Ο Πούτιν αρνήθηκε πως έχει στείλει ρωσικά στρατεύματα ενώ διατηρεί την πρωτοβουλία παρέμβασης ως «εσχάτη λύση». Η Ουάσινγκτον επιμένει στην απειλή επιβολής οικονομικών κυρώσεων κατά της Μόσχας, κατηγορώντας την για υποκρισία

Της Μαργαρίτας Βεργολιά

Η ένταση συντηρείται τεχνητά και στρατηγικά σε όλα τα πεδία. Στην Κριμαία ακούστηκαν χθες τα πρώτα πυρά – αν και προειδοποιητικά και μόνο στον αέρα. Σχεδόν ταυτόχρονα, με διάθεση… Πυθίας, ο Βλαντίμιρ Πούτιν έλυνε τη μακρά ηγεμονική σιωπή του γύρω από την ουκρανική κρίση, μέσα από μια ωριαία συνέντευξη Τύπου, όπου αφ’ ενός αρνήθηκε πως έχει στείλει ρωσικά στρατεύματα στη γεωστρατηγικής σημασίας χερσόνησο -«πρόκειται για ομάδες αυτοάμυνας», είπε-, αφ’ ετέρου υπογράμμισε ότι η χρήση στρατιωτικής βίας κατά της Ουκρανίας θα αποτελέσει «εσχάτη λύση», αφήνοντάς την έτσι απλά να υπάρχει πάντα στο τραπέζι.

Αμηχανία

Η Δύση, από την άλλη, έκρυβε πίσω από τις λέξεις την αμηχανία της και τον εν μέρει διχασμό της. Καθώς η Ουάσινγκτον επέμενε στην απειλή επιβολής αμφιβόλου αποτελεσματικότητος οικονομικών κυρώσεων κατά της Μόσχας, κατηγορώντας την ανοιχτά για υποκρισία -«οι ισχυρισμοί του Πούτιν δεν ξεγελούν κανέναν», δήλωσε χαρακτηριστικά χθες ο πρόεδρος Ομπάμα, που βρίσκεται πια στη «μέγκενη» των Ρεπουμπλικανών στο αμερικανικό Κογκρέσο-, οι Ευρωπαίοι ακόμη ζύγιζαν τη στάση τους, μέσα από μία σειρά διαδοχικών επαφών με τον Ρώσο ΥΠΕΞ, Σεργκέι Λαβρόφ, παραμονές της αυριανής έκτακτης συνόδου κορυφής των «28» για την Ουκρανία.

Μετά λοιπόν τη «μακρά και δύσκολη» συνομιλία του με τον Γερμανό ομόλογό του, Σταϊνμάγερ, το βράδυ της Δευτέρας, στη Γενεύη, ο επικεφαλής της ρωσικής διπλωματίας είχε χθες μια «χρήσιμη συνάντηση» με την υπεύθυνη εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε., βαρόνη Αστον, στη Μαδρίτη. Σήμερα, σειρά έχει το Παρίσι και η προγραμματισμένη διεθνής σύνοδος για τον Λίβανο, όπου ο Λαβρόφ θα έχει την ευκαιρία να τα πει από κοντά και με τον Αμερικανό ΥΠΕΞ, Τζον Κέρι, άρτι αφιχθέντα από το Κίεβο, όπου χθες υποσχέθηκε πολιτική και οικονομική (ύψους μόλις 1 δισ. δολ.) υποστήριξη των ΗΠΑ στη σχεδόν χρεοκοπημένη Ουκρανία.

Πίσω από αυτό το διπλωματικό γαϊτανάκι και βάσει των χθεσινών δηλώσεων Πούτιν -όπου προσπάθησε περίτεχνα να κάνει ακόμη πιο βαθιές τις διαχωριστικές γραμμές μεταξύ Αμερικανών και Ευρωπαίων- πολιτικοί αναλυτές διαβλέπουν την πρόθεση της Μόσχας να επιβάλει τους δικούς της όρους στις διαπραγματεύσεις: ήτοι την επίτευξη μιας συμφωνίας, που θα παραχωρεί ακόμη περισσότερη αυτονομία στην Κριμαία και θα ενισχύει τον κεντρικό ρόλο των ρωσόφωνων επαρχιών, στα ανατολικά της Ουκρανίας.

Προς αυτή την κατεύθυνση φαίνεται ότι στόχευαν, εξάλλου, οι αναφορές του Ρώσου προέδρου ότι ναι μεν δεν θα αναγνωρίσει το αποτέλεσμα των ουκρανικών προεδρικών εκλογών στις 25 Μαΐου, αλλά και ότι η Μόσχα θεωρεί πια «καμένο χαρτί» τον νόμιμο κατά αυτήν πρόεδρο της Ουκρανίας, Γιανουκόβιτς. Προσθέτοντας στο μυστήριο μάλιστα ο Ουκρανός μεταβατικός πρωθυπουργός, Αρσένι Γιατσενιούκ, ανέφερε χθες ότι έχουν ήδη ξεκινήσει επαφές, σε επίπεδο υπουργών, μεταξύ Μόσχας και Κιέβου…

Ακριβό μου αέριο

Εφόσον αυτό πράγματι ισχύει (σχετική επιβεβαίωση δεν έχει έλθει από το Κρεμλίνο), το σίγουρο είναι ότι στο επίκεντρό τους θα βρίσκεται και η χθεσινή ανακοίνωση της ρωσικής Gazprom ότι από την 1η Απριλίου σταματά την παροχή φυσικού αερίου με μειωμένη τιμή στην Ουκρανία, προτείνοντας μάλιστα στο Κίεβο τη χορήγηση δανείου ύψους 2-3 δισ. δολαρίων για να ρυθμίσει το χρέος του για το 2013 και να μπορέσει να πληρώσει τις νέες παραδόσεις.

Αργά χθες το βράδυ, εν τω μεταξύ, παραμονή της σημερινής έκτακτης σύγκλησης του συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ρωσίας, η Μόσχα ανακοίνωσε θριαμβευτικά την επιτυχή δοκιμή διηπειρωτικού βαλλιστικού πυραύλου, τύπου RS-12M Topol. Η εκτόξευση έγινε από το Αστραχάν, κοντά στην Κασπία Θάλασσα. Στόχος ήταν το πεδίο δοκιμών στο Καζακστάν.

Οπως έσπευσε πάντως να διευκρινίσει ο Λευκός Οίκος, η Ουάσινγκτον ήταν ενήμερη για τη δοκιμή, η οποία ήταν ούτως ή άλλως προ πολλού προγραμματισμένη. Λίγα λεπτά αργότερα, το πρακτορείο Reuters μετέδιδε ότι το όνομα του Βλαντίμιρ Πούτιν ήταν μεταξύ των προτεινόμενων υποψηφιοτήτων -αν και με περιορισμένες, λόγω ουκρανικού, πιθανότητες- για το φετινό Νόμπελ Ειρήνης!

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

Διατηρείται η ένταση στην Κριμαία

Ευτυχώς ήταν μόνο στον αέρα, όμως οι πρώτες τουφεκιές έπεσαν χθες στην Κριμαία, υπογραμμίζοντας τον απρόβλεπτο «άγνωστο Χ» στις ούτως ή άλλως καταιγιστικές στην ημιαυτόνομη χερσόνησο εξελίξεις. Σημείο αναφοράς: η αεροπορική βάση στο Μπελμπέκ, λίγο έξω από τη Σεβαστούπολη, που έχουν περικυκλώσει ένοπλοι χωρίς διακριτικά και την οποία επιχείρησαν να προσεγγίσουν -μέσα σε έναν καταιγισμό προειδοποιητικών πυρών- περίπου 300 άοπλοι Ουκρανοί στρατιώτες, τραγουδώντας τον εθνικό ύμνο και κραδαίνοντας την ουκρανική σημαία.

Κατόπιν διαπραγματεύσεων, αναφέρει το ρωσικό δίκτυο RT, η ένταση αποκλιμακώθηκε αργά χθες το βράδυ στην αεροπορική βάση στο Μπελμπέκ, στο εσωτερικό της οποίας παραμένουν πρακτικά όμηροι Ουκρανοί στρατιώτες, με «ντεκόρ» 45 μαχητικά MiG-29 και 4 εκπαιδευτικά αεροσκάφη L-39. Ενόσω αυτά συνέβαιναν επί του κριμαϊκού εδάφους, Ουκρανοί συνοροφύλακες ανέφεραν ότι δύο ρωσικά πολεμικά πλοία απέκλειαν τα Στενά του Κερτς, στο ανατολικότερο άκρο της χερσονήσου – μια υδάτινη λωρίδα μόλις 20 χλμ. που τη χωρίζει από τη Ρωσία. Παράλληλα, το Κίεβο ανέφερε ότι τα ουκρανικά πολεμικά πλοία Ternopil και Slavutych είχαν αποκλειστεί από τέσσερα ρωσικά πλοία στη Σεβαστούπολη, όπου κατευθύνεται τώρα η ουκρανική ναυαρχίδα Hetman Sahaidachny. Στην έντονη ναυτική κινητικότητα προς τη Μαύρη Θάλασσα προστίθενται δύο αποβατικά πλοία του ρωσικού Στόλου της Μαύρης Θάλασσας, το Saratov και το Yamal, που -σύμφωνα με το τουρκικό πρακτορείο «Ανατολή»- πέρασαν χθες τα Στενά του Βοσπόρου. Εν τω μεταξύ, έγινε χθες γνωστή η αναχαίτιση ρωσικού αναγνωριστικού από 8 τουρκικά μαχητικά F-16, στην παράλληλο των τουρκικών ακτών στον Εύξεινο Πόντο, τη Δευτέρα.

Μέσα σε αυτό το κλίμα συντηρούμενης έντασης, ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν και ο Τούρκος πρωθυπουργός Ερντογάν είχαν αργά χθες τηλεφωνική επικοινωνία, με πρωτοβουλία της Αγκυρας, αντικείμενο τις εξελίξεις στην Κριμαία και κατακλείδα «τη βεβαιότητα των δύο πλευρών ότι, παρά τις επιθετικές ενέργειες των ριζοσπαστικών και εξτρεμιστικών δυνάμεων του Μαϊντάν, στην Κριμαία θα διασφαλιστεί η διεθνική και διαθρησκευτική ειρήνη και ηρεμία», σύμφωνα με ανακοίνωση του Κρεμλίνου.