Της Χριστίνας Πάντζου

Μνήμες των οργανωμένων ταραχών που κατέληξαν στο πραξικόπημα του 2002 φέρνουν στον νου τα βίαια επεισόδια που εξελίσσονται στη Βενεζουέλα από την περασμένη Τετάρτη, όταν τρεις άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και περισσότεροι από 60 τραυματίστηκαν. Μικρές ομάδες της αντιπολίτευσης συνέχισαν έκτοτε τις διαδηλώσεις σε Αλταμίρα, Τσακάο και άλλες εύπορες γειτονιές, οργισμένοι όχι τόσο για τα υπαρκτά και σοβαρά κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα, αλλά για τις πολιτικές που έκαναν ορατούς τους μαύρους, τους φτωχούς και τους έως χθες περιθωριακούς των «σέρος» (των παραγκουπόλεων και των υποβαθμισμένων συνοικιών), οι οποίοι διεκδικούν και κερδίζουν πολιτική συμμετοχή και λόγο σε μια κοινωνία, όπου οι ταξικές αντιθέσεις οξύνονται.

Η ένταση κάθε άλλο παρά σε εκτόνωση οδηγείται, καθώς ένας από τους ηγέτες της πιο ακροδεξιάς πτέρυγας της αντιπολίτευσης, ο Λεοπόλδο Λόπες, εναντίον του οποίου εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης με την κατηγορία ότι είναι από τους ηθικούς αυτουργούς των επεισοδίων, μετά από κρυφτούλι κάποιων ημερών αποφάσισε να παραδοθεί στήνοντας ένα μιντιακό σόου: καλώντας δηλαδή τηλεοπτικές κάμερες και οπαδούς του σήμερα σε «μεγαλειώδη πορεία, μετά την ολοκλήρωση της οποίας θα παραδοθεί». Σε απάντηση, κοινωνικά κινήματα και οργανώσεις που στηρίζουν την κυβέρνηση έχουν καλέσει σήμερα σε αντισυγκέντρωση και πορεία, στην ίδια διαδρομή που θα ακολουθήσει και η αντιπολίτευση.

Ο Λόπες, που κατάφερε να σπουδάσει στο Χάρβαρντ χάρη σε μια υποτροφία… κολύμβησης και πρωταγωνίστησε στις διαδηλώσεις των πραξικοπηματιών του 2002, δεν είναι ο μόνος που αντιμετωπίζει ένταλμα σύλληψης. Το ίδιο ισχύει για άλλους δύο ηγέτες της αντιπολίτευσης, τον Ιβάν Καρατού Μολίνα (αντιναύαρχο εν αποστρατεία) και τον Φερνάντο Γκερμπάσι (πρώην πρέσβη στην Κολομβία και πρώην υπουργό Εξωτερικών). Η κρατική τηλεόραση μετέδωσε ηχογραφημένη συνομιλία τους την προηγουμένη της αιματηρής διαδήλωσης της περασμένης Τετάρτης στην οποία συζητούσαν για οργανωμένο σχέδιο βίαιων επεισοδίων, ακόμη και νεκρών… την επομένη.

Ακόμη και τα μεγάλα ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία και εκδοτικοί όμιλοι, που δεν φείδονται επικρίσεων κατά της κυβέρνησης της Βενεζουέλας, παρ' ότι δεν κάνουν λόγο για σενάρια αποσταθεροποίησης, αναγνωρίζουν ότι πλέον δεν υπάρχουν κοινωνικά αιτήματα παρά μόνο να πέσει η κυβέρνηση. Είναι ενδεικτικό ότι η «Ελ Παΐς», που έχει αναλάβει τη «δημοκρατική νομιμοποίηση» κάθε αντικαθεστωτικής εκδήλωσης, παραδεχόταν ότι «ηγέτες της πιο ριζοσπαστικής αντιπολίτευσης, όπως ο Λόπες και η Ματσάδο, τάσσονται υπέρ λύσεων πέραν των εκλογικών για να ρίξουν την κυβέρνηση». Το δε BBC έδωσε λόγο σε αναλυτές που επισήμαιναν ότι «Υπάρχει διχασμός στην αντιπολίτευση: κάποιοι θέλουν να λειτουργήσει η κυβέρνηση κι άλλοι να παραιτηθεί: κάποιοι θέλουν μια συνταγματική λύση κι άλλοι να βγουν ξανά στους δρόμους οι στρατιωτικοί».

Μέσα σε αυτό το κλίμα, την Κυριακή ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών για θέματα Λατινικής Αμερικής Εντουαρντ Αλεξ Λι κάλεσε τον πρέσβη της Βενεζουέλας στον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών απαιτώντας, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε ο Μαδούρο, «την άρση του εντάλματος σύλληψης του Λόπες και την έναρξη διαλόγου με την αντιπολίτευση» και απειλώντας πως αλλιώς «μπορεί να υπάρξουν σοβαρές συνέπειες». Η απάντηση του προέδρου της Βενεζουέλας ήταν να απελάσει τρεις αξιωματούχους του αμερικανικού προξενείου, τους οποίους κατηγόρησε ότι οργάνωσαν συναντήσεις με φοιτητές των ιδιωτικών πανεπιστημίων υποθάλποντας τις αντικυβερνητικές διαδηλώσεις.