Ξεκινώντας από την πλατεία Ελευθερίας για να καταλήξουν τον παλαιό Σιδηροδρομικό Σταθμό, όπου τα θύματα της ναζιστικής θηριωδίας επιβιβάζονταν σε τρένα για να μεταφερθούν στο Άουσβιτς και το Μπιργκενάου, χιλιάδες Θεσσαλονικείς, Εβραίοι και μη, απέτισαν φόρο τιμής φωνάζοντας: «Ποτέ ξανά».

^[1]

Εκεί, στις σκουριασμένες ράγες του παλιού σταθμού, «φύτρωσαν» ξαφνικά λευκά γαρίφαλα που ποτίστηκαν με δάκρυα συγγενών των θυμάτων και όσων επέζησαν από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Δύο από τους επιζήσαντες, ο συγγραφέας του βιβλίου «Έζησα τον θάνατο», Χάιντς Κούνιο, και η Νίνα Μπενρουμπή, συγκίνησαν με την παρουσία τους.

«Σήμερα, η πόλη λέει δυνατά ότι δεν θα επιτρέψει ποτέ στον ναζισμό, στον φασισμό, στον αντισημιτισμό να ξανακάνει αυτά τα οποία έκανε πριν από 71 χρόνια», ανέφερε στην ομιλία του ο πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης Δαυίδ Σαλτιέλ και συμπλήρωσε:

«Το θέμα των αποζημιώσεων ήταν κατ' αρχάς ένα ηθικό θέμα για την κοινότητά μας. Είχαμε αρχικά προσφύγει στα ελληνικά δικαστήρια και μετά από 15 χρόνια αποφασίστηκε ότι δεν έχουμε το δικαίωμα να δικάσουμε τους Γερμανούς στην Ελλάδα. Προσφύγαμε στο Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και διεκδικούμε όσα πλήρωσε τότε η Κοινότητα για να απελευθερώσει 10.000 ομόθρησκους, που πήγαν σε καταναγκαστικά έργα και σώθηκαν επειδή ακριβώς πληρώσαμε και ενώ ήταν γνωστό ότι επρόκειτο να οδηγηθούν στο Αουσβιτς για εξόντωση».

Το πρώτο τρένο για τα κολαστήρια του Γ' Ράιχ αναχώρησε στις 15 Μαρτίου του 1943 μεταφέροντας πάνω από 2.500 άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Χωρίς τρόφιμα και νερό πολλοί πέθαναν στη διαδρομή. Μέχρι τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς 46.091 Εβραίοι της Θεσσαλονίκης (το 96% του συνόλου) είχαν μεταφερθεί στα στρατόπεδα. Επέστρεψαν μόνο 1.950.

Νίκος Φωτόπουλος
efsyn.gr