ΟΥΚΡΑΝΙΑ – Με την κατάσταση να ξεφεύγει πια από κάθε έλεγχο και την χώρα να βυθίζεται σταθερά στο χάος, ο πρόεδρος Βίκτορ Γιανουκόβιτς συγκάλεσε αργά χθες το βράδυ άλλη μια επείγουσα συνάντηση με τους ηγέτες της αντιπολίτευσης, στην οποία φαίνεται ότι συμφωνήθηκε «ανακωχή»

Της Ελλης Πάνου

Την πιο αιματηρή νύχτα της ανεξάρτητης ιστορίας της έζησε η Ουκρανία το βράδυ της Τρίτης, μετρώντας επισήμως 26 νεκρούς και πάνω από 250 τραυματίες μετά από σφοδρές οδομαχίες, πυρπολήσεις κτιρίων, βίαιες καταλήψεις, μαζικές συλλήψεις. Με το κέντρο του Κιέβου να θυμίζει μέτωπο πολέμου και τους ακτιβιστές να υποστηρίζουν ότι τα θύματα είναι πολύ περισσότερα και οι «αγνοούμενοι» σύντροφοί τους δεκάδες, χθες και οι δύο πλευρές προσπάθησαν να ανασυγκροτηθούν για να προετοιμαστούν για νέο γύρο συγκρούσεων με το που θα έπεφτε το σκοτάδι.

Με την κατάσταση να ξεφεύγει πια από κάθε έλεγχο και την χώρα να βυθίζεται σταθερά στο χάος, ο πρόεδρος Βίκτορ Γιανουκόβιτς συγκάλεσε αργά χθες το βράδυ άλλη μια επείγουσα συνάντηση με τους ηγέτες της αντιπολίτευσης, στην οποία φαίνεται ότι συμφωνήθηκε «ανακωχή».

Οπως είπε ένας εκ των συνομιλητών του, ο Αρσένι Γιάτσενιουκ, ηγέτης του κόμματος «Πατρίδα», ο Γιανουκόβιτς σκόπευε απόψε να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης και να κάνει το μεγάλο ξεκαθάρισμα στους δρόμους, αλλά δέχθηκε «κατάπαυση του πυρός» και έναρξη διαπραγματεύσεων.

Ο Γιανουκόβιτς νωρίτερα είχε εμφανιστεί αδιάλλακτος στην τηλεόραση, για να υποστηρίξει ότι οι αντίπαλοί του «ξεπέρασαν τα όρια», αφού αρνούνται να καταδικάσουν τους διαδηλωτές, που «προκαλούν την αιματοχυσία», ενώ παράνομα, παραβιάζοντας το Σύνταγμα, «καταφεύγουν σε πογκρόμ, εμπρησμούς και δολοφονίες για να αρπάξουν την εξουσία».

Και σκληραίνοντας κι άλλο τη θέση του, διέταξε τις Υπηρεσίες Ασφάλειας της χώρας να ξεκινήσουν «αντιτρομοκρατικές επιχειρήσεις» σε όλη την επικράτεια, μετά την κατάληψη κυβερνητικών κτιρίων και αποθηκών με πυρομαχικά «από ομάδες εξτρεμιστών που δολοφονούν αθώους πολίτες,… την καταστροφή περιουσιών από βανδάλους…. και την κλοπή όπλων και πυρομαχικών από εγκληματίες». Για να εξαλείψει δε και τις όποιες εστίες αντίστασης υπάρχουν ακόμα στους κόλπους της εξουσίας του, αντικατέστησε αιφνιδίως τον αρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων, διατάσσοντας παράλληλα τον στρατό να συμμετάσχει στις «επιχειρήσεις» κατά των «τρομοκρατών» των υπηρεσιών ασφαλείας. Η κίνηση προκάλεσε την αντίδραση του επικεφαλής του ΝΑΤΟ που προειδοποίησε το Κίεβο να μη βάλει τον στρατό απέναντι στους πολίτες.

Η απάντηση του κόσμου σε όλα αυτά ήταν να συγκεντρωθεί εκ νέου στην πλατεία Ανεξαρτησίας και να οχυρωθεί πίσω από τα φλεγόμενα οδοφράγματα που χωρίζουν τους μεν από τους δε. Από το πρωί, οι κάμερες κατέγραφαν πολίτες με τσάντες στα χέρια να μαζεύουν πέτρες από τα σπασμένα πλακόστρωτα των δρόμων για να τις προωθήσουν, ως πυρομαχικά, στους διαδηλωτές της πρώτης γραμμής. «Αυτό που θέλουμε», είπε η 66χρονη Νατάλια, «είναι μια δημοκρατική Ουκρανία όπου τα δικαστήρια θα είναι πραγματικά δικαστήρια, η Βουλή θα είναι Βουλή και ο πρόεδρος θα είναι πρόεδρος όλης της χώρας».

Κοντά της, ένας νεαρός, ο Οσελς, δείχνει στους δημοσιογράφους μια φιγούρα με μαύρα ρούχα στην ταράτσα κτιρίου, που χάθηκε μετά από λίγα δευτερόλεπτα. «Είναι ελεύθερος σκοπευτής», λέει, «είναι δύο κρυμμένοι εκεί, τους έχουμε δει από το πρωί».

Στα νοσοκομεία, στις πρόχειρες κλινικές, ακόμα και σε ναούς που έχουν μετατραπεί σε κέντρα παροχής πρώτων βοηθειών, δίνεται μια άλλη μάχη. Η Νίνα Ποτάρσκαγια, που συντόνιζε τους εθελοντές το βράδυ της Τρίτης, επιβεβαίωσε ότι είδε πολλά θύματα από σφαίρες. «Στην κλινική 17», λέει, «έφτασε ένας τραυματίας με σφαίρα στον πνεύμονα. Υπήρχαν πολλοί με τραύματα και κακώσεις από βομβίδες κρότου-λάμψης. Μόνο όσοι έφεραν βαριά τραύματα πήγαιναν στα νοσοκομεία, οι υπόλοιποι έρχονταν στους εθελοντές γιατί φοβόντουσαν μήπως συλληφθούν».

Δεκάδες νεκροί

Με τους ακτιβιστές να υποστηρίζουν ότι οι νεκροί μεταξύ των διαδηλωτών μπορεί να ξεπεράσουν και τους 40, ο πρώην υπουργός Υγείας, νευροχειρουργός Μίκολα Πόλιτσουκ, είπε ότι τα πλέον σοβαρά περιστατικά άρχισαν να καταφτάνουν μετά τις 2 το ξημέρωμα. «Οι περισσότεροι είχαν τραύματα στο κεφάλι από πέτρες και τούβλα. Είδα και τραύματα από σφαίρες» είπε μιλώντας έξω από την πρόχειρη κλινική που στήθηκε στον καθεδρικό ναό του Αγίου Μιχαήλ. «Κανένας όμως δεν φώναζε από τους πόνους και κανένας δεν ζήτησε βοήθεια. Είδα νέους με πολλά τραύματα στα πόδια και τους γοφούς από τις βομβίδες και το μόνο που μας έλεγαν ήταν: βάλτε μου γάζες για να επιστρέψω πάλι στην πλατεία. Οταν καλούσαμε ασθενοφόρο, οι ειδικές δυνάμεις το εμπόδιζαν να πλησιάσει και το έπαιρναν για να περιθάλψουν τους δικούς τους. Οι τραμπούκοι επιτέθηκαν σε ένα ασθενοφόρο με λοστούς,…περίπου 30 ιατρικά οχήματα -και εθελοντικά- καταστράφηκαν, παρόλο που μετέφεραν τραυματίες».

Και την ώρα που το Κίεβο μετρά βαθιές πληγές, το δυτικό τμήμα της χώρας, που παραδοσιακά βρίσκεται πολύ κοντά στην Ευρώπη και είναι εχθρικό απέναντι στον Ρωσόφιλο πρόεδρο, άρχισε να ξεγλιστρά από την επιρροή του.

Με επίκεντρο την ιστορική πόλη Λβιβ, η μια μετά την άλλη οι γειτονικές περιοχές άρχισαν να υποκύπτουν στην αντιπολίτευση. Ομάδες νεαρών κατέλαβαν κυβερνητικά κτίρια, υποχρέωσαν τους τοπικούς άρχοντες να παραιτηθούν, εισέβαλαν στα κομματικά γραφεία, πυρπόλησαν αστυνομικά τμήματα, μπλόκαραν συνοριακά περάσματα και κεντρικές οδούς προς την πρωτεύουσα.

Η χώρα των 46 εκατομμυρίων κινδυνεύει πλέον να κοπεί στα δύο και παρότι αργά το βράδυ έγινε γνωστό ότι ο Γιανουκόβιτς έδωσε εντολή να οργανωθεί άμεσα νέος γύρος συνομιλιών με την αντιπολίτευση, είναι μάλλον απίθανο πλέον η μάζα των διαδηλωτών να συμβιβαστεί με κάτι λιγότερο από την παραίτησή του.