Της Χριστίνας Πάντζου

Κόκκινη κάρτα ετοιμάζουν τα κοινωνικά κινήματα της Βραζιλίας κατά της FIFA και του «σκανδαλώδους», όπως καταγγέλλουν, τρόπου διοργάνωσης του Μουντιάλ. Η καμπάνια ξεκινά στις 25 Ιανουαρίου, όταν οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών θα διαδηλώσουν σε τουλάχιστον 35 πόλεις, ανάμεσά τους και στις 12 που θα φιλοξενήσουν το Παγκόσμιο Κύπελλο, διαμαρτυρόμενες για το τεράστιο κόστος της διοργάνωσης, τις «αποικιακού τύπου» επιβολές της FIFA και των πολυεθνικών χορηγών της και την επιδείνωση των συνθηκών ζωής των πολιτών.

Οι διοργανωτές καταγγέλλουν σωρεία κοινωνικών προβλημάτων που όπως ισχυρίζονται «η κυβέρνηση επέλεξε να κρύψει από τον κόσμο». Μιλάνε για την ανασφάλεια στους δρόμους, τα τεράστια ποσοστά παιδικής πορνείας, τις κάκιστες συνθήκες της δημόσιας υγείας και παιδείας, τους υψηλούς φόρους, την «καταστολή» που αντιμετωπίζουν τα κοινωνικά κινήματα, όλα τους προβλήματα που οξύνονται με το Μουντιάλ. Και προειδοποιούν ότι η «μεγάλη γιορτή» του ποδοσφαίρου έχει εξελιχθεί σε κύμα απαλλοτριώσεων, εξώσεων, εργασιακής και σεξουαλικής εκμετάλλευσης, στέρησης μέσων επιβίωσης για εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους, εκκαθαριστικών επιχειρήσεων στις φαβέλες και μυθικών διαφυγόντων κερδών και ζημιών του Δημοσίου.

Η FIFA υπόσχεται στη Βραζιλία ανάπτυξη, επενδύσεις και απασχόληση, μιλώντας για 700.000 νέες θέσεις εργασίας και αύξηση του ΑΕΠ της κατά 0,26%. Αλλά η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική, καταγγέλλουν οι διοργανωτές της καμπάνιας. Σήμερα η χώρα επενδύει 14,5 δισ. δολάρια σε αεροδρόμια, στάδια, υποδομές, νέα συστήματα μεταφορών, καθιστώντας αυτό το Μουντιάλ το ακριβότερο στην ιστορία της διοργάνωσης. Το 99% αυτών των δαπανών έχει αναλάβει ο δημόσιος προϋπολογισμός της χώρας. «Η χώρα θα καταχρεωθεί υπονομεύοντας τις κοινωνικές δαπάνες της και θα είναι πάλι τα 50 εκατ. των φτωχών που θα κληθούν να πληρώσουν», γράφει το ανώνυμο Μανιφέστο που κυκλοφορεί στα κοινωνικά δίκτυα.

Για την κατασκευή σταδίων και έργων υποδομής περισσότεροι από 170.000 πολίτες θα εκδιωχθούν από τα σπίτια τους, συχνά χωρίς καμία αποζημίωση, ολόκληρες γειτονιές εξαφανίζονται και φαβέλες εκκενώνονται, ενώ χιλιάδες στέλνονται στις παρυφές των πόλεων, δεκάδες χιλιόμετρα μακριά από τους τόπους όπου ζούσαν. Ειδικές δυνάμεις αναλαμβάνουν στρατιωτικές επιχειρήσεις «κάθαρσης» παραγκουπόλεων σκορπώντας χημικά, δακρυγόνα, βία και αφήνοντας πίσω τους δεκάδες τραυματίες.

Περισσότεροι από 100.000 μικροπωλητές θα χάσουν το μόνο μέσο επιβίωσής τους καθώς η FIFA επέβαλε σε ευρεία έκταση γύρω από τα γήπεδα που θα φιλοξενήσουν το Μουντιάλ μια ζώνη αποκλειστικής εκμετάλλευσης των χορηγών της (Αdidas, CocaCola, Budweiser, Visa, κ.λπ.). Επιπλέον πέτυχε και φορολογική απαλλαγή τους για μια τετραετία (2012-1015): «ευγενική χειρονομία» που θα στοιχίσει στη Βραζιλία απώλειες τουλάχιστον 680 εκατ. δολαρίων. Και υποχρέωσε το Κοινοβούλιο να ακυρώσει νόμο του 2003 που απαγόρευε την πώληση αλκοολούχων ποτών στα γήπεδα (ώστε να αποτραπεί η βία) εξασφαλίζοντας μυθικές πωλήσεις σε έναν από τους εταίρους-χορηγούς της, την μπίρα Budweiser.

Οι κινητοποιήσεις των πολιτών έχουν ανησυχήσει την πρόεδρο Ρούσεφ, που σε μια ύστατη προσπάθεια να εκτονώσει την οργή προσέλαβε δύο ειδικά στελέχη με αποκλειστικό έργο «τον διάλογο με κινήματα και στρώματα της κοινωνίας με την ευκαιρία του Μουντιάλ του 2014». Για τους αγανακτισμένους, η έκκληση για διάλογο ήρθε πολύ αργά.