Τι συνέβη ξαφνικά και ένας μπρούντζινος Απόλλωνας, που «ψαρεύτηκε» τον Αύγουστο του 2013 στα νερά της Γάζας, ήρθε χθες και πάλι στη δημοσιότητα; Να οι φωτογραφίες στα διεθνή πρακτορεία, να τα δημοσιεύματα. Ισως επειδή έκτοτε το άγαλμα έχει εξαφανιστεί. Βρίσκεται στα χέρια της αστυνομίας της Χαμάς, αλλά κανείς δεν ξέρει την τύχη του. Συντηρείται; Θα εκτεθεί ποτέ; Τι ακριβώς είναι; Πού βρέθηκε; Μυστήριο κανονικό.

Ο 26χρονος Παλαιστίνιος ψαράς Τζουντάτ Γκραμπ, που το ανακάλυψε, υποστηρίζει ότι το είδε ξαφνικά μπροστά του, εκατό μέτρα μακριά από την ακτή, λίγο πιο βόρεια από τα σύνορα Αυγύπτου και Γάζας. Λέει ότι μαζί με συγγενείς του χρειάστηκαν τέσσερις ώρες για να το βγάλουν στη στεριά. «Μου το ‘στειλε δώρο ο Θεός», σκέφτηκε αυτός ο φτωχός άνθρωπος, που περιμένει τώρα τα «εύρετρά» του από την κυβέρνηση της Χαμάς. Δεν το παρέδωσε, πάντως, και αμέσως. Πρώτα έπαθε πανικό η μητέρα του, βλέποντας τα γεννητικά όργανα του γυμνού Απόλλωνα. Ο ίδιος και ο αδελφός του έκοψαν ο καθένας από ένα δαχτυλάκι του και τα έδωσαν για λιώσιμο, μπας και είναι από χρυσάφι ή άλλο πολύτιμο μεταλο. Και μετά, ο Απόλλωνας εμφανίστηκε για πώληση στο… eBay προς 500 χιλιάδες δολάρια. Τότε επενέβησαν οι Αρχές και η αστυνομία το επέταξε.

Προς μεγάλη τους σύγχυση, οι αρχαιόλογοι δεν είχαν ποτέ πρόσβαση στο άγαλμα, μόνο σε κουνημένες φωτογραφίες το έχουν δει πάνω σε μια κουβέρτα με στρουμφάκια. Καταλήγουν πάντως ότι είναι μπρούντζινο, ότι χρονολογείται μεταξύ 5ου και 1ου π.Χ. αιώνα, ότι παριστάνει τον Απόλλωνα νέο, αθλητικό, με μυώδη πόδια, ένα χέρι απλώμενο, σγουρή κόμη και ένα σοβαρό βλέμμα προς τον κόσμο: η μια ίριδά του φέρει γαλάζια πέτρα, η άλλη είναι άδεια.

Κάποιοι αρχαιολόγοι, όπως ο Ζαν-Μισέλ ντε Ταραγκόν της Γαλλικής Βιβλικής και Αρχαιολογικής Σχολής της Ιερουσαλήμ, αμφισβητούν την τοποθεσία ανεύρεσής του. Tο ότι είναι κατακάθαρο και άθικτο σημαίνει, λένε, ότι ήταν θαμμένο στη γη (απουσιάζουν εντελώς οι συνήθεις διαβρώσεις από το νερό και το επικάλυμμα από θαλάσσιους μικροοργανισμούς). «Πρέπει οπωσδήποτε να διευκρινισθεί πού βρέθηκε. Μόνο έτσι θα μπορέσουν οι αρχαιολόγοι να σχηματίσουν πλήρη εικόνα και να επεκτείνουν την έρευνά τους. Μπορεί να ανήκε σε ναό ή ανάκτορο. Είναι απαραίτητο να βρεθούν και άλλα αρχαία αντικείμενα από την ίδια περιοχή».

Μάλλον, όμως, θα περιμένουν καιρό οι αρχαιολόγοι (ανάμεσά τους το Λούβρο αλλά και ένα μουσείο της Γενεύης που εκδήλωσαν ενδιαφέρον να το δανειστουν). Οι πολιτικοί της Χαμάς καθησυχάζουν όσους ανησυχούν μήπως το «θάψουν» (εξαιτίας της γύμνιας του, προφανώς). Αξιωματούχος του υπουργείου Τουρισμού της Γάζας δήλωσε στο Reuters ότι ο Απόλλων θα εκτεθεί αφού πρώτα ολοκληρωθεί η ανάκριση. Βαμμένη την έχει ο ψαράς, που πήγε να το πουλήσει στο eBay;

Από τη Λωρίδα της Γάζας έχουν περάσει Αιγύπτιοι, Φιλισταίοι, Ρωμαίοι, Βυζαντινοί και σταυροφόροι. Ο Μεγαλέξανδρος την πολιόρκησε και ο αυτοκράτορας Αδριανός την επισκέφτηκε. Οι ντόπιοι, όμως, αρχαιολόγοι έχουν μικρή πείρα από ανασκαφές.

Επιμ. Β. Γεωργ.