«Ηθελα μόνο να χωρέσω» είναι ο τίτλος του νέου μυθιστορήματος για γονείς και εφήβους της δημοσιογράφου και μεταφράστριας Στέλλας Κάσδαγλη, το οποίο κυκλοφόρησε πριν από ενάμιση μήνα από τις εκδόσεις Πατάκη. Θέμα του η ψυχογενής ανορεξία, μια ύπουλη νόσος η οποία χρήζει προσοχής και έγκαιρης παρέμβασης. Η συγγραφέας μίλησε στην «Εφημερίδα των Συντακτών»

Η ψυχοθεραπεία είναι ο πιο σημαντικός τρόπος να βγεις από την περιπέτεια

Της Μαριαλένας Σπυροπούλου*

Το βιβλίο, ενώ είναι μυθιστόρημα, στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό σε βίωμα της συγγραφέως. Οπως η ίδια μας αναφέρει, πέρασε ψυχογενή ανορεξία από τα 15 μέχρι τα 18 της έτη. «Αυτή δεν είναι αμιγώς η δική μου ιστορία. Θεώρησα όμως καλό να βάλω την ιστορία στο σήμερα, γιατί οι έφηβοι ζουν σε μια άλλη Ελλάδα, επικοινωνούν διαφορετικά και βιώνουν και την κρίση. Εκτός από την ανορεξία, το βιβλίο αναφέρεται στο bullying. Ηθελα να αποφύγω το στοιχείο της ματαιοδοξίας και της ομορφιάς, καταρρίπτοντας τον μύθο που θέλει τα κορίτσια που αντιμετωπίζουν την ανορεξία να θέλουν να γίνουν μοντέλα. Γι' αυτό απέφυγα καθρέφτες, ζυγαριές κ.λπ. Γιατί για μένα η ψυχογενής ανορεξία βιώθηκε ως ότι ήθελα να ανήκω κάπου και έψαχνα τρόπο να χωρέσω». Μια άλλη παράμετρος είναι η αποδοχή της σεξουαλικότητας. Οπως και εκείνη θυμάται, τρόμαξε τόσο πολύ με την πρόωρη ανάπτυξη, που ήθελε να επιστρέψει πίσω στην παιδική ηλικία.

Αιτίες

Η συγγραφέας θεωρεί ότι ένα σύνολο πραγμάτων σε οδηγεί εκεί. Συνήθως, σύμφωνα με τη μαρτυρία της, αιτία είναι μια υπερβολική αναζήτηση της τελειότητας και η επιθυμία ο έφηβος να μη γίνει βάρος. Και συμπληρώνει: «Οι λόγοι είναι οικογενειακοί. Σίγουρα έχουν παίξει ρόλο οι μηχανισμοί που έχουν διδάξει οι μαμάδες στα κορίτσια. Πολλές μαμάδες, όπως και η δική μου, αντιμετωπίζουν τη ζυγαριά ως τρόπο αντιμετώπισης προβλημάτων. Είμαι δυστυχισμένη, αλλά εάν αδυνατίσω θα είμαι ευτυχισμένη. Επειδή δεν μπορώ να ελέγξω τα πράγματα στη ζωή μου, αν ελέγξω τη δίαιτά μου θα ελέγξω ολόκληρη τη ζωή μου. Οπως και τα ναρκωτικά, έτσι και η ανορεξία ή η βουλιμία γίνονται τρόποι αντιμετώπισης βαθύτερων προβλημάτων – καταστροφικοί φυσικά».

Φλερτ με τον θάνατο

Στην ερώτηση εάν οι έφηβοι που νοσούν έχουν συνείδηση του θανάτου, η ίδια απαντά ότι έχουν αίσθηση της δυστυχίας τους αλλά όχι του κινδύνου που αντιμετωπίζουν. Είναι σημαντικό ένα παιδί να καταλάβει πόσο δυστυχισμένο νιώθει. Διότι όταν βρίσκεσαι στην ανορεξία δεν μπορείς να κάνεις δραστηριότητες. Η συγγραφέας αποτιμά το μεγάλο κόστος της περιπέτειας: «Αισθανόμουν ότι από αυτή την περιπέτεια έκαψα πολλά εγκεφαλικά κύτταρα. Για μένα είναι πολύ σημαντικό να αισθανθούν τα νέα παιδιά ότι δεν είναι μόνα τους, ότι υπάρχει φως στο τούνελ, ότι και άλλοι έχουν βιώσει αντίστοιχα περιστατικά και ενδεχομένως να πάρουν κουράγιο ώστε να ζητήσουν βοήθεια για το πρόβλημά τους».

Τρόποι αντιμετώπισης

Η Στέλλα Κάσδαγλη θεωρεί ότι η ψυχοθεραπεία είναι ο πιο σημαντικός τρόπος να βγεις από την περιπέτεια. Σε συνδυασμό με παιδιάτρους, οι έφηβοι πρέπει να παρακολουθούν μια σωστή ψυχοθεραπεία. Αλλά και η οικογενειακή θεραπεία είναι πάρα πολύ χρήσιμη. Και μάλιστα, σύμφωνα με την ίδια, θα έπρεπε να λειτουργεί προληπτικά. «Θέλω να πιστεύω ότι στην πλειονότητά τους οι σημερινοί γονείς είναι πιο ανοιχτοί να δουν τα δικά τους λάθη και να βοηθήσουν το παιδί τους. Μπορεί να είναι πιο δύσκολο για τους μπαμπάδες να αποδεχτούν το πρόβλημα αλλά και εκεί θέλω να πιστεύω ότι αλλάζει το κλίμα», καταλήγει.

Αίσθημα ευθύνης στην Ελλάδα της κρίσης

Πώς αισθάνεται όμως η κ. Κάσδαγλη που ρίχνει φως στη δική της ζωή, ακουμπώντας και στα προβλήματα της κρίσης; Η ίδια θεωρεί μεγάλη ευθύνη να μοιράζεται τις δύσκολες εμπειρίες για να βοηθήσει. Από την άλλη, φοβάται ότι οι σημερινοί έφηβοι δεν προλαβαίνουν να απογειωθούν, προσγειώνονται ανώμαλα πριν την ώρα τους. «Οι γονείς, λόγω της κρίσης, ζητούν από τα παιδιά να σοβαρευτούν γιατί δεν υπάρχει περιθώριο λάθους. Είναι κρίμα αλλά υπάρχει πολύ έντονη τάση να παρουσιάζουμε στα παιδιά τον κόσμο όπως τον βιώνουμε εμείς».

Λάθη-πάθη

Η συγγραφέας δεν θα μιλήσει στην κόρη της ποτέ για δίαιτες, δεν θα σχολιάσει ποτέ αρνητικά το σώμα της κόρης της, αλλά δεν θα σχολιάσει ποτέ αρνητικά και το σώμα της ίδιας. «Γιατί τελικά εμείς είμαστε το πρότυπο των κοριτσιών μας».

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

* Η Μαριαλένα Σπυροπούλου είναι ψυχολόγος και ψυχοθεραπεύτρια, συνεργάτις της «Εφημερίδας των Συντακτών»