόβαθμων αξιωματούχων από πολλές χώρες, ο σκληροπυρηνικός πρώην πρωθυπουργός Αριέλ Σαρόν θα κηδευτεί σήμερα με στρατιωτικές τιμές και θα ταφεί δίπλα στη σύζυγό του Λίλι, σ’ έναν λόφο στο αγρόκτημά του στο νότιο Ισραήλ. Ως απώτατο φόρο τιμής, το φέρετρό του θα μεταφέρουν στα χέρια οχτώ Ισραηλινοί στρατηγοί. Στην κηδεία του θα παραστούν -μεταξύ άλλων- ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζο Μπάιντεν, οι υπουργοί Εξωτερικών Ρωσίας και Γερμανίας και ο Βρετανός πρώην πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ, επικεφαλής του Κουαρτέτου (ΗΠΑ, Ρωσία, ΟΗΕ, Ε.Ε.) για τη Μέση Ανατολή. Την Ελλάδα θα εκπροσωπήσει ο υπουργός Εθν. Αμυνας Δ. Αβραμόπουλος.

Χιλιάδες Ισραηλινοί πολίτες περίμεναν υπομονετικά χθες στην Ιερουσαλήμ για να αποχαιρετήσουν τον Σαρόν ως ήρωα πολέμου, καθώς η σορός του είχε τεθεί σε λαϊκό προσκύνημα έξω από την Κνεσέτ. Ακόμα και η αριστερή εφημερίδα «Haaretz», που του είχε ασκήσει δριμύτατη κριτική, τον συνέκρινε με τον ιδρυτή του κράτους του Ισραήλ, Δαβίδ Μπεν Γκουριόν, και τον «πατέρα» της Γαλλικής Δημοκρατίας, στρατηγό Ντε Γκολ. Παρά την ψυχρότητα στις σχέσεις του με την ισραηλινή ηγεσία, ο Μπαράκ Ομπάμα εξήρε «τη δέσμευση στην πατρίδα» που επέδειξε ο Σαρόν, τονίζοντας την «ακλόνητη» στήριξη των ΗΠΑ στα θέματα ασφαλείας του Ισραήλ και τη «διαρκή φιλία μεταξύ των δύο χωρών».

Στη Δυτική Οχθη, τη Γάζα, αλλά και στους καταυλισμούς στον Λίβανο, εκατοντάδες Παλαιστίνιοι πανηγύρισαν τον θάνατο του «χασάπη της Βηρυτού», του ανθρώπου που θεωρούν εγκληματία πολέμου. «Ο κόσμος τον περιγράφει ως “μπουλντόζα”, αλλά μια μπουλντόζα είναι σχετικά ήπια συγκριτικά με όσα έχει κάνει», ανέφερε η Χανάν Ασράουι, μέλος της εκτελεστικής επιτροπής της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PLO).

Β.Κ.