Δεν φτάνει το μειωμένο ωράριο λειτουργίας, ακόμα και του Μουσείου Ακρόπολης, καθώς η κατάσταση επιδεινώνεται

Η διευθύντρια του Αρχαιολογικού Θεσσαλονίκης, Πολυξένη Αδάμ-Βελένη, αποφάσισε την εκ περιτροπής λειτουργία των εκθέσεων. Στο Εθνικό Αρχαιολογικό της Αθήνας πάλι, το μεγαλύτερο μέρος τού α' ορόφου είναι κλειστό. Η έλλειψη φυλακτικού προσωπικού δεν επηρεάζει μόνο την ασφάλεια των θησαυρών τους, περιορίζει και τους επισκέπτες τους

Της Βασιλικής Τζεβελέκου 

^[1]Η Ελλάδα διαθέτει εκατοντάδες αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία. Από αυτούς δεκάδες χαρακτηρίζονται μνημεία του παγκόσμιου πολιτισμού και βρίσκονται στις λίστες προορισμού χιλιάδων επισκεπτών απ' όλον τον κόσμο. Τα συνολικά έσοδα από τα εισιτήρια και τα πωλητήρια ανέρχονται κάθε χρόνο σε εκατομμύρια ευρώ. Και το ερώτημα που προκύπτει είναι απλό. Γιατί η πολιτική ηγεσία του τόπου, εδώ και δεκαετίες, δεν έχει πράξει το αυτονόητο; Δεν έχει εξασφαλίσει, δηλαδή, την απρόσκοπτη λειτουργία τους; Αντιθέτως, φαίνεται ότι ακόμα και σήμερα κάνει ό,τι μπορεί για να μην μπει φως στο τούνελ.

Μεγάλα μουσεία, όπως το Αρχαιολογικό Θεσσαλονίκης, λειτουργούν τις εκθέσεις τους εκ περιτροπής, κι άλλα, όπως το Εθνικό Αρχαιολογικό της Αθήνας, κρατούν ολόκληρες αίθουσες κλειστές. Κι αυτό γιατί ο πολιτισμός δεν είναι άυλος, θέλει χρήματα για να προχωρήσει.

Τις προηγούμενες ημέρες η διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης, λόγω έλλειψης φυλακτικού προσωπικού, πήρε την απόφαση να λειτουργούν εκ περιτροπής οι εκθέσεις έως τον Μάρτιο, όπου αναμένεται να προσληφθούν οι ωρομίσθιοι φύλακες για να καλύψουν τις αυξημένες ανάγκες της θερινής περιόδου.

Η λύση των προηγούμενων χρόνων, να μένει το μουσείο ανοιχτό αλλά με πολλές από τις αίθουσές του κλειστές, είχε αποτέλεσμα τις διαμαρτυρίες των επισκεπτών, που είχαν προγραμματίσει να δουν τη μόνιμη έκθεση «Ο χρυσός των Μακεδόνων», για παράδειγμα, αλλά τελικά μόνο έξω από την κλειστή πόρτα περνούσαν.

Προέχει η ασφάλεια

«Αντί να κλείνουμε αίθουσες, αποφασίσαμε την εκ περιτροπής λειτουργία. Δεν μπορούμε να διακινδυνεύσουμε την ασφάλεια του μουσείου», μας εξηγεί η κ. Πολυξένη Αδάμ-Βελένη. «Ολα τα μουσεία λειτουργούν με παρόμοιο τρόπο. Στα μάτια των πολιτικών ούτε βαριά βιομηχανία είναι ο πολιτισμός μας, ούτε αντίκρισμα έχουν τα λόγια ότι η Ελλάδα οφείλει να βγάζει τον πολιτισμό της προς τα έξω γιατί μεταξύ άλλων αυτό μας αποφέρει και οικονομικά οφέλη.

Δεν υπάρχει στρατηγικό πλάνο. Το λέμε και το ξαναλέμε, αλλά το ΥΠΠΟ δεν το έχει αντιληφθεί. Μιλάμε για ανάπτυξη, αλλά ο πολιτισμός είναι πεταμένος έξω από αυτήν. Καλές οι μαρίνες για τα κότερα, αλλά οφείλει κανείς να κοιτάξει και τι θα κάνει με τα μουσεία και τα μνημεία του» καταλήγει η κ. Βελένη.

Αρνείται να μας πει τον αριθμό του μόνιμου φυλακτικού προσωπικού που διαθέτει σήμερα το Αρχαιολογικό Θεσσαλονίκης. Τόσο λίγοι είναι. «Δεν μπορώ να πω, για λόγους ασφαλείας. Ξέρετε τις εφημερίδες τις διαβάζουν όλοι και δεν μπορώ να διακινδυνεύσω την ασφάλεια των θησαυρών του μουσείου. Νομίζω ότι με την εκ περιτροπής λειτουργία θα έχουμε καλύτερα αποτελέσματα» καταλήγει.

Αντίστοιχα ζητήματα έχει και το Εθνικό Αρχαιολογικό της Αθήνας, που λειτουργεί με το μεγαλύτερο μέρος του α' ορόφου κλειστό. Αυτή την εποχή οι επισκέπτες του σημαντικότερου μουσείου της χώρας κι ενός εκ των σπουδαιότερων στον κόσμο δεν μπορούν να δουν όλες τις αίθουσες. Εχουν κλείσει η αίθουσα με τις Κυπριακές Αρχαιότητες και η αίθουσα με τη Συλλογή των Αγγείων και Μικροτεχνίας, με περισσότερα από 2.500 εκθέματα, που καλύπτουν την εξέλιξη της ελληνικής κεραμικής και ζωγραφικής από τον 11ο έως τον 4ο αι. π.Χ.

Οι αίθουσες ανοίγουν αν εκδηλωθεί ενδιαφέρον

«Για εμάς προέχει η ασφάλεια του μουσείου. Εχουμε ζητήσει προσωπικό για τη φύλαξη, αλλά αυτό είναι θέμα πολιτικής ηγεσίας» μας λέει ο δρ Γεώργιος Κακαβάς, αναπληρωτής διευθυντής του ΕΑΜ. «Πρόθεσή μας είναι να έχουμε διευρυμένο ωράριο, ώστε να μπορούν να έρχονται και εργαζόμενοι με τα παιδιά τους. Αλλά δυστυχώς είμαστε σε μνημονιακή τροχιά κι από αυτό δεν εξαιρείται η γενική γραμματεία Πολιτισμού.

Η πολιτεία οφείλει να δει τις ανάγκες μας κι ευελπιστούμε να καλυφθούν τα κενά μέχρι τον Απρίλιο, πριν αρχίσει η τουριστική περίοδος» λέει με νόημα. Θυμάται πολύ καλά, όπως και όλοι μας, ότι το 2012 χάθηκε ένα μεγάλο μέρος από την τουριστική σεζόν. Οι προσλήψεις των ωρομίσθιων καθυστέρησαν μέχρι τον Ιούλιο με αποτέλεσμα σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι, όπως της Ολυμπίας, των Δελφών, της Κνωσού ,αλλά και το ΕΑΜ, να λειτουργούν κατακαλόκαιρο έως τις 3 το μεσημέρι…

Αυτή τη στιγμή το ΕΑΜ διαθέτει 119 φύλακες αορίστου χρόνου, 6 νυχτοφύλακες και 5 ως προσωπικό ασφαλείας. Ο κ. Κακαβάς πάντως διευκρινίζει ότι υπάρχει δυνατότητα να ανοίξουν οι κλειστές αίθουσες, εφόσον υπάρξει ειδικό ενδιαφέρον από ομάδες επισκεπτών.

Τα δύο μουσεία που αναφέραμε είναι από τα σημαντικότερα της χώρας μας, με διεθνές εκτόπισμα. Είναι ενδεικτικές οι περιπτώσεις τους, καθώς σχεδόν στο σύνολό τους μουσεία και αρχαιολογικοί χώροι της χώρας έχουν προβλήματα φύλαξης και ωραίου. Πριν από μερικούς μήνες το Μουσείο Μπενάκη συρρίκνωσε το πρόγραμμα λειτουργίας του.

Το επόμενο διάστημα, αν δεν πληρωθούν οι Κυριακές, θα σταματήσουν οι φύλακες να προσφέρουν τις υπηρεσίες του στην Εθνική Πινακοθήκη, καθώς δεν έχουν πληρωθεί βάρδιες από τον Οκτώβριο. Μόλις πρόσφατα, και για πρώτη φορά στα τέσσερα χρόνια λειτουργίας του, το Μουσείο της Ακρόπολης άλλαξε το πρόγραμμά του σε χειμερινό-θερινό και μείωσε τις ώρες επισκέψεων κατά τη χειμερινή περίοδο.

Η κρίση στο πολλαπλάσιο

Και σαν να μην έφταναν αυτά, μόλις στις 4 Ιανουαρίου «η πολιτική ηγεσία άλλαξε αιφνιδιαστικά το 80% των αρχιφυλάκων όλης της χώρας. Αντικατέστησε παλιούς υπεύθυνους ασφαλείας με συναδέλφους με μικρότερη εμπειρία στην υπηρεσία, που όμως διαθέτουν κομματικά κριτήρια» καταγγέλλει ο Ιωάννης Μαυρικόπουλος, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Υπαλλήλων Φυλάξεως Αρχαιοτήτων. «Οι πολιτικές ηγεσίες και οι κυβερνήσεις ποτέ δεν είδαν τους χώρους των μουσείων και τα μνημεία μας ως μοχλό ανάπτυξης. Γι' αυτό τώρα βιώνουμε την κρίση στο πολλαπλάσιο. Δεν γίνεται η δομή, η λειτουργία και η ασφάλεια των μουσείων να είναι ίδιες με αυτές που υπήρχαν πριν από 30 χρόνια, όταν μπήκα στην υπηρεσία. Δεν έχει αλλάξει τίποτα. Θα έπρεπε να έχουν στελεχωθεί σωστά οι χώροι, ώστε σήμερα να μη μιλάμε γι' αυτές τις ελλείψεις».

Σύμφωνα με στοιχεία της ΠΕΥΦΑ, σήμερα εργάζονται γύρω στους 1.850 αρχαιοφύλακες σ' όλη τη χώρα, ενώ οι μελέτες κάνουν λόγο για 3.500 υπαλλήλους. Το πρόβλημα είναι πανελλαδικό και φέτος εντονότερο, καθώς πολλοί υπάλληλοι αποχώρησαν με σύνταξη και δεν αντικαταστάθηκαν. Αυτό που περιμένουν όλοι να δουν είναι αν φέτος λειτουργήσουν καλύτερα τα πράγματα, τουλάχιστον κατά τη θερινή σεζόν, όπου διευρύνεται το ωράριο λειτουργίας κι αυξάνονται οι ουρές των ξένων επισκεπτών στη χώρα μας.

[email protected]

…………………………………………………………………………………………………………………………………………

Λειτουργία Αρχαιολογικού Θεσσαλονίκης

-Από Δευτέρα έως και Πέμπτη θα παραμένουν ανοιχτές οι μόνιμες εκθέσεις «Ο χρυσός των Μακεδόνων», «Προς τη γένεση των πόλεων», «Η Μακεδονία από τον 7ο αι. π.Χ. ώς την ύστερη αρχαιότητα», «Θεσσαλονίκη, Μακεδονίας μητρόπολις» και η περιοδική έκθεση «Αρχαιοκαπηλία τέλος».

-Παρασκευή και Σάββατο θα παραμένουν ανοιχτές ορισμένες μόνιμες εκθέσεις μαζί με τις περιοδικές «Αρχαιοκαπηλία τέλος», «Το Λούβρο στη Θεσσαλονίκη», «Οι Εβραίοι στη Θεσσαλονίκη. Ανεξίτηλα σημάδια στον χώρο» και «Αρχαιολογία στα μετόπισθεν. Στη Θεσσαλονίκη των ταραγμένων χρόνων, 1912-1922».

-Οι περιοδικές «Μακεδονική Δεκάπολη στην Ιορδανία» και «1912 – Η Θεσσαλονίκη των Ελλήνων» θα παραμένουν ανοιχτές όλες τις ημέρες.

-Η μόνιμη έκθεση «Αγρός-Οικία-Κήπος-Τόπος», που φιλοξενείται στην αυλή του Μουσείου, θα παραμείνει κλειστή μέχρι τέλος Μαρτίου.

Αναλυτικά το πρόγραμμα στο τηλ.: 2310 830538 και στο www.amth.gr.