Προειδοποίηση οίκου Fitch

Του Μπάμπη Μιχάλη

Με τη γήρανση του πληθυσμού και τις αυξανόμενες δαπάνες των κρατών για συντάξεις τα βάζει ο διεθνής οίκος αξιολόγησης Fitch, προειδοποιώντας ότι αν δεν υπάρξουν μεταρρυθμίσεις αρκετές ανεπτυγμένες οικονομίες θα βουτήξουν σε μια νέα δημοσιονομική κρίση.

Στην έκθεσή της «Το κόστος της γήρανσης: η δεύτερη δημοσιονομική κρίση», που έδωσε χθες στη δημοσιότητα, ο Fitch προειδοποίησε ότι χωρίς πρόσθετες μεταρρυθμίσεις για τη διαχείριση των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων της γήρανσης αρκετές αναπτυγμένες οικονομίες θα δουν στα αμέσως επόμενα χρόνια την πιστοληπτική τους ικανότητα να υποβαθμίζεται.

«Ελλείψει μεταρρυθμίσεων για την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας και/ ή των ποσοστών συμμετοχής σε πολλές άλλες προηγμένες οικονομίες, η γήρανση του πληθυσμού θα μπορούσε να ερμηνευτεί με μια υποχώρηση του ΑΕΠ μακροπρόθεσμα, επιδεινώνοντας το δημοσιονομικό πρόβλημα», τονίζει χαρακτηριστικά.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του οίκου, η βόμβα της γήρανσης του πληθυσμού θα μπορούσε να κτυπήσει ακόμη και την αξιοπιστία των ΗΠΑ. Το μοντέλο του προβλέπει συγκεκριμένα συρρίκνωση του αξιόχρεου των ΗΠΑ τουλάχιστον κατά μία βαθμίδα ώς το 2030 αν δεν γίνει κάτι.

Ο διεθνής οίκος εκτιμά ακόμη ότι χωρίς μεταρρυθμίσεις οι αναπτυγμένες χώρες θα δουν τους προϋπολογισμούς τους να επιδεινώνονται -κατά μέσον όρο- λόγω των αυξανόμενων συνταξιοδοτικών δαπανών κατά 0,6% του ΑΕΠ ώς το 2020 και κατά 4,9% ώς το 2050.

Προβλέπει έτσι ότι η αναλογία του δημοσίου χρέους στο ΑΕΠ θα εκτοξευθεί στα ύψη. Ειδικά για τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης η Fitch θεωρεί ότι η παραπάνω αναλογία θα αυξηθεί κατά 6,9% ώς το 2020 και κατά 119,4% ώς το 2050. Για την ευρωζώνη εκτιμά ότι η αντίστοιχη αύξηση θα είναι της τάξης του 111,4% ώς το 2050.

Παράλληλα ο διεθνής οίκος θεωρεί ότι οι χώρες που θα πληγούν περισσότερο λόγω των αυξημένων δαπανών για τη διαχείριση της γήρανσης του πληθυσμού στα επόμενα δέκα χρόνια είναι η Ιαπωνία, η Ιρλανδία και η Κύπρος, ενώ σε πιο μακροπρόθεσμη βάση το Λουξεμβούργο, το Βέλγιο, η Μάλτα και η Σλοβενία. Ο Fitch τονίζει μάλιστα ότι ώς το 2050 οι πλέον εκτεθειμένες χώρες ενδεχομένως να δουν το αξιόχρεό τους να υποβαθμίζεται έως και πέντε βαθμίδες χαμηλότερα.

Μεταξύ αυτών δεν περιλαμβάνει πάντως την αγρίως πληγείσα περιφέρεια της ευρωζώνης και πιο συγκεκριμένα την Ελλάδα, την Πορτογαλία και την Ιταλία, οι οποίες, όπως τονίζει ο Fitch, εξουδετέρωσαν μακροπρόθεσμα το κόστος της γήρανσης του πληθυσμού, προχωρώντας σε σκληρές μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό τους σύστημα και την αγορά εργασίας.Το περίεργο είναι πάντως ότι μεταξύ των μελλοντικών πληγέντων ο Fitch δεν περιλαμβάνει και τη Γερμανία, ο πληθυσμός γερνάει περισσότερο απ' όλους.